تولیدکنندگان معتقدند که تعلل وزارت صنعت، معدن و تجارت در صدور مجوز ترخیص ماده اولیه و کارشکنی یک شرکت ترک تأمینکننده تیشوی موردنیاز واحدهای تولیدی، سبب بروز التهاب در بازار شده است؛ اما وزارت صنعت به جای رفع این موانع، دروازههای واردات را به روی پوشک آماده برندهای معتبر خارجی باز کرده است تا جو روانی ناشی از کاهش تولید پوشک در بازار ملتهب این روزهای کشور را کاهش دهد؛ درحالیکه دولت میتواند با تسریعکردن ترخیص مواد اولیه دپوشده در گمرک، با حفظ اشتغال در داخل، مشکلات بازار را رفع کند و از افزودن بحران بیکاری کارگران به مجموعه مشکلات کشور خودداری کند. قیمت محصولات بهداشتی در بازار یکباره روندی صعودی به خود گرفت. از پوشک بچه تا پوشک بزرگسال، دستمال کاغذی و سایر محصولات بهداشتی یکباره با جهش قیمت مواجه شدند. در روزهای اخیر قیمت پوشک بچه از هر بسته هفتهزارو 500 تومان به سقف 20 هزار تومان رسید. قفسه محصولات بهداشتی فروشگاههای زنجیرهای و سوپرمارکتها با هجوم مردم به سمت بازار، جارو شد تا حتی بالاترین مقامات کشور هم در زمینه کمبود پوشک به مسئولان مربوطه هشدار دهند. کار به جایی رسید که احمد توکلی، رئیس دیدهبان شفافیت، در مکاتبه با معاون پارلمانی قوه قضائیه بر تسریع در رسیدگی به پرونده تخلفات گمرکی یک شرکت تولیدکننده پوشک تأکید کرد.
صدور مجوز برای واردات براساس اطلاعات موجود در سایت سازمان
ثبت احوال در سالهای 95 و 96، سهمیلیونو 15 هزار تولد جدید در ایران ثبت شده است. این متولدان مصرفکنندگان اصلی پوشک بچه هستند و تا دوسالگی نیاز به مصرف این محصول دارند. بهاینترتیب میتوان گفت سهمیلیونو 15 هزار خانواده درگیر تبعات ناشی از افزایش قیمت پوشک بچه خواهند شد. نیمی از جمعیت جامعه را زنان تشکیل میدهند. درباره جمعیت سالخوردگانی که نیاز به پوشکهای بیاختیاری دارند، اطلاعاتی در دست نیست و دستمال کاغذی روی میز همه پیدا میشود. طیف درگیر با محصولات سلولزی و بهداشتی به حدی گسترده است که همه جامعه از افزایش قیمت آن تأثیر میپذیرند و بخشی از درآمد خانوار صرف این محصولات میشود. باوجوداین یگانه نسخه دولت برای تأمین نیاز به محصولات بهداشتی، صدور مجوز واردات برای پوشک آماده برندهای معتبر خارجی است تا تب بازار را بخواباند. آنطور که ایسنا گزارش کرده است، ستاد تنظیم بازار در آخرین نشست خود به منظور تنظیم بازار محصولات سلولزی و بهداشتی تصویب کرده است که مواد اولیه مورد نیاز در صنایع سلولزی و بهداشتی با ارز بازار ثانویه تأمین شود. همچنین پوشک آماده با قید فوریت از محل واردات برندهای معتبر در دسترس تأمین شود. در این خبر هیچ اثری از ارزی که برای واردات پوشک آماده برندهای معتبر خارجی باید مصرف شود، نیامده است؛ اما اگر از ارز سامانه نیما برای واردات استفاده شود؛ ازآنجاکه این ارز دو برابر ارز رسمی، یعنی ارز چهارهزارو 200 تومانی قیمت دارد، احتمالا باید شاهد رشد بیشتر نرخ محصولات بهداشتی باشیم. ستاد تنظیم بازار تصمیم برای واردات پوشک آماده را در راستای رفع مشکل افزایش تقاضا و فضای روانی حاکم بر بازار اعلام میکند؛ همچنین این ستاد تصمیم گرفته است که بخشی از مواد اولیه کارخانجات تولیدی که به دلایل مختلف از ترخیص آنها خودداری شده بود، با اولویت ترخیص شده و در اختیار مصرفکنندگان واقعی کالا قرار بگیرد.
نارضایتی تولیدکنندگان
موضوع محصولات بهداشتی به دلیل بار روانی ایجادشده در جامعه تا حدودی امنیتی شده و تولیدکنندگان این حوزه و اتحادیه مربوطه بهراحتی درباره مشکلات خود صحبت نمیکنند. آنها نمیخواهند نامشان در مصاحبهها درج شود تا درگیر حاشیهها نشوند؛ اما تأکید میکنند که مشکلات عدیدهای پیشروی آنها برای تولید قرار دارد. تولیدکنندگان محصولات بهداشتی حتی از صدور دستور واردات پوشک آماده برای تنظیم بازار شکایتی ندارند و میگویند به هر شکلی باید بازار تنظیم شود؛ اما از این نکته تعجب میکنند که واردکننده محصول نهایی چگونه قرار است مجوز واردات از وزارت صنعت دریافت کند؛ یکی از این تولیدکنندگان که نمیخواهد نامش فاش شود میگوید: یکماهو نیم است که ماده اولیه کارخانه من در گمرک خاک میخورد و برای آن هزینه انبارداری پرداخت میکنم؛ اما مجوز ورود ماده اولیه کارخانه من صادر نمیشود. او تأکید میکند: وقتی کسی توان ندارد، باید مجوز واردات محصول نهایی بدهد. مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و سلولزی وزارت صنعت، معدن و تجارت، به تماسهای مکرر پاسخی نمیدهد و به پیامک خبرنگار این رسانه برای پاسخگویی به اظهارات تولیدکنندگان محصولات بهداشتی درباره ترخیص ماده اولیه و همچنین صدور مجوز واردات پوشک کامل از سوی دولت، در قالب پیامکی اعلام میکند که این مسئله باید از طریق سازمان حمایت پیگیری شود!
نامهنگاری مکرر برای تأمین ماده اولیه
نیمی از بازار ماده اولیه صنایع سلولزی کشور در انحصار یک شرکت ترک است. کسی نمیداند چگونه چنین انحصاری ایجاد شده است؛ اما بارها صنایع سلولزی برای عملکرد این شرکت در زمینه کارشکنی برای تأمین ماده اولیه مورد نیاز این صنعت، نامهنگاری کرده است. آخرین نامه دیروز در مهر منتشر شد. انجمن تولیدکنندگان محصولات سلولزی در نامهای به رئیسدفتر رئیسجمهور، دلایل ایجاد مشکل در بازار محصولات سلولزی را تأمیننشدن مواد اولیه عنوان کرد و نقش برخی تولیدکنندگان ترک در بروز این مشکل را پررنگ دانست.
در نامه این انجمن آمده است: «به دلیل عرضهنشدن تیشوی به واحدهای تولیدکننده دستمال کاغذی، قیمت مواد اولیه محصولات سلولزی سه برابر افزایش یافته و ادامه چنین روندی میتواند باعث اختلال در بازار دستمال کاغذی شود. پیگیریهای مکرر اعضای انجمن سلولزی و بهداشتی و نامهنگاریهای زیاد واحدهای تولیدی به مراجع ذیربط بهویژه در وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره جلوگیری از رفتار بیثباتکننده این شرکت بینتیجه بوده است».