پس از اینکه رئیس جمهور آمریکا از تایید رسمی پایبندی ایران به برجام خودداری کرد و هشدار داد که ممکن است به این توافق پایان دهد نگرانیهایی مبنی بر پا پس کشیدن شرکتهای نفتی بین المللی از مذاکرات نفتی با ایران مطرح شد. نگرانیهایی که هرچند توسط مسولان نفتی ایران قاطعانه رد شد اما به نظر می رسد تا آمریکا تصمیم نهایی خود را اعلام نکند، ادامه همکاری خارجی ها با ایران در هاله ای از ابهام قرار خواهد داشت.
از آنجایی که صنعت نفت ایران یکی از اهداف تحریم های سال های قبل بوده و تحریم ها آسیبهای کوچک و بزرگی را به این صنعت وارد کرده، تغییر سیاست ریاست جمهوری آمریکا علیه ایران باعث بروز نگرانی هایی در حوزه نفت شده است؛ به طوریکه این گمان میرفت که غولهای نفتی جهان که در سایه تلاش وزارت نفت در دولت یازدهم برای توسعه میادین نفتی و گازی ایران صف کشیده بودند، با اعلام مواضع جدید آمریکا درهای تعامل را با ایران ببندند و نه تنها مذاکرات خود را برای توسعه میادین نفتی و گازی متوقف کنند بلکه حتی خرید نفت ایران را کاهش دهند.
این نگرانیها درحالی مطرح میشود که هرچند هنوز هیچ شرکتی به طور رسمی اعلام نکرده است که قصد دارد تعامل و مذاکرات خود را حتی در صورت اعمال تحریمها متوقف کند، اما مسئولان نفتی همواره در بازههای زمانی مختلف این نگرانیها را بیجا شمردهاند.
اروپاییها خواهان ادامه مذاکره نفتی با ایران
در این راستا، علی کاردر - مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران - با تاکید بر اینکه سیاستهای ریاست جمهوری آمریکا باعث کاهش تمایل شرکتهای خارجی برای مذاکره با ایران نشده است، اظهار کرد: تمایل برای مذاکرات کاهش نیافته و همزمان به طور موازی با ۱۰ شرکت در حال مذاکره هستیم.
به گفته وی کشورهای چین و روسیه تا کنون در این زمینه واکنشی نداشته اند؛ اروپا هم محکم است و شرکتهای معتبر خودشان را فرستاده و پیامشان این است که همراهی خواهند کرد.
سیاستهای آمریکا تأثیر مهمی در برنامه آینده صنعت نفت ایران ندارد
همچنین امیر حسین زمانینیا - معاون وزیر نفت در امور بینالملل و بازاریابی - اعلام کرد که سیاست جدید رئیس جمهوری آمریکا در قبال ایران، بر عزم جمهوری اسلامی برای توسعه صنعت نفت و جذب سرمایه خارجی خللی ایجاد نخواهد کرد.
به گفته وی ایران امیدوار است تا ماه مارس سال ۲۰۱۸ میلادی ۱۰ قرارداد جدید با شرکتهای خارجی برای توسعه میدانهای نفت و گاز امضا کند؛ بنابراین بیانیهها و سیاستهای آمریکا تأثیر و پیامد مهمی بر برنامه آینده ما در صنعت نفت ندارد.
زمانینیا خاطرنشان کرد: ایران در الگوی جدید قراردادهای نفتی، با شرکتهای خارجی از جمله چند شرکت اروپایی در حال مذاکره درباره ۲۸ قرارداد جدید است.
لازم نیست آقای ترامپ به این اندازه اظهار نگرانی کند!
از سوی دیگر بیژن زنگنه - وزیر نفت - که اظهار امیدواری کرده که تغییر سیاست آمریکا تاثیری در روند مذاکرات نفتی شرکت های خارجی با ایران نداشته باشد، از آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای مذاکره با همه شرکتهای نفتی از جمله شرکتهای آمریکایی به منظور مشارکت در پروژههای نفت و گاز خبر داده است.
زنگنه اظهار کرد: آقای ترامپ که ناراحت است اروپاییها از معامله با ایران پول میبرند چرا جلوی شرکتهای آمریکایی را گرفته است؟ شرکتهای آمریکاییها هم به ایران بیایند و منفعت ببرند تا آقای ترامپ ناراحت نباشد. خودشان مانع حضور شرکتهای آمریکایی در ایران شدهاند و ما هیچ محدودیتی برای همکاری و مذاکره با شرکتهای آمریکایی بهمنظور توسعه منابع نفت و گاز ایران نداریم و همین فردا اگر آنها بخواهند آماده مذاکره هستیم .لازم نیست آقای ترامپ به این اندازه اظهار نگرانی کند.
یک بام و دو هوای توتال
این مباحث درحالی از سوی مسئولان نفتی مطرح شده که شرکت توتال در پی تصمیم ترامپ برای عدم تصویب پایبندی ایران به برجام، اعلام کرد اگر آمریکا تصمیم بگیرد تحریمهای یکجانبه علیه تهران وضع کند، این کشور تلاش میکند پروژه گاز ایران را پیش ببرد.
به گفته پاتریک پویانه، توتال پیامدهای تصمیم ترامپ را بررسی خواهد کرد و اگر قوانینی باشد که توتال را وادار میکند از ایران خارج شود، در این صورت از آنها پیروی خواهد کرد. اگر ایران به برجام پایبند باشد و اگر اتحادیه اروپا، چین و روسیه تصمیم بگیرند که برجام همچنان میتواند ادامه پیدا کند، به معنای آن است که آمریکا باید به تحریمهای یکجانبه دست بزند؛ اما ما از جانب خودمان تلاش میکنیم این آسودگی خاطر را پیدا کنیم که میتوانیم به این پروژه ادامه دهیم که اولویت ما خواهد بود. ما قراردادی در ایران امضا کردهایم و اگر بتوانیم پیش برویم، پیش خواهیم رفت و اگر نتوانیم، توقف خواهیم کرد. ریسک مالی اندکی برای توتال از وضعیت کنونی وجود دارد، زیرا تنها یک تصمیم سرمایهگذاری در این پروژه گرفته است.