دیشب در نطق دونالد ترامپ در خصوص برجام، همان چیزهایی گفته شد که پیش‌بینی می‌شد. فردی خصومت‌طلب که دنیا را تنها به جنگ، دعوت می‌کند. یک بار با مکزیک سرشاخ می‌شود و می‌خواهد دیوار بلندی میان کشورش با این نقطه از دنیا بکشد، یک بار دیگر می‌خواهد همین دیوار را از نوع تعرفه‌ای اش با چین داشته باشد. یک روز هم به ستیز با کارخانجات داخلی خود می‌رود و می‌خواهد همه کارخانه‌های احداث شده از سوی آنها در کشورهای دنیا را جمع کند و به ایالات متحده بیاورد. این بار هم که ایران را می‌خواهد به یک نام جعلی پیوند زند و خلیج همیشه فارسش را با عنوانی غیرواقعی خطاب کند.
این همه آن چیزی است که رئیسجمهوری آمریکا بعد از بوق و کرناهای بسیار، آمد و گفت و دنیا را شگفت‌زنده و ایرانی‌ها را متحد کرد برای اینکه از هویت و تمدن چندین هزار ساله‌شان دفاع کنند. حتی اتحادیه اروپا، شریک استراتژیک و قدیمی ایالات متحده آمریکا هم این بار دیگر با او همراه نشد. اما موضوع از این هم فراتر رفت و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم بیانیه داد و همه ادعاهای ترامپ را رد کرد.
در این میان، فعالان اقتصادی و بخش‌خصوصی هم در گوشه و کنار، صحبت از حرف‌های ترامپ می‌زنند و آن را بی‌پایه و اساس می‌دانند. آنها می‌گویند که اگرچه برخی مشکلات داخلی در اقتصاد ایران وجود دارد، اما به طور قطع، حرف‌های دونالد ترامپ، برای اقتصاد پرمزیت و با استعدادهای بالقوه متعدد ایران، از مرز و نفت و معدن گرفته تا نیروی انسانی و تولیدکنندگانی متحد، دیگر یک تهدید نیست؛ چراکه سخت‌ترین شرایط تحریم اقتصادی که اروپا و آمریکا را در اجرا متحد کرده بود، توسط کشورمان به سلامت پشت سر گذاشته شده و کوله‌باری از تجربه‌ای به دست آمده که صادرات غیرنفتی‌اش، در همان شرایط تحریم، سخت ولی ممکن بود. یعنی علیرغم همه آن تحریم های سنگین، دنیا همچنان می خواست از ایران کالا بخرد و طالب کالاهای ایرانی بود.
اکنون ورق شاید به زمان قبل از برجام دیگر برنگردد؛ اما به هرحال ایران و تولیدکنندگان ایرانی عادت به شرایط سخت دارند و اگر هم تحریم دوباره برگردد، هر چند سخت و نفس‌گیر، اما از حرکت باز نمی‌مانند و این پیام خطاب به کسی است که تمدن ایرانی را زیر سوال می‌برد و از خلیج همیشه فارسش، به عنوانی جعلی یاد می‌کند.
ایران متحد می‌شود
محمد لاهوتی، عضو شورای گفتگوی دولت و بخش‌خصوصی در این رابطه می‌گوید: جهان دیشب شاهد یک بی اخلاقی بزرگ از سوی فردی بود که خود را به عنوان بزرگترین قدرت اقتصادی و نظامی جهان می‌داند و داعیه رهبری دنیا را دارد؛ از سوی دیگر، ملت آمریکا باید از داشتن چنین رئیسجمهوری عصبانی و ناراحت شود که این فرد بی اخلاق، خارج از عرف دیپلماتیک به خود اجازه می‌دهد که در مقابل تمام مردم جهان، حرف‌های سخیفی را بیان کند.
