در رتبهبندی امسال که سطح فساد اداری ۱۸۰ کشور بر اساس نظر کارشناسان و فعالان کسبوکارها مورد بررسی قرار گرفته است، نیوزیلند با نمره ۸۹ توانست در جایگاه نخست بهعنوان پاکترین کشور بایستد. این درحالی است که در گزارش سال گذشته نیوزیلند و دانمارک با نمره مشابه ۹۰ بهطور مشترک در رده نخست قرار داشتند. پس از نیوزیلند، دانمارک با نمره ۸۸ در جایگاه دوم و کشورهای فنلاند، نروژ و سوئیس بهطور مشترک در جایگاه سوم ایستادهاند.
ایران اما در این رتبهبندی با بهبود یک واحدی در نمره «شاخص فساد» و ارتقای یک پلهای در رتبه، توانست در جایگاه ۱۳۰ قرار گیرد. در انتهای این رتبهبندی نیز کشورهای سومالی، سودان جنوبی، سوریه، افغانستان، یمن و سودان به ترتیب بهعنوان فاسدترین کشورها معرفی شدهاند.
«پاکترین و فاسدترینها» به تفکیک ۳ منطقه
بر اساس آخرین رتبهبندی ادراک فساد در بخش عمومی که توسط سازمان «بینالمللی شفافیت» منتشر شده است، در حال حاضر بیش از ۶ میلیارد نفر از مردم جهان در کشورهای فاسد زندگی میکنند. در رتبهبندی «شاخص ادراک فساد» که بر اساس نظرسنجی از تحلیلگران و فعالان اقتصادی تهیه شده است، سطح فساد بخش عمومی ۱۸۰ کشور بر مبنای نمره صفر (فاسدترین) تا ۱۰۰ (پاکترین) مورد ارزیابی قرار گرفته است. در گزارش امسال، نیوزیلند بهرغم کاهش یک واحدی در نمره نسبت به گزارش سال گذشته، توانست بهعنوان پاکترین کشور به تنهایی در رده نخست قرار گیرد. دانمارک اما که در گزارش سال گذشته بهطور مشترک با نیوزیلند در جایگاه نخست قرار داشت، در گزارش امسال به رده دوم نزول کرد. در این رتبهبندی کشورهای فنلاند، نروژ و سوئیس با نمره ۸۵ بهطور مشترک در رده سوم ایستادهاند. در انتهای این فهرست نیز کشورهای سومالی با نمره ۹، سودان جنوبی با نمره ۱۲، سوریه با نمره ۱۴، افغانستان با نمره ۱۵ و یمن و سودان با نمره ۱۶ بهعنوان فاسدترین کشورها معرفی شدهاند. سازمان «بینالمللی شفافیت» رتبهبندی خود را به تفکیک مناطق مختلف جهان نیز ارائه کرده است. در این رابطه در منطقه آمریکا (شمالی، مرکزی و جنوبی)، کشورهای کانادا (با نمره ۸۲ و رتبه جهانی ۸)، ایالات متحده آمریکا (نمره ۷۵ و رتبه جهانی ۱۶) و اروگوئه (نمره ۷۰ و رتبه جهانی ۲۳) بهعنوان «پاکترین» و کشورهای ونزوئلا (با نمره ۱۸ و رتبه جهانی ۱۶۹)، هائیتی (نمره ۲۲ و رتبه جهانی ۱۵۷) و نیکاراگوئه (با نمره ۲۶ و رتبه جهانی ۱۵۱) بهعنوان «فاسدترین» کشورها معرفی شدهاند. در منطقه اروپا و آسیای مرکزی کشورهای دانمارک (با نمره ۸۸ و رتبه جهانی ۲)، فنلاند، نروژ و سوئیس (نمره ۸۵ و رتبه جهانی ۳) و سوئد (نمره ۸۴ و رتبه جهانی ۶) بهعنوان «پاکترین»، و کشورهای ترکمنستان (با نمره ۱۹ و رتبه جهانی ۱۶۷)، تاجیکستان (نمره ۲۱ و رتبه جهانی ۱۶۱) و ازبکستان (نمره ۲۲ و رتبه جهانی ۱۵۷) بهعنوان «فاسدترین» کشورهای این منطقه شناسایی شدهاند. از دیگر مناطق طبقهبندی شده در این گزارش، خاورمیانه و شمال آفریقا است. در این منطقه امارات با بهبود ۵ واحدی در نمره و ۳ پلهای در رتبه جهانی، توانست همانند گزارش سال گذشته بهعنوان پاکترین کشور منطقه در «شاخص فساد» در جایگاه نخست قرار گیرد (با رتبه جهانی ۲۱). قطر نیز با جهشی دو واحدی در نمره و رتبه جهانی، مشابه گزارش ۲۰۱۶ در رده دوم پاکترین کشور منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا ایستاده است. در این منطقه کشورهای سوریه (با نمره ۱۴ و جایگاه جهانی ۱۷۸)، یمن و سودان (نمره ۱۶ و رتبه جهانی ۱۷۵) بهعنوان فاسدترین کشورها در انتهای فهرست قرار گرفتهاند.
«درجه فساد ایران» در ۲۰۱۷
از نکات حائز اهمیت گزارش، «شاخص ادراک فساد ۲۰۱۷»، وضعیت ایران در این شاخص است. در گزارش امسال، ایران توانست با کسب نمره ۳۰ در جایگاه ۱۳۰ در میان ۱۸۰ کشور بایستد. این درحالی است که در گزارش سال گذشته با وجود ۱۷۶ کشور مورد بررسی، ایران با نمره ۲۹ در جایگاه ۱۳۱ ایستاده بود. در میان ۲۰ کشور منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نیز جایگاهی بهتر از رده سیزدهم برای ایران بهدست نیامده است. البته نمره شاخص فساد ایران در سالهای اخیر روند به نسبت رو به بهبودی داشته است. بر این اساس ایران در سال ۲۰۱۲ نمره ۲۸ و رتبه ۱۳۳ (در میان ۱۷۴ کشور)، در سال ۲۰۱۳ نمره ۲۵ و رتبه ۱۴۴، در سال ۲۰۱۴ نمره ۲۷ و رتبه ۱۳۶، در سال ۲۰۱۵ نمره ۲۷ و رتبه ۱۳۰، و در سال ۲۰۱۶ نمره ۲۹ و رتبه ۱۳۱ را تجربه کرد.