«ایرج مسجدی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد امروز (شنبه) در نشستی خبری تحت عنوان «هزینه‌ها و منافع روابط ایران و عراق» که در محل موسسه مطالعات راهبردی اندیشه سازان نور برگزار شد، طی سخنانی با بیان اینکه عراق از دو بحران بزرگ با موفقیت بیرون آمد که بحران داعش و جنگ تکفیری‌ها از جمله آنها بود، اظهار داشت: تهدید بسیار جدی و مهمی در منطقه و این کشور بود و عراقیها با سربلندی از این تهدید عبور کردند.
وی عنوان کرد: عوامل زیادی در این موفقیت‌ها نقش داشتند که حضور مردم و نیروهای مسلح عراق، حشد الشعبی، دولت عراق و مسائل مختلف در این زمینه موثر بود ولی خود عراقیها معترف هستند ایران در کنار آنها در عبور از این بحران نقش مهمی را داشت و به نوعی قدرشناس موضع جمهوری اسلامی در حمایت از عراق در مبارزه با داعش هستند.
مسجدی بحران دوم را قضیه کردستان عراق خواند که اگر به درست مدیریت و حل نمی‌شد به سمت یک بحران و جنگ داخلی می‌رفت. در این پرونده ایران نقش مهمی داشت
وی خاطرنشان کرد: امروز عراق وارد یک مرحله جدید خواهد شد و آن مرحله اعمال و سازندگی و بازسازی و اقتصاد و گسترش روابط سیاسی و اقتصادی این کشور با بیرون است. با کشورهای همسایه و منطقه و حوزه عربی و اروپا و آمریکا و جاهای دیگر. بنابراین دوران جدیدی فراروی سرزمین عراق است و آن دوران بازسازی و سازندگی است.
سفیر ایران گفت: قطعا در مرحله جدید ایران باید نقش بی بدیل و جدی خود را مثل گذشته انجام دهد، یعنی ایران در کنار دولت و ملت عراق در امر سازندگی این کشور تلاش کند و در اینجا موسسات، شرکتها، وزراتخانه‌ها و مردم و اقشار مختلف باید در امر بازسازی عراق کمک کنند.
وی عنوان کرد: ایران در زمان سختی‌ها در کنار دولت و ملت عراق بود و مگر می‌شود در زمان بازسازی و بازگشت آوارگان و ساختن اقتصاد عراق، نباشیم؟ حتما هستیم و این وظیفه ایران است که به برادر و دوست خود یعنی عراق کمک کند.
وی در ادامه به وضعیت کنونی روابط دوجانبه پرداخت و افزود: امروز روابط ما در سطح خوبی است. در ابعاد امنیتی، نظامی و دفاعی بسیار خوب است. در بعد فرهنگی، دانشگاهی و علمی روابط قابل توجهی است و در سطح اجتماعی روابط ما بی نظیر است بیش از 6 میلیون جمعیت بین دو کشور در سال اعم از زائر، سیاحت و زیارت و درمان مبادله می‌شود و علاوه بر آن جمعیت اربعین هم هست. چهار میلیون از ایران به عراق و 2 میلیون هم از عراق به ایران می‌آیند.
* تلاش ایران برای کمک به روابط بغداد و اربیل
مسجدی با بیان اینکه در بعد سیاسی روابط ما با دولت‌های عراق بعد از سقوط صدام تا امروز روابط مثبت و خوبی است، یادآور شد: هر چند که در قضیه اخیر کردستان، چالشی بین ما و کردها به وجود آمد، ولی سابقه دیرینه و روابط جدی ایران و اکراد و اقلیم کردستان، رابطه بسیار جدی، خوب و تنگاتنگی بود و هست و در این فتنه هم ایران تلاش می‌کند به روابط بغداد و اربیل کمک کرده تا این مشکل حل و فصل شود که هم منافع دولت مرکزی و هم منافع مردم کردستان و دولت اقلیم تامین شود.
*ایران شریک دوم اقتصادی عراق
وی ایران را بعد از چین دومین شریک اقتصادی عراق برشمرد و بیان کرد: در بحث اقتصادی مناسبات اقتصادی ما با عراق امروز در رتبه دوم قرار دارد اول چینی‌ها، دوم ایران و سوم ترکیه قرار دارد. حجم مبادلات بازرگانی و تجاری ما امروز بین 6 و نیم تا هفت میلیارد دلار است و با فروش برق، گاز، بحث زائر و ... را که جمع کنیم رقمی حدود 12 میلیارد دلار سطح مبادلات تجاری و اقتصادی ماست. روزانه بین هفت و در مقاطعی تا 12 میلیون متر مکعب گاز ایران به بغداد صادر می‌شود و سه نیروگاه تولید برق عراق با گاز ایران بهره‌برداری می‌شود و این ظرفیت تا 40 میلیون مترمکعب در روز قابل توسعه است.
