طی هفتههای گذشته آمریکا به بهانه کاهش کسری تراز تجاری با شرکای خود اقدام به وضع تعرفه برای برخی کالاهای وارداتی به این کشور کرده است.
آمریکا نخست واردات فولاد و آلومینیوم را از تمام کشورها مشمول تعرفه به ترتیب ۲۵ و ۱۰ درصدی کرد، اما سپس اتحادیه اروپا، استرالیا و دیگر کشورها را از آن مستثنی نمود و درعمل چین در این زمینه تنها کشوری شد که تعرفه برای کالاهای وارداتی از آن اعمال شد.
چینیها سپس برای ورود حدود ۳ میلیارد دلار کالای وارداتی از آمریکا، دقیقاً برابر با میزان صادرات آلومینیوم و فولاد این کشور به آمریکا، تعرفه وارداتی اعمال کردهاند. دولت ترامپ سپس برای ۱۳۰۰ کالا معادل واردات ۵۰ میلیارد دلار سالانه از چین تعرفه گمرکی اعمال کرد.
چینیها نیز در مقابل برای واردات ۱۲۸ قلم کالا، از آمریکا که مجموع ارزش وارداتی آنها ۵۰ میلیارد دلار بود، تعرفه گمرکی اعمال کردند، اما آمریکا بازهم کوتاه نیامد و دولت ترامپ به سازمان نمایندگی تجاری این کشور دستور داد طرح اعمال تعرفه گمرکی برای واردات ۱۰۰ میلیارد دلار کالا از چین را آماده کنند.
به نظر میرسد مشکلات تجاری آمریکا با چین تنها یک بهانه است و مقامات آمریکایی از اقدامات چین بر ضد دلار در بازار جهانی ناراحت هستند.
چینیها طی ماههای گذشته دلار را تقریبا در مبادلات نفتی خود کنار گذاشته و یوآن را مبنای قراردادهای نفتی خود قرار داده است.
به طور کلی آمریکا به دلار به عنوان ابزاری برای کنترل و اعمال فشار بر کشورها استفاده میکند و عملا دلار دست بالای آمریکا در برابر همه کشورهاست و هر کشوری که بخواهد برخلاف منافع آمریکا عمل کند، از طریق اعمال محدودیت دسترسی به دلار از سوی آمریکا تنبیه میشود.
ایران، چین، روسیه و برخی دیگر از کشورها نظیر ونزوئلا در تلاش هستند تا دلار را از مبادلات تجاری خود حذف کنند.
به گزارش اسپوتنیک، ارنست وولف، کارشناس مالی، معتقد است: چیزی که آمریکا را علیه چین تحریک کرده است، اقدام این کشور در راهاندازی قیمتگذاری نفت و انعقاد قراردادهای نفتی به یوآن است که در بورس شانگهای ایجاد شده است. چین همچنین به صورت همزمان یک نظام پرداخت بین بانکی برونمرزی به نام CIPS را راهاندازی کرده که چیزی شبیه سوئیفت برای دلار است و بانکهای بزرگی نظیر دویچهبانک آلمان نیز به آن متصل شدهاند. این سامانه میتواند رقیب جدی برای سوئیفت دلار باشد، با این حساب چین طی هفتههای گذشته دو قدم مهم بر ضد دلار برداشته است.
روسیه نیز هماکنون بخش قابل توجهی از صادرات نفت خود را به روبل انجام داده و پول صادرات نفت و گاز به چین را به یوآن دریافت میکند. ایران نیز اخیراً یورو را به طورکامل در مبادلات و مبانی گزارشات و آمارهای خود جایگزین دلار کرده است. ونزوئلا نیز از سال گذشته میلادی پول نفت صادراتی خود را به یورو دریافت میکند.
این کشورها قرار است در راستای مقابله با نفوذ دلار در مبادلات تجاری بینالمللی اقدامات بیشتری انجام دهند. ترکیه نیز از جمله کشورهایی است که به دنبال توافق استفاده از ارز ملی با کشورهایی نظیر روسیه و ایران است. در صورتیکه سیاستهای آمریکا طی چند سال گذشته را مرور کنیم، به خوبی شاهد آن خواهیم بود واشنگتن تمام سیاستهای سرکوبگرایانه خود را به صورت مستقیم یا غیرمستقیم علیه این چند کشور انجام داده است.
