مقامات دولتی و به ویژه وزارت راه و شهرسازی در سال گذشته با قاطعیت از رونق مسکن بدون افزایش قیمت در سال 97 خبر می‌دادند اما عملا این اتفاق رخ نداد و این وعده محقق نشد و اکنون شاهد وضعیت نابسامان بازار مسکن و افزایش لجام‌گسیخته قیمتها هستیم در این زمینه با موسی الرضا ثروتی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی گفت و گو کردیم:
وی با بیان اینکه دولت یازدهم و دولت دوازدهم برنامه مناسبی در حوزه مسکن نداشته اند گفت: دولت یازدهم در سالهای ابتدایی فعالیت خود بحث مسکن اجتماعی را مطرح کرد، دولت یازدهم به پایان رسید و یک سال از دولت دوازدهم نیز سپری شد، در این رابطه هیچ اقدامی صورت نگرفت و تا کنون هیچ کسی نیست بتواند مسکن اجتماعی را معنا کند که منظور دولت از طرح آن چه بوده است.
این کارشناس اقتصادی گفت: در دولت دوازدهم وعده احیای بافتهای فرسوده را دادند و گفتند به جای اینکه برویم در بیرون از شهر برای مردم خانه بسازیم در داخل شهر بافتهای فرسوده را به انبوه سازان می‌دهیم و تسهیلات هم می‌دهیم تا زوجهای جوان به وسیله این واحدها نیاز خود را رفع کنند.
ثروتی با انتقاد از طرح مسکن اولی‌ها گفت: زوجهای جوان در ابتدای زندگی خود درآمد کافی ندارند یا اشتغال ندارند یا اگر کار نیز داشته باشند تازه کار خود را آغاز کرده اند و در نتیجه پس انداز قابل ملاحظه‌ای برای استفاده از مزایای وام مسکن اولی‌ها ندارند.
وی افزود: با وامی که زوجهای جوان دریافت می‌کنند که در حدود 30 الی 60 میلیون است دردی دوا نمی‌شود و با این پول نمی‌توان در داخل شهر خانه خرید.
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با تصریح به اینکه بسیاری از مشکلات کشور به جهت سیاست‌زدگی و عدم انجام رسالت رسانه‌ها است افزود: طرح احیای بافتهای فرسوده از ابتدا نیز مشخص بود که طرح موفقی نخواهد بود؛ زیرا مسأله‌ی مسکن بحث گرانی زمین است اما با اجرای این طرح رسانه‌ها به جای سؤال از ساز و کارهای اجرایی این طرح که برای گرانی زمین آن چه فکری شده است کارشان کنایه زدن به مسکن مهر بود که در بیرون از شهر ساخته شده بود؛ گویی اینکه طرح احیای بافتهای فرسوده فقط به جهت زیر سؤال بردن مسکن مهر مطرح شده است.
وی افزود: در طرح احیای بافتهای فرسوده وامهایی به انبوه سازان پرداخت شد که آنها برای جوانان مسکن بسازند. انبوه سازان خانه‌ها را ساختند اما بسیاری از این خانه‌ها نیز مانند چندین هزار خانه خالی‌ای شدند که در کشور وجود دارد و به جهت مبلغ بالایی که دارد و از توان زوجهای جوان بالاتر است بدون درخواستی خالی مانده است.
* علت شکست دولت در ساماندهی خانه‌های خالی عدم اعتقاد به اخذ مالیات از خانه‌های خالی
ثروتی با ابراز اینکه دولت در کنترل مسکنهای خالی موفق نبوده است گفت: علت شکست دولت در کنترل و ساماندهی مسکنهای خالی عدم دریافت مالیات از خانه‌های خالی است که نقش بسزایی در کنترل قیمت مسکن در بازار دارد.
وی افزود: اکنون در تهران و شهرستانها مسکنهای خالی فروانی وجود دارد که اگر دولت بتواند با اتخاذ یک سیاست درست آنها را وارد چرخه عرضه بازار کند قیمت مسکن و به ویژه اجاره بها به شدت کاهش می‌یابد چراکه اکنون خانه‌های خالی بسیاری وجود دارد که اجاره داده نمی‌شود در نتیجه عرضه کم می‌شود در حالی که تقاضا زیاد است در نتیجه قیمتها بالا می‌رود.
این کارشناس اقتصادی با تذکر به اینکه نه تنها دولت اقدام به دریافت مالیات از خانه‌های خالی نکرده است بلکه اعتقادی نیز به دریافت مالیات از خانه‌های خالی ندارد افزود: وزیر راه و شهر سازی معتقد است که باید به جای مالیات گرفتن از خانه‌های خالی از سفته‌بازی در زمین جلوگیری شود و این حرف درستی نمی‌تواند باشد و جای نقد دارد؛ زیرا در شهرهای بزرگ و جاهایی که قیمت بالا است زمین به ندرت پیدا می‌شود که اکنون نگران سفته بازی آن باشیم.