وی افزود: تاثیر سخنان ترامپ را به عقیده من، دنیا با یک فصل جدیدی از روابط سیاسی پاسخ می‌دهد؛ چراکه هیچ یک از مراجع بین المللی، سخنان او را عملا قبول ندارد؛چراکه او فقط و فقط خود را محق اظهارنظر می‌داند و حرف درست را فقط حرف خود می‌داند، بنابراین از این جهت در دنیا به عقیده من، سخنان وی تاثیر منفی خود را خواهد گذاشت و اگر قرار باشد که مراجع بین المللی که بعد از جنگ جهانی دوم شکل گرفته و برای ثبات و امنیت در جهان پدیده آمده اند، از سوی او زیرسوال برود و نظرات کارشناسی و تشخیصی آنها را بعنوان رئیس جمهور آمریکا قبول نداشته باشد، دنیا را با خطرات جدی مواجه خواهد کرد.
لاهوتی ادامه داد: اتفاقی که در این موضوع رخ داده و بسیار حائز اهمیت است، اختلافی است که بین دنیا و کشور آمریکا که همواره موضوعات جهانی را رهبری می کرده، رخ داده و تنها کشورهایی که از مواضع بی ادبانه رئیس جمهور آمریکا حمایت کرده است، رژیم اشغالگر قدس و برخی از کشورهای عربی هستند که متاسفانه وضعیت آنها مشخص است و معلوم است که چگونه فکر می کنند، بنابراین وقتی که نگاه می کنیم، می بینیم که کشورهای بزرگ اروپایی، روسیه و چین از این نوع رفتار حمایت نمی کنند و در کنار ایران قرار می گیرند.
وی افزود: این برای ایران یک دستاورد بزرگ است؛ نکته دومی که باید به آن اشاره کرد، مخالفان داخلی است که اینقدر در مورد برجام سر و صدا می کنند و به تیم هسته ای اشکال وارد می‌آورند که منافع ملی را به درستی صیانت نکردند، در این راستا باید اشاره کرد که متوجه شوند که این همه عصبانیت رئیس جمهور آمریکا، به دلیل هوش و ذکاوت سرشار تیم هسته ای بوده که از منافع ملی درست صیانت کرده است.
تاثیر سخنان ترامپ در اقتصاد ایران
لاهوتی گفت: در مورد تاثیر سخنان ترامپ بر اقتصاد ایران باید گفت که به هرحال آمریکایی‌ها نشان دادند که با شیطنت می‌توانند در سرمایه‌گذاری هایی که در کشور رخ می دهد و همچنین در تجارت خارجی ایران، سنگ اندازی کنند؛ ولی دنیا تا به امروز سابقه این تجربه را نداشته که آمریکا کشوری را با مشکل مواجه کند ولی همه در مقابل آمریکا باشند؛ به این معنا که تا الان مواضع رسمی کشورهای بزرگ اروپایی حتی بریتانیا و فرانسه که در موضوعات هسته ای، سختگیرانه تر با ایران مواجه شدند؛ به نحوی است که مخالفت با سیاستهای آمریکایی ها داشته است.
وی افزود: اینکه این حمایت ها تا کجا دوام یابد و تا کجا اروپایی ها با امریکا مخالفت کنند؛ این تجربه جدیدی خواهد بود و موضوع جدیدی است که به نظر من باید نشست و در آینده در مورد آن قضاوت کرد؛ ولی من معتقدم که سرمایه گذاران اروپایی که بعد از برجام در ایران سرمایه گذاری کرده اند و می خواهند در ایران حضور داشته باشند، به مسیر خود ادامه می دهند مگر اینکه آمریکا تحریم های جدیدی وضع کند که در آینده، آنها را به چالش بکشد.
لاهوتی گفت: سخنان شب گذشته ترامپ، منجر به این خواهد شد که اتحادی در میان تمامی گروههای سیاسی داخل کشور شکل گرفته و این دستاوردی برای ایران خواهد بود؛ چراکه همه متحد خواهند شد تا یک بار دیگر، با همبستگی، اتحاد ملت ایران را به دنیا گوشزد کنند.