حمایت از مخالفان در ترکیه و عدم همکاری با این کشور در مجازات کودتاگران سال ۲۰۱۶، اعمال تحریمهای شدید اقتصادی علیه روسیه و تلاش برای تضعیف اقتصادی این کشور، جنگ تجاری با چین و دامن زدن به تنشهای سیاسی و تجاری با این کشور، اعمال تحریم علیه ونزوئلا و محدود کردن دسترسی این کشور به دلار و همچنین اعمال تحریمهای جدید علیه ایران ازجمله سیاستهایی بوده است که واشنگتن برای تنبیه کشورهای مخالف دلار اتخاذ کرده است.
این کشور در طول تاریخ هر کشوری را که قصد فاصله گرفتن از دلار و زیر سوال بردن هژمونی این ارز اقدام کرده است را بهشدت هدف سیاستهای خصمانه خود قرار داده است، لیبی و عراق ازجمله کشورهایی بودند که تا پیش از این اقدام به فاصله گرفتن از دلار کرده بودند که همه ما میدانیم آمریکا چه بلایی سری آنها آورد.
اما نکته قابل تأمل در شرایط کنونی این است که برخی کشورهای تأثیرگذار در جهان نظیر روسیه، چین و ایران هماکنون در این زمینه اتفاقنظر داشته و با قدرت در حال پیشروی هستند و این امر چشمانداز تاریکی را در برابر آینده دلار در بازار جهانی قرار داده است.
وولف معتقد است: در صورتیکه به علمکرد چین طی سالهای گذشته نگاه کنید،متوجه میشوید این کشور در دودهه گذشته به بزرگترین رقیب آمریکا در حوزه اقتصادی تبدیل شده است. این کشور هماکنون با فاصله بسیار نزدیک آمریکا را به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان تعقیب کرده و پیشبینی میشود در آینده نه چندان دور با پشت سر گذاشتن آمریکا به بزرگترین اقتصاد جهان تبدیل شود. این کشور هماکنون توانسته است از آمریکا سبقت گرفته و به بزرگترین شریک تجاری برای ۱۲۰ کشور جهان بدل شود و هماکنون آمریکا تنها شریک نخست تجاری برای ۷۰ کشور است.
سرعت رشد اقتصادی در چین نیز نسبت به آمریکا بیشتر است و این کشور توانسته است یوآن را در سبد ارزهای صندوق بینالمللی پول جای دهد. چین هم چنین در حال اجرای پروژه جاده ابریشم است که بزرگترین همکاری اقتصادی و مسیر بازرگانی جهان محسوب میشود که همه این موارد برای دولت آمریکا بسیار ناگوار است.
از سوی دیگر چین برای بالا بردن نفوذ خود در اقتصاد بینالملل اقدامات دیگری نیز انجام داده است، این کشور بانک سرمایه و زیرساخت آسیا را راهاندازی کرده و بسیاری از کشورهای بزرگ غربی نیز به جز آمریکا و ژاپن به عضویت این بانک درآمده است.
این کشور همچنین توانسته سهم یوآن را از کل مبادلات تجاری در بازار بینالملل در جهان را افزایش دهد و این ارز را روزبهروز در این زمینه قدرتمندتر کند. خطر برای آمریکا اینجاست که اگر یوآن به رقیبی برای دلار آمریکا تبدیل شود، شرایط به سرعت برای آمریکاییها نامطلوب خواهد شد. همه ما باید بدانیم لیبی و عراق تنها به دلیل اقدامات خود علیه دلار از سوی آمریکا با خاک یکسان شدند.
وولف افزود: من معتقدم ما در شروع یک رویارویی خطرناک قرار داریم.
وی ادامه داد: البته نمیتوان برای موفقیت این اقدامات "دلارزدایی" زمانی را تعیین کرد، اما چیزی که مشخص است، این است که دلار در حال سقوط است.