وی گفت: امروز عراقیها نمیتوانند گاز دریافت کنند ولی ما آمادگی برای صدور بیشتر را داریم. سه هزار و 200 مگاوات برق از طرف ایران به صورت مستقیم و چه از طریق تولید برق با گاز تامین می‌شود. قراردادها و تفاهمنامه‌های بسیار زیادی در بخش بازرگانی، صنعتی، دفاعی، وزارت کشور، بخش‌های خصوصی و دولتی بین دو کشور وجود دارد. مرزهای ما امن و پر مبادله‌ای است.
این دیپلمات کشورمان با بیان اینکه هزار و 450 کیلومتر مرز مشترک ما با عراق است، خاطرنشان کرد: این مرز علی‌رغم طولانی‌ترین ولی امن‌ترین مرز است. علاوه بر سفارت ایران، پنج کنسولگری در عراق شامل اربیل، سلیمانیه، کربلا، نجف و بصره مستقر است که نشانگر عمق روابط است. در مبادلات اقتصادی امروز مرزهای ما همه فعال هستند و مناطق مرزی ما بسیار فعالند و کامیون‌ها بین دو کشور در حال تردد هستند. سطح روابط اقتصادی قابل قبول است.
* از سطح کنونی روابط رضایت نداریم
سفیر ایران بر ارتقای سطح روابط دو کشور تاکید کرد و افزود: ما از سطح کنونی روابط در زمینه‌های مختلف رضایت نداریم. ظرفیت‌های دو کشور ایجاب می‌کند روابطمان را در زمینه های مختلف گسترش دهیم.
مسجدی به انتخابات پارلمانی پیش رو در عراق اشاره کرد و افزود: نقش انتخابات برای مردم، دولت عراق و همه بسیار مهم است، امیدواریم انتخابات خوب و موفقی برگزار شود و ما برای ارائه هرگونه کمک در این زمینه اعلام آمادگی کردیم.
به گزارش فارس، سفیر کشورمان عنوان کرد: عراقیها آمادگی بستن قرارداد بیشتری در زمینه برق و گاز نداشتند ولی ما آماه انعقاد قرارداد هستیم.
وی همچنین گفت: ایران اقدامی در جهت کاهش ورود آبهای خود به عراق نداشته است.
سفیر ایران بیان کرد: ایران در موضوع آب دریغ نکرده است. در حال حاضر ما برق خوبی صادر می کنیم البته عراقیها توان خرید برق بیشتر را به خاطر مسائل بودجه ای خود ندارند.
مسجدی در پاسخ به سوالی گفت: عراق بعد از سقوط صدام به دلیل با بحرانهای زیادی مواجه شد عراق در مسائل منطقه ای و جهانی همسویی خوبی با ایران دارد عراق در هیچ معادله منطقه ای و بین المللی که علیه ایران باشد همراهی نکرده و نمی کند، شاید توقع ما برخورد شدیدتر بوده است و این توقع هم شاید به حق باشد، ولی تا جایی که شاهدم نگاه عراقیها به ایران مثبت و علاقه مند و تامین خواسته های ما در مناسبات منطقه ای و بین المللی است.
سفیر ایران تصریح کرد:ما نمی‌خواهیم سرزمین عراق محل کشمکش ما با دیگران باشد روابط عراق با آمریکا و عربستان به عراق مربوط است. عراق کشور مستقلی است مصالح و منافعش را خودش تشخیص می دهد اگر روابط در ضدیت با ایران باشد، حتما واکنش نشان خواهیم داد. رابطه عراق و عربستان به خودشان مربوط است ما بر روابط خودمان تاکید داریم حق دولت و ملت عراق است که سرنوشت خود را ترسیم کند ولی روابط با ایران نباید دچار خدشه و کاهش شود.
سفیر ایران همچنین در پاسخ به سوالی خاطرنشان کرد: جبهه مقاومت امروز جبهه قدرتمندی شده است ،این جبهه روز به روز قویتر و دشمنان آن ضعیفتر شده است عراق، سوریه، لبنان، حزب الله در جبهه مقاومت همگرایی‌هایی را با هم دارند البته ممکن است اختلافهایی با هم داشته باشند، جبهه مقاومت امروز یک جبهه رو به قدرت است.
