رئیسجمهور، رئیسکل بانک مرکزی، نمایندگان مجلس، مشاور اقتصادی دولت و اقتصاددانهای نئولیبرال بیخبر از واقعیتهای جاری در بستر جامعه و تنگناهای شدید معیشتی مردم درباره پرواز نرخ دلار در ماههای اخیر هرچه میخواهند بگویند اما به عنوان یک شهروند ایرانی دلم برای پول ملی وطنم که مدتهاست آن را در برابر دلار و دیگر ارزهای خارجی به ضعف کشاندهایم میسوزد.
این درد کمی نیست که میدیدیم تا همین چند روز پیش در بازار آزاد، پنجاه، شصت هزار از واحد پول ملی ما با یک واحد ارز خارجی به نام دلار مبادله میشد و حالا هم که دولت و بانک مرکزی زیرفشار مجلس و افکار عمومی تصمیم گرفتهاند به منظور فرونشاندن ظاهری التهاب موجود در بازار ارز، با هزار شرط و شروط نرخ 4200 تومان را برای دلار تعیین کنند، چیزی از سرشکستگی ما کم نشده است.
این اتفاق اگر از زاویهای متفاوت از دید اقتصاددانهای نئولیبرال به آن نگاه شود، یک تراژدی به حساب میآید، اما متأسفانه برخی از اقتصاددانان، برنامهریزان و سیاستگذاران اقتصادی ما برای آن پشیزی ارزش قائل نیستند و با توسل به بهانههای مختلف در مقام دفاع، از ضرورت کاهش مداوم ارزش پول ملی در برابر دلار سخن میگویند که هیچ مقام مسئولی تا امروز در خصوص عوامل واقعی مؤثر بر سقوط ارزش پول ملی و جهش نرخ دلار و سایر ارزهای خارجی توضیح مشخص و شفافی به مردم و افکار عمومی نداده و همه چیز در پرده ابهام باقی مانده است.
از همه بدتر و نگرانکنندهتر آنکه در گرماگرم افزایش نرخ و کمیابی دلار و قول و وعدههایی که مقامات دولت در خصوص مهار التهاب موجود در بازار ارز و کاهش قریبالوقوع نرخ دلار به مردم میدهند و به ظاهر افزایش نرخ دلار را در تضاد با سیاستهای ارزی و اقتصادی دولت معرفی میکنند، در نهایت شگفتی مشاهده میکنیم که مشاور عالی اقتصادی دولت که انگار در سیارهای دیگر به سر میبرد و هیچ اطلاعی از نگرانیهای مردم و فعالان اقتصادی در ارتباط با جهشهای پیدرپی نرخ دلار ندارد، در اظهاراتی کاملاً مغایر با آنچه در ماهها و هفتههای اخیر از زبان رئیسجمهور و رئیس کل بانک مرکزی شنیدهایم، به دفاع همهجانبه از افزایش نرخ دلار برمیخیزد و آن را به مثابه نوشدارویی برای رونق صادرات غیر نفتی کشور توصیف میکند و شگفتا که هیچ یک از مقامات ارشد دولت در مقام اعتراض و ابراز مخالفت با اظهارات و موضعگیری مشاور اقتصادی دولت برنمیآیند.
مشاور اقتصادی دولت که بیتردید دیدگاههای او و همفکرانش نقشی تعیینکننده در تنظیم و ترسیم سیاستهای اقتصادی کشور در دولتهای مختلف خصوصاً دولت یازدهم و دوازدهم داشته است، انگار دارد برای توسعه صادرات یک اقتصاد آزاد و غیر وابسته به دولت نظیر آمریکا یا ژاپن، سنگاپور و کره و امثال آن نسخه مینویسد از کاهش ارزش پول ملی ما در برابر دلار به عنوان یک ضرورت یاد میکند و اصلاً کاری به این ندارد که صفر تا صد چرخه تولید در اختیار صنعتگر و تولیدکننده ایرانی نیست و تولیدکننده برای تولید محصول باید مواد اولیه، تجهیزات و ماشینآلات مورد نیاز را با پرداخت دلار و با دور زدن انواع تحریمهای بانکی و اقتصادی از خارج وارد کند، ولی کسی از این آقایان نمیپرسد آیا تولید کنندهای که تا این حد به واردات برای تولید محصول نهایی نیاز دارد میتواند با دلار چهارپنج هزار تومانی محصول با کیفیت و با قیمت رقابتی برای صادرات تولید کند و در داخل هم شرایط لازم را برای حمایت از کالای ایرانی فراهم آورد. این سؤالی است که اقتصاددانها و مشاور اقتصادی نئولیبرال دولت تاکنون هیچ پاسخی به آن نداده و نگفتهاند چرا سالهاست نرخ دلار به دغدغه بزرگ مردم و فعالان اقتصادی ما تبدیل شده است.
آیا تنها دلالان در ایجاد التهابها در بازار ارز و صعود بیوقفه نرخ دلار نقش دارند؟ آیا کسری بودجههای سنگین دولت عامل افزایش نجومی نرخ دلار و سقوط غمانگیز ارزش پول ملی ماست، آیا دستها و عواملی در پشت صحنه و به قول رئیس بانک مرکزی عوامل غیر اقتصادی باعث بروز این همه تنش و التهاب در بازار ارز شده است؟ چرا نمیآیید درباره سهم هر یک از این عوامل در به وجود آمدن این همه التهاب در بازار ارز که با سقوط ارزش پولی ملی دارد بیوقفه ارزش داراییهای مردم را هم کاهش میدهد، صریح و شفاف با مردم صحبت کنید؟