سخنان ترامپ تازگی نداشت، فقط بی‌صداقتی آمریکا را نشان داد
عباس آرگون، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران می‌گوید: بدعهدی آمریکا برای کشورمان در طول سالیان متمادی، اثبات شده بود و سخنان دیشب ترامپ، تازگی نداشت و یکبار دیگر، بی‌صداقتی و غیرقابل اعتماد بودن این کشور برای مردم دنیا هویدا شد.
وی می‌افزاید: در واقع این کشور آمریکا است که بر توافقنامه برجام پایبند نیست، نه جمهوری اسلامی ایران؛ بنابراین با توجه به اینکه برجام یک توافقنامه بین المللی است ونه توافق با کشور آمریکا، و سایر کشور ها نیز این عمل امریکا را محکوم کرده‌اند، این رفتار موجب بی اعتباری ایالات متحده آمریکا نزد سایر شرکای اروپایی او هم شده است.
آرگون گفت: به نظر کشورمان می‌بایستی در داخل، بیش از پیش متحد شده و از تفرقه پرهیز نمایند و با اتکا به توانمندی‌های داخلی و افزایش توان دفاعی، به دنبال توسعه بیشتر روابط اقتصادی با کشورهای همسایه و سایر کشورها مختلف از جمله چین، روسیه، فرانسه، آلمان و سایر کشورهای اروپایی باشد.
بازار اندکی به تحولات اخم خواهد کرد، ولی جدی نیست
محسن جلال‌پور، رئیس سابق اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در واکنش به سخنان دونالد ترامپ می‌گوید: در عالم واقع اتفاق جدیدی قرار نیست رخ دهد. آن‌چه پیش آمده،فاجعه نیست.دشمنی‌ها برقرار است و ضربات سنگین، اما این طرف، ما هم در خواب نبودیم.فهم عمومی از نطق دیشب و واکنش‌های مردم،حتی می‌تواند امیدوار کننده هم باشد.آمریکا از برجام خارج نشده.اروپا کنار ایران مانده.مردم ایران دوباره متحد شده‌اند و پیام این همدلی چند ساعت، پیام اول شبکه‌های اجتماعی بوده است.
وی می‌افزاید: از آن طرف ولی‌الله سیف و مسعود کرباسیان هم تقسیم کار کرده‌اند. یکی مانده تا شوک احتمالی بازارها را کنترل کند و دیگری رفته تا در اجلاس صندوق بین المللی پول حضور یابد.دولت‌مردان ایرانی با چنین شوک‌هایی بیگانه نیستند.بازارها در ایران خیلی عمیق و گسترده نیستند. تزریق منابع به بازارها اگرچه سیاستی قدیمی و مندرس است اما در نیمچه بازارهای ایران جواب می‌دهد.دولت پول کلانی کنار گذاشته تا نوسان احتمالی بازارها را کنترل کند و صندوق‌هایی ایجاد کرده تا در صورت نیاز از منابع آنها برای ثبات سازی در بازارها استفاده کند.نقد سیاستهای دولت را می‌گذاریم برای بعد.
به گفته جلال پور، با این حال عده ای معتقدند بازارها سقوط می‌کنند.عده ای هم معتقدند بازارها کمی به تحولات اخیر اخم خواهند کرد.عده‌ای هم هستند که می‌گویند هیچ اتفاقی نخواهد افتاد.باید دید فهم عمومی از تحولات جدید چه خواهد بود. فهم من این است که سنگینی تصمیم ترامپ به آینده حواله شده است.یعنی ترامپ توپ را به زمین کنگره انداخته و کنگره هم سه ماه فرصت دارد تا در این زمینه اظهارنظر کند.ما مردمان روزآمدی هستیم.افق دید ما نمی‌تواند بیش از یک هفته باشد.سه ماه برای خودش زمان زیادی است. تا آن روز خدا بزرگ است،همان طور که تا امروز بوده.