وی درباره خسارت‌های مربوط به جنگ گفت: هنوز فرصتی برای پیگیری این موضوع ایجاد نشده است، یک پرونده مفتوح در روابط دو کشور است. باید شرایط مناسبتری فراهم شود. ما از خسارات اولیه خود در جنگ یک برآورد داریم که بستگی به مذاکرات آینده دارد.
*تضمین امنیت حشد الشعبی برای امروز و آینده عراق
مسجدی درباره آینده حشد الشعبی نیز گفت: حشد الشعبی صحنه نبرد و جنگ را عوض کرد. یک نیروی بازدارنده در برابر خطراتی است که عراق با آن روبروست بستر رشد تروریسم در عراق وجود دارد حشد الشعبی یک تضمین امنیت برای امروز و آینده عراق خواهد داشت، باقی خواهد ماند براساس آنچه مطرح می شود
سفیر ایران در بغداد در پاسخ به سوالی با بیان اینکه قضاوت درباره انتخابات پارلمانی عراق زود است، خاطرنشان کرد: ستاد انتخابات تشکیل شده و اینکه کدام حزب و ائتلاف رای بیشتری خواهند آورد ارزیابی قدری مشکل است، ولی در بحث همگرایی و همکاری بین کردها و شیعیان درست است چالشی به وجود آمد، اما آنها به همدیگر نیاز دارند پیش بینی دارم این همکاری در آینده ادامه خواهد یافت
وی در پاسخ به سوالی دربارهرکمکهای مستشاری ایران به عراق عنوان کردکمکهای مستشاری آموزشی کمک در امر سازماندهی و مدیریت و هم پشتیبانی و حمایت ایران از عراق در مبارزه با تروریسم یک همکاری همه جانبه بود حضور کارشناسان و مستشاران و حضور سردار سلیمانی حضور جدی، میدانی و مستمر بود ولی با پایان یافتن داعش این حضور کمرنگ تر خواهد بود ولی همکاریهای دفاعی و نظامی ما ادامه خواهد یافت.
وی عنوان کرد: روابط نظامی، دفاعی و امنیتی عراق با ایران کماکان ادامه خواهد یافت، با وزرات دفاع، پلیس، حشد الشعبی و ...روابط خوبی داریم.
سفیر ایران درباره انتخابات عواق خاطرنشان کرد: علاقه و تلاش ایران این است که انتخابات به شکل حداکثری و حضور مردم برگزار شود ارزیابی من این است حیدر العبادی در دوران نخست وزیری موفقیتهای زیادی به دست آورده و جایگاه و نقش خوبی در صحنه عراق خواهد داشت و در انتخابات شرایط خوبی دارد و در انتخابات درباره هر نخست وزیری به جمع بندی برسند، مورد علاقه ایران خواهد بود. ایران به رای قاطع و اکثریت شیعیان احترام خواهد گذاشت و به حمایتهای خود ادامه می دهد. آنی بهتر است که مردم عراق انتخاب کنند.
سفیر ایران درباره ریزگردها نیز بیان کرد:ما بحث‌ها و صحبت‌های زیادی با عراق انجام شده بخشهایی اجرایی شده و تاثیر مثبتی داشته البته خشکسالی‌ها بر این موضوع تاثیر داشته، ولی مهار ریزگردها نیاز به برنامه ریزهای جدی تر دارد، عراقیها به دلایلی که داشتند و مشکلاتی که با آن مواجه بودند، نتوانستند در این زمینه هزینه کنند ایران هم همین طور.
وی افزود:کمیته های مشترکی در حال همکاری هستند این موضوع در دستور کار دو کشور است و امیدوارم با تلاشی که صورت می گیرد این مسئله حل شود
سفیر ایران درباره راهبرد امنیت ملی آمریکا درباره عراق اظهار داشت: آمریکاییها به گونه ای عمل کرده و حرف می زنند که خود را مالک دنیا می دانند،دولت عراق مستقل است و نهایتا تصمیم خود را می گیرند، من نمیخواهم از زبان دولت آمریکا صحبت کنم. اینکه آمریکاییها تصور کنند برای سرزمین مقدس عراق خط و نشان کشیده و زور بگویند تصمیم غلطی است.
وی افزود:عراقیها نسبت به سرزمین و حفظ استقلالشان حساس هستند، ما نگران این مسئله نیستیم، میزان مناسبات و پیوند ما آنقدر جدی است که نه آمریکا و دیگران نمیتوانند مانعی ایجاد کنند.
