اگر بازار خودروی ایران را به یک ارکستر تشبیه کنیم, خودروهای وارداتی ساز ناکوک میزنند. سورنتوی 2016 که در آبان ماه امسال 236 میلیون تومان قیمت خورده بود تنها ظرف 60 روز قیمتش به 303 میلیون تومان رسیده است! یا رنو تلسمان که در دیماه 210 میلیون تومان بود در بهمن ماه 258 میلیون تومان قیمت خودرو! ناکوک بودن این ساز تاثیر خودش را هم بر روی برخی از خودروهای داخلی گذاشته است. مثلاً پژو 207 که شتاب قیمتی هموطنان خودش را میدید, قیمت خود را از 47 میلیون تومان به 50 میلیون نزدیک کرد. این ناهماهنگی در قیمتگذاری خودروهای وارداتی شائبههای زیادی را هم دامن زده, به نوعی که ردپای وجود رانت در برخی از شرکتهای وارد کننده به صحن مجلس شورای اسلامی هم کشیده شد.
بخش دیگر این ارکستر را خودروهای ساخت داخل تشکیل میدهند, خودروهایی که با وجود افزایش قیمت نهادههای تولیدی از یک سو و شتاب افسار گسیخته ارز از سویی دیگر, تمام فشارهای بازار را تحمل کرده و سعی در هماهنگی بیشتری با رهبر ارکستر نمودهاند.
حال سوال اینجاست که این بخش از ارکستر تا چه زمانی میتواند ناکوکی بخش دیگر را تحمل نماید؟ آیا با وجود افزایش قیمت خودروهای وارداتی, و هجوم مردم برای خرید زودتر خودروهای داخلی با ارزبری بالا نظیر سراتو سایپا؛ این بازار باز هم میتواند خود را از فشار شدید موجود حفظ نماید.
پاسخ اجمالی چنین است «خیر»؛ قوانین اقتصادی به ما میگویند که قیمتها در بازار تابعی از قانون «ظروف به هم مرتبط است» بر اساس این قانون اگر قیمت در ظرفی بالاتر از سطح تعادلی برود تاثیر خودش را بر افزایش سطح مایعات در ظروف دیگر خواهد گذاشت.
لذا دو راهکار برای ایجاد تعادل در بازار میتواند وجود داشته باشد. یا دولت با بازنگری مجدد تعرفه خودورهای وارداتی و کنترل قیمت ارز بلندای صدای این بخش از ارکستر را کاهش دهد و یا اینکه اجازه دهد که بخش دیگر ارکستر هم صدایش را به تناسب بلند نماید.