جنگ تجاری در نقطه جوش

 ترامپ از زمان تبلیغات انتخاباتی بارها کسری تجاری آمریکا با چین را مورد انتقاد قرار داده بود و در اولین گام وضع تعرفه بر واردات پنل‌های خورشیدی و ماشین‌های لباسشویی را از چین (به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده این اقلام به آمریکا) هدف قرار داد. افزایش تعرفه فولاد و آلومینیوم در اوایل فروردین‌ماه و هدف قرار دادن ۵۰ میلیارد دلار از واردات چینی در اواسط تیرماه به ترتیب دومین و سومین حملات ترامپ در جنگ تجاری با چین بود. سناریوی چهارمین حمله تجاری نیز وضع تعرفه بر ۲۰۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی بود که احتمالا در روزهای آینده اجرایی می‌شود. در آخرین اقدام، رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرده که بقیه واردات کالایی از چین را که معادل ۲۶۷ میلیارد دلار است، هدف افزایش تعرفه قرار می‌دهد؛ با این اقدام عملا کل کالاهای چینی صادرشده به آمریکا مشمول افزایش تعرفه می‌شود. اظهارات ترامپ در حالی است که برخی مقامات آمریکایی از مذاکره با چینی‌ها برای حل مسائل تجاری خبر داده و مدعی شده‌اند که تاکنون چین درخواست‌های آنها را برآورده نکرده است.

روز جمعه رئیس‌جمهوری آمریکا در جدیدترین اظهارنظر تجاری خود اعلام کرد آمادگی دارد تعرفه تمامی کالاهای وارداتی از چین را افزایش دهد. به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای اقتصاد» و به نقل از «رویترز» دونالد ترامپ تهدید کرده است پس از اعمال تعرفه بر ۲۰۰ میلیارد دلار از واردات چینی که احتمالا در روزهای آینده اتفاق خواهد افتاد، آمادگی دارد بقیه واردات آمریکا از چین که معادل ۲۶۷ میلیارد دلار است را هدف افزایش تعرفه قرار دهد. ترامپ که از زمان ستادهای انتخاباتی همواره کسری تجاری آمریکا و روابط تجاری این کشور را مورد انتقاد قرار داده، تاکنون ۵۰ میلیارد دلار از واردات کالاهای چینی را هدف تعرفه ۲۵ درصدی قرار داده است، کالاهایی که عمدتا ماشین‌آلات صنعتی و قطعات الکترونیکی واسطه‌ای هستند. این اقدام او تنش‌های تجاری با دومین اقتصاد بزرگ دنیا، چین، را تشدید خواهد کرد، تنش‌هایی که به‌دنبال تقاضای او درخصوص تغییر سیاست‌های اقتصادی، تجاری و تکنولوژی چین رخ داده است. در این باره چین نیز تهدید کرده است این اقدامات ترامپ را تلافی خواهد کرد، تلافی‌ای که احتمالا فعالیت شرکت‌های آمریکایی در این کشور را نیز شامل خواهد شد.

چند ساعت پس از پایان دوره نظرسنجی عمومی درخصوص اجرایی کردن افزایش تعرفه بر ۲۰۰ میلیارد دلار از واردات چینی، رئیس‌جمهوری آمریکا در جمع خبرنگاران حاضر در پایگاه نیروی هوایی این کشور اعلام کرد: «من در موضوع چین قوی بوده‌ام، چراکه مجبور هستم.» او در ادامه صحبت‌های خود افزود: «۲۰۰ میلیارد دلاری که از آن صحبت می‌کنیم بسته به اینکه چه اتفاقی برای آنها می‌‌افتد، به زودی اجرایی خواهد شد. تا حد زیادی این امر بستگی به چینی‌ها دارد. من دوست ندارم این را بگویم اما فراتر از این ۲۰۰ میلیارد دلار، ۲۶۷ میلیارد دیگر وجود دارد که اگر بخواهم، می‌توانیم در مدت کوتاهی آن را هدف قرار دهیم. این کاملا معادله را تغییر خواهد داد.» پس از این اظهارات ترامپ قیمت‌های سهام روندی کاهشی یافتند و شاخص «استاندارد اند پورز» کاهشی ۲/ ۰ درصدی را تجربه کرد. یوآن چین نیز ارزش خود را در برابر دلار آمریکا از دست داد.

فهرست ۲۰۰ میلیارد دلاری که قرار است ترامپ به‌زودی هدف افزایش تعرفه قرار دهد شامل برخی کالاهای مصرفی نظیر دوربین‌های تصویربرداری، دستگاه‌های ضبط، چمدان، کوله پشتی، لاستیک خودرو و جاروبرقی است. این فهرست احتمالا هدف تعرفه ۱۰ تا ۲۵ درصدی قرار خواهد گرفت. «تلفن‌های همراه»، که بزرگ‌ترین حجم واردات آمریکا از چین را به خود اختصاص داده است، تاکنون از این تنش‌های تجاری معاف بوده است. با این حال اگر ترامپ تصمیم به اجرایی کردن تهدید خود مبنی بر اعمال تعرفه بر ۲۶۷ میلیارد دلار از واردات چینی بگیرد، این گروه کالایی نیز هدف افزایش تعرفه قرار خواهد گرفت. به گزارش «رویترز»، تعرفه‌های تهدیدی ترامپ که در مجموع معادل ۵۱۷ میلیارد دلار از واردت چینی است، فراتر از حجم واردات ۵۰۵ میلیارد دلاری سال گذشته آمریکا از چین است. با این حال براساس داده‌های «اداره آمار» آمریکا در سال ۲۰۱۸، واردات این کشور از چین تا ماه جولای نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۹ درصد رشد داشته است.