مسجدی در بخش دیگری از این نشست خبری اظهار داشت: عراق یک دولت اشتراکی و دموکراتیک است و هرکس به میزان جمعیت خود در پارلمان نقش و جایگاه خود را دارد.
وی گفت که سلیم الجبوری رئیس پارلمان عراق سه شنبه برای حضور در اجلاس بین المجالس به تهران می آید.
سفیر ایران در بخش دیگری از سخنانش گفت: میدان اقتصاد میدان رقابت و سود و زیان و سرمایه گذاری و ... است و در این میدان در جنگ و خون دادن ممکن است خیلیها وارد نشوند البته ما در آن عرصه ید طولایی داشتیم، ولی در عرصه اقتصاد رقابت خیلی جدیتر است و باید تلاش کنیم نباید بترسیم و صحنه را خالی کرده و دیگران را خیلی بزرگ نکرده و آنها را تبلیغ کنیم.
وی افزود: در بخش خصوصی اتاق بازرگانی، کمیسیون‌های مشترک و ... وجود دارد و عراقیها علاقه مند کار اقتصادی با ایران هستند، ولی برای شرکتها تجار، بازرگانان و سرمایه گذارها در سطوح مختلف امروز زمینه خوبی هست و باید حضور یافت و در مناقصه ها شرکت کنند، کمیته ای اقتصادی در سفارت تشکیل شده است و بخش خصوصی ما باید ورود قدرتمندی را داشته باشد در بخش امنیت و نظامی سردار سلیمانی ورود پیدا کرد و پیروز شد و باید در زمینه اقتصادی ورود کرد.
وی افزود:عراق امروز نیاز به سرمایه گذار دارد و اگر مشکلاتی بازرگانان ما و بخش خصوصی دارند می توانند به ما منتقل کنند و ما پیگیری می کنیم.
به گزارش فارس، سفیر ایران در بغداد اضافه کرد: هدفگذاری کردیم سطح روابط اقتصادی را در یک برنامه پنج ساله به ٢٠ میلیارد دلار برسانیم، ظرفیت وجود دارد، ولی نیاز به کار، سرمایه گذاری دارد. عراقها نیاز به جاده، هتل و ،،، دارند که سرمایه گذاران ما می توانند در این زمینه فعالیت کنند، استانهای مختلف عراق مثل نینوا و موصل برای بازسازی نیاز به سرمایه گذاری دارند، ما بسترساز هستیم و از موسساتمان حمایت می کنیم ایران این آمادگی را دارد و شرکتهای ما توانمند هستند.
سفیر ایران گفت که سفارت در خدمت سرمایه گذاران و شرکتهای عمومی و خصوصی است.
وی درباره لغو روادید بین دو کشور گفت: بحث لغو روادید از طرف ایران تصمیم اتخاذ شده و توافقات لازم وجود دارد و به طور رسمی به طرف عراق اعلام کردیم، ولی از طرف عراقی این درخواست اجابت نشده است.
سفیر ایران در پاسخ به سوال خبرنگار فارس درباره تعداد زندانیان ایرانی در عراق و بالعکس بدون ارائه آماری در این زمینه خاطرنشان کرد: به دلیل ملاقاتهای انجام شده توافق خوبی در بحث زندانیان و استرداد آنها صورت گرفته است. در اربعین از عراقیها خواهشی کردیم که اگر در حرکت زوار مسئله ای قضایی پیش می آید در همان مرز حل و فصل کنند و دوستان عراق همکاری کردند. در بحث زندانیها در اقلیم کردستان و عراق آمار دقیقی داریم و برای آزادی و استرداد جلسه ای را با قوه قضاییه عراق داشته ام.
مسجدی درباره مشکلات پیش آمده در فرودگاه نجف از سفر هیاتی از سازمان هواپیمایی عراق و وزیر حمل و نقل این کشور به تهران خبر داد و افزود: این هیات از امروز در این خصوص با همتایان ایرانی برای حل این مشکلات به رایزنی پرداخته اند.
سفیر ایران همچنین با اشاره به راه اندازی منطقه ازاد اروند و لغو روادید گفت که در حال حاضر روزانه سه تا پنج هزار نفر از تجار و مردم عراق وارد این منطقه می شوند و این فرصت خوبی برای سرمایه گذاران ایرانی است مردم شهرهای عراق در مجاورت این منطقه امروز از این مسئله خرسندند.
مسجدی همچنین عنوان کرد: طلب شرکتهای ما از عراق ١١٠ میلیون دلار بوده که الان به ١٢ میلیون دلار در مقطعی که من عهده دار سفارت در عراق بوده ام، رسیده است.
