کارآفرینی بانوان بویژه در حوزه صنعت یکی از موضوعاتی است که سالها مورد بحث و گفت‌و‌گوی محافل مختلف اقتصادی در کشور بوده است.زمانی که به سراغ این زنان کارآفرین رفتیم،بیشتر آنها از نابرابری شرایط کاریشان با مردها شاکی بودند.به نظر می‌رسد در صورتی که یک زن قصد شروع یک فعالیت صنعتی جدید را داشته باشد،با چالش‌های بیشتری نسبت به مردان مواجه خواهد شد.در این میان،نهادهای حمایتی که از فعالیتهای زنان کارآفرین پشتیبانی کرده و دست آنها را بگیرند،نقش بسیار کم‌رنگی ایفا می‌کنند.
مسئولان شرایط حمایتی ویژه‌ای برای ورود زنان به صنعت فراهم آورند
معصومه قدیانی کارآفرین صنعتی و تولیدکننده قطعات خودرو اظهار کرد:در 16 سالی که کارخانه خود را راه‌اندازی کردم،همیشه با چالش های متعددی روبرو بودم.
وی افزود:بسیاری از قوانین دست‌و‌پاگیر در کنار التهابات بازار در چند سال گذشته موجب شد که در مقطعی ورشکسته شویم اما با تلاش بسیار موفق شدیم که دوباره روی پای خود بایستیم.
قدیانی تصریح کرد:یک زن کارآفرین علاوه بر مشکلات متعددی که جلوی راه تولیدکننده داخلی است باید با موانع و چالش‌های دیگری نیز دست‌و‌پنجه نرم کند و ریشه بسیاری از این مشکلات در عدم فرهنگ‌سازی مناسب برای ورود زنان به صنعت است.
تولیدکننده قطعات خودرو در خاتمه بیان کرد:از مسئولان درخواست دارم تا شرایط حمایتی ویژه‌ای برای ورود زنان به بازار کار بویژه در حوزه صنعت فراهم آورند تا با تشکیل واحدهای تولیدی صنعتی توسط بانوان کارآفرین،علاوه بر رشد تولید ملی شاهد رونق وضعیت معیشتی زنان جامعه باشیم.
هرچند مسئولان از فعالیت بیش از ۷۰۰ بانوی کارآفرین در مجموعه شهرک‌های صنعتی خبر داده‌اند اما تاکنون آمار دقیقی از میزان فعالیت این بخش از جامعه در عرصه‌های مختلف صنعتی ارائه نشده است.
میز رسیدگی به مشکلات کارآفرینان زن در وزارت صمت تاسیس شد
محمد شریعتمداری وزیر صنعت‌معدن‌وتجارت در گردهمایی و هم اندیشی زنان اظهار کرد: از جمله موانع پیش روی زنان کارآفرین، فعالیت این زنان در بخش های سنتی و غیر رسمی است در حالی که در زمینه های نوین صنعتی، اقتصادی و تجاری فعالیت کمتری دارند.
به گفته این مقام مسئول، بررسی ها نشان داده ۳۰ درصد زنان غیر کشاورز در جهان در بخش های سنتی خویش کارفرما هستند و به ویژه در خرده‌فروشی و فعالیت های تولیدی کم فعالیت می‌کنند که بیشترین آنها در آفریقا با ۶۳ درصد فعالیت حضور دارند.
شریعتمداری تاکید کرد: کمبود تامین مالی برای زنان که به مراتب کمتر از مردان است، معضلی است که حتی در کشورهای توسعه یافته نیز وجود دارد.
وی موانع قانونی و مقرراتی را دیگر مانع اصلی کارآفرینی زنان برشمرد و گفت: یک مطالعه در بانک جهانی نشان داده در بین ۱۴۱ کشور مورد مطالعه فقط ۳۱ کشور از حقوق مساوی زنان و مردان در عرصه کارآفرینی برخوردار بودند .
وزیرصنعت، معدن وتجارت توصیه کرد: صندوق حمایت از صنایع کوچک وزارت صنعت، معدن و تجارت با اولویت زنان کارآفرین به فعالیت خود ادامه دهد.
وی در ادامه یادآور شد: زنان ایرانی همواره در همه ادوار از انقلاب، جنگ تحمیلی و دوران سازندگی پیشتاز بوده اند و امروز در شرایط خطیر و خاص کنونی نیز حضور پررنگی در فعالیتهای اقتصادی دارند که نشان از روحیه مقاوم آنان در همه شرایط سخت کشور دارد.
وی بیان کرد: یکی از معیارهای اصلی توسعه یافتگی در جهان، نقش و اثر زنان کارآفرین در اقتصاد هاست، اما باوجود روند رو به رشد کارآفرینی زنان در سطح جهان و ایران هنوز فاصله بسیار زیادی با آنچه که باید باشد وجود دارد.
شریعتمداری اظهارکرد: حدود یک دهم درآمد جهان متعلق به زنان کارآفرین است و یک صدم مالکیت اموال و دارایی های جهان در اختیار زنان قرار دارد که حاکی از بی عدالتی های موجود است.
وی گفت: پیش از انقلاب فقط ۳۰ درصد زنان کشور در عرصه دانشگاهی و آموزش عالی حضور داشتند اما امروز زنان کشورمان با سهم بیش از ۵۰ درصدی در اشغال صندلی های دانشگاه، نشان از حرکت رو به جلوی این قشر دارد.
