حمیدرضا صالحی دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته؛ درباره خط لوله انتقال گاز تاپی که قرار است گاز ترکمنستان را با گذر از افغانستان به پاکستان و هند برساند ،اظهار کرد: دو سال و نیم پیش این پروژه ده میلیارد دلاری با حضور رئیس جمهور 4 کشور ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند طی مراسمی در ترکمنستان با سرمایه‌گذاری 10 میلیارد دلاری کلید خورد.
وی ادامه داد: این خط لوله هزار و 814 کیلومتری ،قرار است از مسیر ترکمنستان آغاز و با عبور از افغانستان و گذر از پاکستان به شبه قاره هند برسد.کشورهایی مانند پاکستان و هندوستان که از لحاظ انرژی در منطقه دائما با بحران روبه‌رو هستند از این خط لوله منتفع خواهند شد.
دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ادامه داد: با توجه به اینکه به تازگی گروه تروریستی طالبان اعلام کرده است که از این خط لوله حمایت خواهد کرد افغانستان علاوه بر منافع مالی که سالیانه 500 میلیون دلار از ترانزیت این خط لوله عایدش خواهد شد از اثرات امنیتی قابل توجه این پروژه نیز به منفعت خواهد رسید.این در حالی است که اکنون ارزش کل صادرات افغانستان بیش از 500 میلیون دلار نمی رسد.
صالحی درباره آثار پروژه خط لوله انتقال گاز تاپی بر ایران اظهار کرد: از آنجایی اولین دارنده ذخایر گازی دنیا در منطقه هستیم و با اینکه پروژه‌های پارس جنوبی با تأخیر آغاز شده است امابه زودی میزان تولید گاز کشور به مرز یک میلیارد متر مکعب خواهد رسید.
دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ضمن انتقاد از شدت مصرف گاز داخلی که با میزان مصرف کل اروپا برابری می‌کند، افزود: اکنون میزان مصرف گاز کشور به 500 میلیون متر مکعب در روز رسیده است.
وی با تأکید بر اینکه ایران باید به علت موقعیت استراتژیک و حجم ذخایر گازی به یکی از بازیگران اصلی صادرات گاز در منطقه تبدیل شود گفت: با رسیدن به این مهم می توان به مزیت‌هایی چون اتصال شبکه‌های گاز کشور به شبکه‌های گاز همسایگان و همینطور اتصال شبکه‌های برق به کشورهای اطراف دست یابیم.
صالحی ادامه داد: فراهم کردن شرایط فوق منجر به وابستگی کشورهای همسایه به انرژی ما می‌شود و در صورت تداوم این شرایط ایران تبدیل به هاب انرژی منطقه خواهد شد.
دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته بیان کرد: با اینکه طی سالیان قبل می توانستیم گاز ترکمنستان در شرق کشور را به طور کامل در اختیار بگیریم و بر آن اعمال مدیریت کنیم اما این فرصت را از دست دادیم و اکنون ترکمنستان به رقیب صادراتی گاز ایران تبدیل شده است.
وی ادامه داد: ترکمنستان از فرصت از دست رفته ایران استفاده کرده است و اکنون با کشورهایی مثل پاکستان که به علت مسائل سیاسی تمایلی به همکاری اقتصادی با ایران ندارند در حال فعالیت است.
صالحی با تأکید بر اینکه بخشی از علت موضوع حادث شده فوق به سیاست‌های به کار گرفته دولت‌های ما طی سالیان گذشته بر می گردد ،افزود: متأسفانه در این رابطه موفق نبوده‌ایم و دولتمردان چرتکه‌های اقتصادی خود را به گونه‌ای انداخته‌اند که دور نگرانه نبوده است.
دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته اضافه کرد: برای مثال در رابطه با بحث صادرات گاز از طریق لوله همیشه قیمت قرارداد صادرات گاز با ترکیه را مبنا و اصل قرار می‌دهند در صورتی که نباید برای یک یا دو سنت بالا و پایین فرصت ها را از دست بدهیم.
