بیژن حاج محمدرضا رئیس سندیکای جایگاه‌داران سوخت، اظهار کرد: جایگاه‌داران این روزها حال خوشی ندارند و 90 درصد آنها حتی هزینه های جاری خود را هم نمی‌توانند تأمین کنند.
وی ادامه داد: بر اساس آخرین آمار در کل کشور حدود 7000 جایگاه سوخت وجود دارد که 90 درصد آنها با مشکلات گوناگونی روبه‌رو هستند و وضع نامناسب جایگاه‌داران موجب شده تا تعداد زیادی از جایگاه‌داران به طور کامل ورشکست شوند.
حاج محمدرضا با بیان اینکه احداث و تأسیسات یک جایگاه بین شهری حداقل بین 3 تا 4 میلیارد تومان و در تهران حداقل 30 میلیارد تومان هزینه دارد، گفت: با وجود این سرمایه گذاری‌های سنگین برخی از جایگاه‌داران حتی ماهی سه میلیون هم سود نمی‌برند.
وی مهمترین مسئله و مشکل جایگاه‌داران را کارمزد مطرح کرد و افزود: معمولا در همه کشورها و حتی در ایران کارمزدی که برای بخش خدمات در نظر گرفته شده بین 10 تا 15 درصد است. اما حق العملی که برای جایگاه‌داران در نظر گرفته شده و پرداخت میشود 3.5 درصد است.که این حق العمل نیز به بهانه‌های مختلف مثل تبخیر بیش ازحد سوخت، با جریمه روبه‌رو شده و پرداخت نمی شود.
رئیس سندیکای جایگاه‌داران سوخت ادامه داد: مسئولان شرکت نفت میزان کارمزد را به بودجه کشور پیوند داده و نبود بودجه را عامل کمی کارمزد می‌دانند. منتها این مشکل راهکار دارد. ما بارها به شرکت نفت اعلام کرده‌ایم که می‌توانیم به صورت حق‌العمل کار کنیم و سود خود را از مردم دریافت کنیم تا بار مالی کارمزد روی بودجه کشور نباشد و اگرچه از سال 91 مصوبه این موضوع را گرفته‌ایم؛ اما متاسفانه تاکنون این مصوبه اجرایی نشده است.
وی با انتقاد شدید از طرح وزارت نفت برای عرضه بنزین برند که براساس آن سوخت تحت پوشش شرکت های برند در تمامی جایگاه های سوخت کشور توزیع خواهد شد، گفت: این نسخه کپی برداری شده از اروپا و آمریکاست که هیچ تناسبی با شرایط ما ندارد، زیرا در ایران همه جایگاه‌داران، سوخت را از شرکت ملی پالایش و پخش دریافت می‌کنند حال چگونه می توان این سوخت واحد را به نام برندهای مختلف فروخت.
حاج محمدرضا با بیان اینکه به اسم برندسازی شرکت‌های صوری و کاغذی تشکیل خواهد شد که جز واسطه‌گری و دلالی نتیجه ای نخواهند داشت، افزود: اکنون که ما با یک شرکت پالایش و پخش مواجه ایم، این همه مشکل داریم وای به روزی که بخواهیم با 80 شرکت کار کنیم. آن هم شرکت‌هایی که قرار است واسطه بین ما و شرکت ملی پالایش و پخش شوند.
وی با بیان اینکه اجرای این طرح چیزی جزء اعطای رانت به برخی مدیران نفتی نیست، تأکید کرد: چگونه می توان انتظار داشت یک جایگاه‌دار که همه سرمایه و زندگی‌اش را در این کارگذاشته و با فروش ملک، جایگاهش را تا این لحظه سرپا نگه داشته، راضی شود مدیریت جایگاه را به یک شرکت دیگر واگذار کند؟
حاج محمدرضا یکی دیگر از مشکلات جایگاه‌داران را نبود امکانات و تجهیزات کافی دانست و گفت: فنآوری نازل‌های مورد استفاده در جایگاه‌های ما متعلق به پنجاه سال پیش است که فقط ظاهر آنها تغییر کرده. هنوز هم سوخت تحویلی را با زدن میله دیب که یک وسیله ابتدایی و متعلق به زمان قرارداد دارسی درسال 1908 میلادی است پیمانه می‌زنند، بنابراین چگونه می‌توان انتظار خدمات بهتر و بیشتر از این جایگاه را داشت.