اوایل روز جمعه لری کودلو، مشاور اقتصادی ترامپ، در گفت‌وگویی که با شبکه تلویزیونی «بلومبرگ» داشت اعلام کرد دولت آمریکا قبل از اینکه تعرفه ‌بر ۲۰۰ میلیارد دلار از واردات چینی را اجرایی کند، نظراتی که از یک دوره نظرسنجی عمومی به‌دست آمده است را مورد ارزیابی قرار خواهد داد. در این باره «سازمان نماینده تجاری آمریکا» در این دوره هفت روزه از نظرسنجی عمومی، نزدیک به ۶ هزار کامنت دریافت کرده است. عمده این نظرات از جانب شرکت‌هایی بوده‌اند که خواهان معافیت کالاهای تولیدی‌شان از فهرست افزایش تعرفه‌ها هستند. در میان این نظرات تنها تعداد معدودی موافق اجرایی شدن تعرفه‌های ترامپ هستند. در این رابطه غول تکنولوژیک آمریکا، شرکت «اپل» اعلام کرده است طیف گسترده‌ای از محصولاتش هدف افزایش تعرفه‌های دولت ترامپ قرار خواهند گرفت، به غیر از محصول «آی‌فون» این شرکت. به گفته مقامات «اپل» به‌دنبال آخرین تهدید تعرفه‌ای ترامپ که بر تجارت هدفون‌های ایرپاد، هدفون‌های بیت تولید «اپل»، و اسپیکرهای جدید و هوشمند هوم‌پاد اثر خواهد گذاشت، سهام این شرکت روندی نزولی یافت. در بیانیه این شرکت آمده است: «نگرانی ما از این تعرفه‌ها این است که آمریکا بیشترین صدمه را خواهد دید که نتیجه آن کاهش رشد و رقابت‌ اقتصادی و افزایش قیمت مصرف‌کنندگان خواهد بود.» به گزارش «رویترز» تاکنون خرده‌فروشان موفق شده‌اند محصولات الکترونیک پر تقاضا نظیر تلفن‌های همراه و تلویزیون را از فهرست تعرفه‌های ترامپ مصون نگه دارند. با این حال دیوید فرنچ، برجسته‌ترین لابی‌گر «فدراسیون خرده‌فروشان ملی»، فدراسیونی که اعضای آن شامل «آمازون»، باشگاه عمده‌فروشی «بی‌جی» و «میسی» است، می‌گوید اگر ترامپ تهدیدات تعرفه‌ای خود را اجرایی کند، تقریبا تمامی کالاهای مصرفی هدف افزایش تعرفه قرار خواهند گرفت. او در این باره می‌گوید: «چینی‌ها این تعرفه‌ها را نمی‌پردازند و خانوارهای آمریکایی قرار است هزینه تعرفه‌ها را متحمل شوند. در واقع تعرفه‌ها همان مالیات‌ها هستند که از جیب‌ مردم در سراسر کشور پرداخت می‌شوند.»

مذاکره در بحبوحه جنگ

لری کودلو، که ریاست «شورای اقتصادی ملی» آمریکا را نیز بر عهده دارد درگفت‌وگویی که با شبکه «سی‌ان‌بی‌سی» این کشور داشته مدعی شده دولت همچنان درحال مذاکره با چین درخصوص مسائل تجاری است. به گفته او اما تاکنون چینی‌ها درخواست‌های آمریکا را برآورده نکرده‌اند. به گزارش «رویترز»، ایالات‌متحده از چین خواسته است تا حمایت بهتری از مالکیت معنوی آمریکایی داشته باشد، کسری تجاری آمریکا در برابر چین را کاهش دهد، به شرکت‌های آمریکایی اجازه دسترسی بهتر به بازارهای داخلی‌اش را دهد و یارانه‌هایی که به صنایع با تکنولوژی‌های بالا تعلق می‌گیرد را لغو کند. کودلو در این باره می‌گوید:‌ «ما در چند موضوع درحال مذاکره با چین هستیم. این مذاکرات ادامه خواهد یافت. ما خواهان کاهش موانع تجاری هستیم. ایالات‌متحده به‌دنبال نرخ‌های تعرفه صفر، موانع غیرتعرفه‌ای صفر، یارانه‌های صفر، توقف دزدی مالکیت معنوی، توقف انتقال تکنولوژی و مالکیت‌ شرکت‌های آمریکایی توسط خود آنها است. در ماه‌های اخیر این تقاضاهای ما بوده است، که تاکنون برآورده نشده‌اند. گرچه باید همواره امیدوار بود.»