نرخ تورم اردیبهشت سالجاری در شرایطی از جانب مرکز آمار 8 درصد اعلام شده که برخی از مردم اظهارمیکنند روند گرانی کالاها بیش از تورم اعلامی است. نرخ تورم به معنای افزایش سطح عمومی قیمتهاست و آن رقمی که اعلام میشود میانگین قیمت کالاهای در نظر گرفته شده برای محاسبه نرخ تورم است.
درنتیجه میتوان بیان کرد تورم با گرانی تفاوت دارد و اگر نرخ تورم 10درصد افزایش یافته به معنای افزایش 10درصدی همه اقلام نیست و رقمی که بیان میشود میانگین کالاهای در نظر گرفته شده است. البته نرخ تورم با محاسبه کالاهای موردنظر و وزن مصرفی خانوار به دست میآید و برخی دولتها برای اینکه نرخ تورم را کمتر از میزان واقعی نشان دهند وزن کالاهای مصرفشده توسط خانوار را کم و زیاد میکنند؛ به عنوان مثال کالاهایی که افزایش قیمت بالایی را تجربه کردند، وزن آنها در محاسبه کاسته شده و به کالاهایی که افزایش قیمت نداشتند وزن بیشتری اختصاص میدهند.
اگر چند اقتصاددان برای محاسبه نرخ تورم اقدام کنند ممکن است به این نتیجه برسند که نرخ تورم درست است، اما اگر وزن کالاهای مصرفی خانوار تغییر کند شاهد تغییرات عمده در نرخ اعلامی تورم از سوی دولت هستیم. غالبا جزئیات نرختورم و همچنین میزان وزن کالای مصرفی خانوار داده نمیشود که این موضوع باعث نارضایتی و بیاعتمادی مردم نسبت به دولت میشود و تا حدی تبعات اجتماعی به دنبال دارد. برای رفع ابهام دولت باید جزئیات تورم و همچنین میزان وزن هر کالا را بهصورت شفاف بیان کند تا کارشناسان اقتصادی نیز بتوانند تحلیلهای مناسبی در این زمینه ارائه کنند.
دکتر فتحالله تاری