این مقام مسوول در ادامه با اشاره به وضعیت اقتصادی کشور و تشریح سیاست های حمایتی دولت از بخش صنعت،بیان کرد: در شرایط فعلی ممکن است در برخی واحدهای صنعتی که از ساختار مالی و فناورانه خوبی برخوردار نیستند، ریزش داشته باشیم اما باید این ریزش ها را به حداقل برسانیم.
وی تاکید کرد: باید تلاش کنیم واحدهای موجود و رو پای مان را سرپا نگه داریم.
شریعتمداری در پاسخ به برخی مشکلات عنوان شده از سوی زنان کارآفرین یادآوری کرد: امروز واحدهای کوچک حتی با داشتن معوقه و چک برگشتی می توانند از منابع بانکی استفاده کنند.
وی تاکید کرد: یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار از منابع صندوق توسعه ملی برای فعالیت واحدهای کوچک متوسط و معادن کوچک در بخش های با جمعیت کمتر از ده هزار نفر و با نرخ سود کمتر از ۴ درصد اتفاق افتاده است.
وزیر صمت یادآوری کرد: امروز همه دنیا برای حرکت زنان به سمت کارآفرینی گام‌های خوبی برداشته اند، اما ما در این زمینه کمی عقب هستیم و به جز ماده ۱۰۱ قانون برنامه ششم توسعه، قوانین پایه محکمی برای افزایش حضور بانوان در عرصه فعالیت ها نداریم.
تلاش کرده‌ام تا فرصت کاری یکسان برای خانم‌ها و آقایان برقرار شود
شبنم اسماعیل‌زاده، تولیدکننده قطعات فلزی اظهار کرد: در قانون اساسی و برنامه‌های حمایت از واحدهای صنعتی، تفاوتی بین خانم‌ها و آقایان وجود ندارد.
اسماعیل‌زاده تاکید کرد: زمانی که خانم‌ها کارآفرینی می‌کنند به مجموعه‌ای از ارزش‌ها پایبند هستند که شاید آقایان کمتر به آن اهمیت بدهند.
این بانوی کارآفرین با بیان اینکه دغدغه‌های اخلاقی در لایه‌های مختلف سازمان از اپراتور تا مدیر کارخانه وجود دارد، تصریح کرد: در مجموعه صنعتی خود تلاش کرده‌ام تا فرصت کاری یکسان برای خانم‌ها و آقایان برقرار شود.
اسماعیل‌زاده افزود: طراحی متناسب با حضور بانوان کمک به بهبود فضای کسب‌وکار، ساماندهی بنگاه‌های کوچک و متوسط، انتقال فناوری، به‌هم‌رسانی بنگاه‌های کوچک و متوسط و مدیریت بنگاه از مهم‌ترین بخش‌هایی است که در توسعه کارآفرینی و فعالیتهای صنایع کوچک و متوسط مورد حمایت سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی قرار می‌گیرد.
شرایط ورود زنان به شهرک‌های صنعتی،تسهیل شده است
فرشاد مقیمی، معاون سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران درباره تسهیل شرایط حضور بانوان در مجموعه شهرک‌های صنعتی اظهار کرد:سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران، شرایط خاصی را برای استقرار بانوان در شهرک‌های صنعتی کشور فراهم آورده است.
وی در تشریح اقدام‌های صورت گرفته برای تسهیل ورود زنان کارآفرین صنعتی به این حوزه،افزود:در سازمان صنایع کوچک یک مشاور امور زنان،بسیاری از امور مربوط به این حوزه را مدیریت می‌کند.از طرف دیگر در تمام استان ها یک فرد هماهنگ کننده برای امور زنان وجود دارد.
مقیمی همچنین بیان کرد: خط اعتباری صندوق سرمایه گذاری صنایع کوچک برای فعالیت بانوان کارآفرین صنعتی فعال شده است.
مشکلات متعددی در کارآفرینی داریم
فخرالسادات محتشمی‌پور، رئیس هیأت مدیره انجمن زنان مدیر کارآفرین اظهار کرد:موضوع کارآفرینی در دنیا به عنوان یک انقلاب مطرح است ولی در کشور ما خیلی به آن توجه نمی‌شود. موضوع کارآفرینی آن قدر غلط و شبهه آمیز و مداخله گرانه مطرح شده که از مفهوم خودش دور شده است.
محتشمی‌پور گفت: ما مشکلات متعددی در کارآفرینی داریم. پیوند اجتماع و اقتصاد است که کارآفرینی را از حوزه‌های دیگر متمایز می‌کند و انجمن‌ها و نهادها در کنار کارآفرینی است که می‌توانند مفید واقع شوند.
وی به هدف تشکیل انجمن زنان کارآفرین اشاره کرد و گفت: این انجمن شکل گرفته است تا چراغ راهی باشد برای کسانی که تکلیف خودشان را در زندگی خود نمی‌دانند و وظیفه ماست که تجربیات اعضا را در کنار هم قرار دهیم و نتیجه تبادل تجربیات را در اختیار گروه هدف بگذاریم.
وی تأکید کرد: باید بخش دولتی، بخش خصوصی و سازمان‌های مردم نهاد در کنار هم باشند تا بتوانیم حلقه گمشده توسعه پایدار را ایجاد کنیم.
