قیمت دلار تا دوشنبه شب لحظه به لحظه در حال جهش بود؛ اتفاقی که برخی از اقتصاددانان نزدیک به دولت پیش از این درباره آن نظر مثبت خود را اعلام کرده بودند. افزایش بی امان قیمت دلار و متعاقب آن کاهش ارزش ریال سبب نگرانی مردم و بازاریان شده است، حتی برخی از کسبه از عرضه محصولاتشان خودداری میکنند؛ چراکه نگران بالا رفتن قیمت آن و ضرر در معامله خود هستند؛ چراکه بایستی اجناس خود را جایگزین کنند و علاوه بر فروش سودی نیز عایدشان شود.
در این شرایط اما بودند کسانی در درون دولت همچون «مسعود نیلی» و «اکبر ترکان» که گران شدن دلار را مثبت ارزیابی کرده و آن را به نفع تولیدکننده داخلی و صادرکنندگان توصیف می کردند.
در این رابطه، نیلی، مشاور اقتصادی حسن روحانی در مقالهای که توسط موسسه نیاوران در رسانهها انتشار یافت، ثبات نرخ ارز را به نفع تولیدکنندگان خارجی دانست و رسما خواستار افزایش نرخ دلار شد.
اکبر ترکان، دیگر مشاور روحانی هم گفته است: اینکه قیمت دلار بالا رفت کار خوبی بود. چاره ای نبود چون آن موقع مصنوعی قیمت دلار را پایین نگاه داشته بودند، وقتی سطح عمومی قیمت ها بالا می رود دلار هم بالا می رود. نمی شود تقاضای عمومی قیمت ها بالا رود اما دلار بالا نرود؛ چراکه این امر موجب شکست اقتصاد می شود. دلار ارزان بماند ولی تورم افزایش یابد باعث می شود که کالای داخلی گران شود.
نوبخت: نظر مشاوران دولت درباره افزایش نرخ ارز شخصی است
اما ظاهرا نظر این دو مشاور رییس جمهور با نظر رسمی دولت فاصله داشت ؛ چراکه محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت در حاشیه جلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در پاسخ به پرسشی درباره اقدامات دولت مبنی بر کنترل نوسانات اخیر بازار ارز اظهار کرد: روند فعلی به هیچ وجه مناسب نیست و اگر یکی از مشاوران دولت درباره موافقت دولت با افزایش نرخ ارز صحبتی داشته، کاملا نظرات شخصی بوده است و وضعیت فعلی باید کنترل شود.
این در حالی است که رسانه ها به اعتبار جایگاه خاص مشاوران اقتصادی دولت با آنان به گفت و گو مینشینند و این افراد نیز با علم به عنوان حقوقی خود اظهار نظر میکنند و می دانند بار مسئولیت اظهاراتشان متوجه جایگاه دولتی آنان می شود.
اما اینکه اظهارات مشاوران اقتصادی رئیس جمهور در بحبوحه افزایش لحظه به لحظه نرخ دلار منتشر می شود این سؤال را به وجود می آورد که چرا آنان از این موضوع استقبال کردهاند؟، آیا واقعا این مشاوران بر اساس واقعیت های علمی این اظهارات را بیان داشته اند و یا اینکه برای آرام کردن منتقدینی که حتی برخی از آنها روزگاری در قامت موافقین دولت بودند دست به چنین اقدامی زده اند.
البته باید دانست اقتصاددانان طرفدار بازار آزاد که اغلب وظیفه مشاوره دادن به دولت را بر عهده دارند پیش از این اعلام کردهاند که نرخ دلار بایستی افزایش یابد.
اقتصاددان حامی دولت: برای جلوگیری ازایجاد ابرتورم، نرخ ارز افزایش یابد
برای مثال پیش از نوسانات شدید قیمت دلار، در دی ماه سال گذشته حسین عبده تبریزی، مشاور وزیر راه و اقتصاددان حامی دولت مطرح کرد: افزایش نرخ تورم پیامد گریزناپذیر شرایط جاری است. این فرصت در اختیار دولت است که برای هموارسازی نرخ رشد قیمتها و احتراز از ایجاد ابرتورم، نرخ ارز را افزایش دهد. به گمان اینجانب بهتر آن است که هرچه زودتر راجع به این مهم تصمیمگیری شود تا آثار تورمی ناشی از افزایش نرخ ارز در قیمتها منعکس شود. به نظر میرسد منافع این اقدام فراتر از معایب ناشی از آثار تورمی آن است.
در اواخر آذرماه سال گذشته نیز در پی اظهار نظر سخنگوی دولت درباره «تکدر خاطر» رئیس جمهور در پی افزایش قیمت ارز، روزنامه دنیای اقتصاد بهعنوان ارگان رسانهای اصلی حامی اقتصاد بازار آزاد در تیتر یک خود تکدر خاطر رئیسجمهور را بهشدت به باد انتقاد گرفت و از محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت هم انتقاد کرد.
با این وجود تصمیم دولت در جلسه دوشنبه شب مبنی بر تک نرخی کردن ارز ، حداقل این معنا را داشت که جمع بندی نظرات کارشناسی تایید نکردن بالارفتن بی حد و مرز قیمت ارز است و در این شرایط به نظر می رسد به غیر از فضای کارشناسی که در نقد آزادند؛ مسئولین ، به ویژه مرتبطین اقتصادی دولت در اینگونه موارد باید با صدایی واحد در عرصه حضور یابند . چرا که امکان دارد هرگونه اظهار نظری تاثیرات خاص خود را بر فضای بازار و به صورت کلی در اقتصاد کشور بگذارد. فعلا تصمیم گرفته شده و مورد تایید همه تاثیرگذاران در خصوص تک نرخی کردن ارز را غنیمت شمرده و امید می رود این توان وجود داشته باشد که الزمات اجرای آن نیز فراهم گردد.