نمودار نرخ ارز، در یک ماه گذشته روندی صعودی را طی کرده است که بیشتر آن به دلیل هیجانات بین المللی و صحبت های رییس جمهوری امریکا درباره برجام بود. البته که مقاومت زیادی برای ورود اسکناس امریکایی به کانال 4 هزار تومانی انجام شد، اما در نهایت نهم مهرماه، قیمت ارز 4041 تومان فروخته شد. چندروز گذشته اما مقداری از این افزایش قیمت، کاهش یافت و دیروز قیمت دلار 4019 تومان به فروش رسید. ولی الله افخمی راد، معاون اقتصادی و برنامه‌ریزی سازمان تامین اجتماعی و رییس سابق سازمان توسعه تجارت در گفتگو با اتاق تهران واقعی شدن نرخ ارز و اثراتش در اقتصاد را بیان کرد.
*نرخ ارز این روزها نوساناتی زیادی داشته و حالا سعی در کاهش افزایش این مدت شده است. این کاهش دوباره می تواند به معنی فاصله گرفتن از واقعی شدن و تک نرخی شدن قیمت ارز باشد؟
نرخ ارز را نباید دستوری تعیین کرد و باید اجازه داد تا نرخ ارز در فضای رقابتی تعیین شود. گاهی مسئولان اینطور استدلال می کنند که ما اجازه نمی دهیم ارزش پولی ملی کاهش پیدا کند، البته باید تاکید کرد که ما هم هیچ وقت خواهان کاهش ارز پول کشور نیستیم. این حرف درستی است. اما در واقعیت باید بپذیریم ارزش پول ما آنچه در حال حاضر در جامعه معامله می شود، نیست. ما باید اجازه دهیم قیمت واقعی خودش را پیدا کند، زمانی هم که قیمت واقعی خودش را پیدا کرد، مطمئن می شویم، واردات کشور کاهش پیدا می کند، صادرات مقرون به صرفه می شود و مسیر صعودی را می پیماید و تراز تجارت خارجی کشور مثبت می شود.
* دستوری نرخ ارز را کاهش دادن، سال هاست که در کشور انجام می شود.
اقداماتی که در جهت کاهش صوری نرخ ارز صورت می پذیرد، نمی تواند اقدامات پایداری باشد. چراکه در جایی دوباره مجبور خواهیم شد دست از روی این فنر فشرده شده برداریم و آن زمان است که قیمت ها دوباره جهش پیدا می کند. پس بهتر از تجربه ای که در گذشته در کشور به دفعات رخ داده است، درس بگیریم و اجازه دهیم ارز هم مانند سایر کالاها، نرخ و جایگاه واقعی خود را پیدا کند.
* اتفاقاتی که چند روز اخیر رخ داد و قیمت ها افزایش پیدا کرد، به معنی مسیر هموار واقعی شدن نرخ ارز است؟
هر زمانی که شروع کنیم به واقعی کردن نرخ ارز، خوب است. باید کار شروع شود و نرخ ارز تدریجی قیمت واقعی خود را پیدا کند. این برنامه را یکبار بعد از انقلاب، تنها در دولت اصلاحات انجام دادیم. آن زمان نرخ ارز شناور و مدیریت شده بود و در حاشیه بازار حرکت می کرد. آمار و ارقام آن سال ها نشان می دهد که بهترین وضعیت اقتصادی کشور، در همان سال ها بود که اجازه داده بودیم نرخ ارز به عنوان یک عامل تعیین کننده جایگاه منطقی خودش را در نظام اقتصادی داشته باشد.