موسی الرضا ثروتی در پاسخ به این سؤال که چرا طرح دولت در رونق بدون تورم مسکن در سال 97 شکست خورد و آیا نوسانات غیر منتظره بازار ارز باعث به وجود آمدن گرانی بیش از حد انتظار شده است گفت: باید به صورت مبنایی‌تر به این سؤال پاسخ داده شود و آن این است که چه عاملی باعث به وجود آمدن این شرایط شد که مهمترین عامل آن تزریق بیش از حد نقدینگی به جامعه توسط دولت بود.
* حل شدن معضل مسکن با خرج کردن اقساط بازگشتی مردم در حوزه مسکن
وی با انتقاد از سیاستهای بانک مرکزی که حتی اقساط بازگشتی از طرح مسکن مهر را نیز خرج مسکن مردم نکرد گفت: اگر بانک مرکزی پولهای بازگشتی مردم از وامهای مسکن مهر را نیز خرج مسکن مردم می‌کرد مشکل مسکن حل می‌شد اما این کار را نکرد و بانکهای مسکن و سایر بانکها پولهای برگشتی از مسکن مهر را وارد چرخه مسکن نکردند و وارد چرخه خدمات، سفته بازی و دلال بازی کردند.
* بانکها مهمترین دلال بازار سکه و ارز
ثروتی با انتقاد از عدم نظارت و تمهید لازم بانک مرکزی برای جلوگیری از چنین اتفاقی گفت: بخشی از نوسانات ارز و سکه به همین جهت است چرا که اگر به دقت به بررسی بازار سکه و ارز بپردازیم متوجه می‌شویم که مهترین دلالهای بازار سکه و ارز همین بانکها هستند یعنی خود بانکها مشتریان سکه و ارز هستند و درآمد بانکها صرف خرید سکه و ارز شده در حالی که دولت باید خرید سکه و ارز بانکها را ممنوع می‌کرد.وقتی بانکها به جای خدمات دهی به مردم برای پیدا کردن قدرت خرید مسکن مشغول دلال بازی و سفته بازی هستند خود به خود باعث افزایش قیمت مسکن،سکه و ارز می‌شوند که در این صورت نه تنها به مردم کمک نمی‌کنند بلکه این فعالیت منفی آنها باعث افزایش قیمتها نیز می‌شود.
* وعده‌های متحقق نشده باعث تزریق یأس در جامعه
وی با هشدار به اینکه طرحهای مسکن دولت یازدهم و دوازدهم از طرح مسکن اجتماعی گرفته تا وعده رونق مسکن بدون تورم در سال 97 هیچ کدام عملیاتی نشد و این باعث تزریق یأس در جامعه می‌شود گفت: برای کناره گیری وزیر از وزارت، شکست یکی از این طرحها کافی است که از مردم عذر خواهی شود و از وزارت استعفا داده شود اما متأسفانه تا کنون چنین اتفاقی صورت نگرفته است .
این کارشناس اقتصادی افزود: در چنین شرایطی مجلس شورای اسلامی نباید به فکر مناسبات سیاسی باشد و به فکر مردم باشد و حداقل از وزیر به جهت وعده‌های فراونی که داده و تا کنون هیچکدام محقق نشده است حداقل سؤال کند تا متهم به سیاسی‌کاری در رابطه با مهمترین نیاز مردم نشود.
ثروتی با بیان اینکه در دنیا مرسوم است که اگر مدیری نتوانست برنامه‌های خود را اجرا کند و شکست خورد استعفا بدهد و از مردم عذر خواهی کند گفت: متأسفانه این فرهنگ در ایران وجود ندارد و به همین جهت می‌بینیم یک مدیر می‌تواند ده‌ها طرح و برنامه بدهد در حالی که برخی از آنها را حتی تبیین درستی نکرده است.
وی با اشاره به نقش مسکن در زندگی مردم گفت: مهترین کمکی که یک دولت می‌تواند به مردم کند در حوزه مسکن است که بخشی از دغدغه همیشگی مردم کشور است , این دغدغه در بیانات امام خمینی (ره) بناینگذار جمهوری اسلامی نیز بوده است که می‌فرماید: « امیدوارم مردم محروم و مستضعف ما که در طول تاریخ اسیر خان ها و سرمایه دارها بودند، دارای مسکن شوند. لازم است دولت اسلامی هم کمک های لازم را به شما بنماید. ان شاءالله مردم ما که همیشه به استضعاف کشیده شده بودند با تلاش و کوشش دارای همه چیز گردند. خدمت شما تنها به یک نسل نیست، بلکه از خدمات شما نسل های آینده هم استفاده می کنند . سعی کنید محرومین را همیشه در نظر داشته باشید و هر کاری که می کنید، خدا را در نظر بگیرید..» بنابراین امیدوارم مجلس شورای اسلامی با شهامت و بدون باند بازی‌های سیاسی به این نیاز اساسی مردم توجه کند و بر اساس آن وزیر را بازخواست کند.
