چندی پیش مدیرعامل ایران خودرو در دانشگاه شریف در رابطه با موضوع شراکت با فرانسوی ها ابراز عقیده کرده و گفته بود: در خصوص کار با فرانسه بسیار موافقم که اشتباه کردیم. ما قرار بود در سیاست خارجی خود با ایجاد وابستگی استراتژیک برای رنو و پژو، آنها را به رقابت بیاندازیم. اما نتیجه برعکس شد! در نهایت سایپا و ایران‌خودرو افتادند به جان هم که چه کسی کدام خودروی فرانسوی را تولید کند.
به نظر می رسد که سیاستمداران صنعتی کشور، استراتژی مشخصی در رابطه با قراردادهای خودرویی نداشته و اکنون زمان آن رسیده است که برنامه جامعی با همفکری صاحبنظران صنعت خودرو در رابطه با مشارکت با شرکت های خودروسازی جهان طرح ریزی شود.
در پیمودن مسیر مشارکت با خودروسازان خارجی، اشتباه کردیم
امیرحسین کاکایی، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت و کارشناس خودرو در گفت‌وگو با خبرنگارصنعت،تجارت و کشاورزیظهار کرد: اینکه بگوییم در مجموع مشارکت خودروسازان ما با فرانسوی‌ها اشتباه بود، غلط است.
وی افزود: بالاخره برای اینکه بتوانیم خودروساز بزرگی بشویم و در این صنعت در دنیا مطرح باشیم، مجبوریم با شرکت‌های بزرگ خودروسازی دنیا مشارکت کنیم اما آنچه که مهم است، این است که ما در پیمودن این راه؛ اشتباهات زیادی داشتیم.
کاکایی تصریح کرد: برای ایران که با استکبار جهانی رودررو مبارزه می‌کند، ضروری است که به صورت شفاف در مسائل اقتصادی با کشورهای دیگر عمل کند.
وی ادامه داد: چین برای اینکه در ابتدا خودروساز شود، دروازه‌های کشور خود را به روی شرکت‌های خارجی خودروسازی باز کرد، اما در مقابل با سیاست‌های پیچیده توانست به دانش ساخت خودرو و انتقال تکنولوژی دست یابند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت بیان کرد: اما متاسفانه ما نتوانستیم این سیاست‌ها را به کار ببریم و نتیجه این شد که طراحانی که در دهه‌های 70 و 80 موتور خودروهای داخلی را طراحی کردند، اکنون دیگر در صنعت خودرو نیستند و در واقع سرمایه انسانی در این میان از دست رفت و مسئولان صنعتی به فکر تربیت افراد جدیدی در این حوزه هستند.
سیاست های ما در حوزه مشارکت خودرویی، شفاف نبود
کاکایی با اشاره به صحبت‌های مدیرعامل ایران‌خودرو در دانشگاه صنعتی شریف، گفت: بدون شک منظور آقای یکه‌زارع اشتباه بودن فعل مشارکت با فرانسوی‌ها نیست، بلکه باید توجه داشت هر شرکتی در دنیا به فکر تامین منافع خود است و این ما هستیم که در این حوزه سیاست‌های شفافی اتخاذ نکردیم.
وی تاکید کرد: مشکل این است که ما خارجی پرست هستیم و اصول مشارکت با خارجی‌ها را نمی‌دانیم؛ برای مثال زمانیکه ال 90 به ایران آمد قرار بود با فرانسوی‌ها مشارکت کرده و این خودرو را به خارج صادر کنیم اما متاسفانه دو شرکت خودروساز بزرگ ما در تولید این خودرو باهم رقابت کردند و طرف فرانسوی از این موضوع به نفع خود بهره‌برداری کرد.
کارشناس خودرو ادامه داد: باید توجه داشت که اکنون در دنیا همه شرکت‌های خودروسازی به سمت بزرگ‌سازی نشان تجاریشان رفته‌اند، مثلا رنو و نیسان ادغام شده‌اند و یا شرکت هیوندای، کیا را خریداری کرده اما متاسفانه در ایران با وجود 5 خودروساز بزرگ و نیمه‌بزرگ و حضور 40 خودروسازی، باز به دنبال ایجاد یک قطب سوم هستیم و مجموعه این مسائل در صنعت خودروسازی کشور ایجاد تناقض کرده است.
وی تصریح کرد: در نتیجه همین سیاست‌های غلط بود که تولید ال90 با تاخیر و قیمت بالاتر از قیمت جهانی صورت گرفت و رومانی که با ما شروع به ساخت این خودرو کرده بود، توانست صادرات را گسترش دهد و بعد از خروج ال 90 از خط تولیدش با محصولات جدید دیگر خط تولید خود را به روز کرد.
کاکایی ابراز کرد: باید از بازی شرکت‌های خودروسازی جهانی درس عبرت بگیریم؛ برای مثال با وجود اینکه رنو کارنامه بهتری از پژو در ایران داشت، از 4 جهت خودروسازی ملی ما را مورد حجمه قرار داد.
وی اضافه کرد: مشکل درواقع از شرکت‌هایی مانند رنو و پژو نیست؛ بلکه این ما هستیم که به دلیل فقدان سیاست‌گذاری درست همیشه از این شرکت‌های خارجی بازی خورده‌ایم.
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت یادآور شد: متاسفانه شرایط تولید داخلی به شکلی است که هیچگاه قیمت تمام شده خودرو با استانداردهای جهانی یکسان در نمی‌آید و در نتیجه خودرو ملی قابل صادرات نیست و از طرف دیگر عمل نکردن به تعهدات صادراتی موجب افت بازارهای جهانی برای خودروی ایرانی شده است.
کاکایی ابراز کرد: با وجود اینکه ایران بازار قوی برای خرید خودرو دارد اما سرمایه‌گذاری در این بازار جواب نمی‌دهد و دلیل اصلی این موضوع سوده‌ده نبودن خودروسازان داخلی است که موجب شده مذاکرات با شرکت‌های خارجی به طول بی‌انجامد مانند حرکتی که رنو با سازمان گسترش انجام و بعد از یک سال و اندی هنوز جای کارخانه و مسائل دیگر مشخص نشده است.
وی تاکید کرد: باید تمرکزمان را از روی دیدگاه تنها مقصر شناختن طرف خارجی به سمت افزایش سیاست و برنامه‌ریزی در حوزه قراردادهای خودرویی تغییر دهیم و به ویژه در انتقال تکنولوژی که مهم‌ترین هدف مشارکت با خودروسازان جهانی است، با دقت و به قول ژاپنی‌ها آبزیرکاه عمل کنیم.
کاکایی در خاتمه یادآور شد: در این سال‌ها فقط حرف در مورد انتقال تکنولوژی زده‌ایم ولی درواقع اتفاق خاصی در این زمینه نیفتاده و تنها توجه مسئولان ما به سمت تولید صرف بوده است.