وی تصریح کرد: اکنون دولت باید سریع اقدام کند و پروژه‌های باقی‌مانده‌ای که هنوز امکان اجرایی آن‌ها وجود دارد به کار گیرد برای مثال خط لوله انتقال گاز به عمان، انتقال برق ایران به پاکستان، انتقال برق به کریدور شمال تا اروپا و انتقال گاز به اروپا از دریای سیاه از جمله فرصت‌هایی است که نباید آن‌ها را از دست بدهیم.
صالحی اضافه کرد: ازدست دادن فرصت های مذکور منفعت کشور را زیر سوال می‌برد و رسیدن به این مزیت‌ها امتیازی است که می‌تواند ایران را به هاب انرژی تبدیل کند.
دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته بیان کرد: وقتی پروژه خط لوله انتقال گاز تاپی کلید خورد بسیاری از دولتمردان ما اعتقادی نداشتند که این پروژه روزی اجرایی شود ولی اکنون شاهد آن هستیم که بخش ترکمنستان این پروژه به اتمام رسیده و ادامه پروژه در خاک افغانستان آغاز به کار کرده است.
وی ادامه داد: اگر این پروژه با همین سرعت پیش رود به زودی ممکن است با رسیدن به هر مسیری به گاز رسانی در آنجا بیانجامد و در صورتی که به پاکستان و هند برسد از آنجایی که این کشور‌ها اقتصاد نوظهوری دارند و روبه‌رشد محسوب می‌شوند ضمن بهره‌مندی از انرژی ارزان تحرک چشم‌گیری را در زمینه اقتصادشان به دست خواهند آورد.
صالحی تأکید کرد: از این رو ایران نیز ، هندوستان و پاکستان را به عنوان بازارهای بزرگ خود از دست خواهد داد این در حالی است که در شمال کشورمان خط لوله باکو – جیحان را نیز در اثر بی‌توجهی مسئولان ذیربط از دست داده‌ایم.
دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته بیان کرد: در صورت تداوم از دست دادن فرصت‌های بزرگ پیش روی ایران در انتقال گاز ،کشور ما در معاملات انرژی به انزوا خواهد رسید.
وی ضمن انتقاد از بین‌المللی و سیاسی نبودن اقتصاد دولتمردان در حوزه‌های بازارهای انرژی گفت: بر همگان روشن است که انرژی می تواند در دیپلماسی‌های بین‌المللی بسیار حائز اهمیت باشد جدا از اینکه وزارت نفت در زمینه معاملات انرژی از جمله خطوط لوله و به صرفه بودن یا نبودن آن‌ها تصمیم می‌گیرد ،دستگاه دیپلماسی و وزارت خارجه نیز باید ضمن ورود به این مباحث ،انتفاعی از این موارد عاید کشور کند.
صالحی ادامه داد: اگر تنها با نگاه امروز حاکم بر وزارت نفت پیش رویم متأسفانه فرصت‌های پیش رو را از دست خواهیم داد و دیگر تا چند سال آینده هیچ کشوری تمایل به خرید گاز ما نخواهد داشت.
دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته افزود: با اینکه در حال تولید چشمگیر از میدان‌های پارس جنوبی هستیم اما با ادامه این روند تولید حاصل از این میدان در آینده مشتری نخواهد داشت.
وی تأکید کرد: باید نگاه جدیدی را در این رابطه تدوین کرد تا ایران به قدرت اول منطقه از لحاظ صادرات گاز تبدیل شود و همه کشورهای متقاضی خرید گاز را به خود وابسته کند از این رو نباید در ابتدای مذاکرات بر روی قیمت گاز اصرار زیادی داشته باشیم.
صالحی در پایان گفت: معتقدم در ابتدا باید اتصالات و شبکه‌های ما انجام شود و بعد از این اتفاق در خصوص قیمت بازار رقابتی آن ،به اعمال نظر بپردازیم.