حاج محمدرضا نبود امکانات به روز و پیشرفته را باعث تبخیر بیش از حد سوخت در جایگاه‌ها عنوان کرد و افزود: یکی دیگر از مشکلات ما کسری و تبخیر بنزین است که مبلغ پرداختی بابت جبران آن هیچ مبنا و اساس علمی ندارد. بدیهی است که دمای تمام شهرها مثل چابهار، کرمان، تهران و دماوند متفاوت از هم هستند. به همین دلیل تبخیر بنزین در استانهای گرمسیری سریع‌تر از استانهای سردسیری رخ می‌دهد. شرکت نفت به عنوان جبران بنزین تبخیر شده مبلغی را به جایگاه داران پرداخت می‌کند که برابر قیمت چهار و نیم لیتر بنزین به ازاء هزار لیتر بنزین است، منتها این مبلغ برای تمامی جایگاه‌داران کشور یکسان و بسیار کم است. بنابراین منطقی در پرداخت مبلغ خسارت مشاهده نمی‌شود و از همین حیث جایگاه داران متضرر می‌شوند.
وی گفت: دمای بنزین برای تحویل به جایگاه‌داران باید 60 درجه فارنهایت باشد؛ اما بنزینی که تحویل داده میشود گاهی به 98 تا 100 درجه فارنهایت نیز می‌رسد. این امر موجب میشود تا بنزین هنگام انتقال به مخزن جایگاه که زیر زمین قرار دارد و سرد است منقبض شود و بدون هیچ تبخیری، بنزین کاهش حجم خواهد داشت.
رئیس سندیکای جایگاه داران سوخت با بیان اینکه میزان کسری سوخت در هر هزار لیتر بین 6 تا 11 لیتر متغیر است تصریح کرد: بر اساس عرف جهانی فرآورده باید 72 ساعت در مخازن انبار های شرکت نفت استراحت داشته باشد تا گاز و گرما فرآورده مرتفع شود و سپس فرآورده توزیع شود. منتها در شرایط کنونی با توجه به اینکه میزان پالایش فرآورده به اندازه کفایت وجود ندارد متأسفانه خواب 72 ساعته انجام نشده و فرآورده‌‌های سوختی با دمای بالا درکل کشور از جنوب تا شمال و استانهای شرقی به غربی منتقل میشود و در اثر تلاطم و گرما، فرآورده تبخیر میشود.
وی افزود: ما در مورد کسری ها مدعی و متضرر بوده و به دنبال دریافت غرامت هستیم؛ اما نه تنها غرامتی به جایگاه‌دار پرداخت نمی‌شود؛ بلکه از جایگاه داران بابت کسری سوخت جریمه دریافت میشود زیان این کمبود را شرکت ملی پالایش و پخش از جایگاه‌دار می‌گیرد آن هم چند برابر قیمت بین المللی فوب خلیج فارس.
حاج محمدرضا در پاسخ به سئوالی در خصوص راهکاری برای بهبود شرایط جایگاه‌داران گفت: ما نیاز به تعامل شرکت نفت با کانون داریم تا بتوانیم راهکار برون رفت از مشکلات را پیدا کنیم. از دهه 30 بخش خصوصی جایگاه‌داران وارد کار شده است و ما حدود 70 سال است که مشغول بکار هستیم، بنابراین انتظار داریم نظر سندیکای جایگاه‌داران که از مشکلات بخش خصوصی آگاه است، مورد توجه قرار گیرد. یکی از خواسته‌‌های ما جایگزینی سیستم حق‌العمل به جای سیستم ناکارآمد کارمزد است تا وابستگی ما به بودجه قطع شود؛ اما تاکنون توجهی به این خواسته نشده است.
