پس از توافق یکسال و 2 ماهۀ اعضای اوپک برای کاهش تولید به منظور پایان دادن به مازاد عرضه در بازار، اکنون وزیر نفت کویت اعلام کرده است که در نشست ماه نوامبر (آبان) امسال درباره پایان دادن و یا تمدید توافق کاهش تولید نفت تصمیم گیری خواهد شد.
در این باره با محمدعلی خطیبی طباطبائی نماینده سابق ایران در اوپک و تحلیلگر بازار نفت مصاحبه ای داشته ایم که به شرح ذیل است:
چشم انداز اجلاس پیش روی اوپک را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
خطیبی: در حال حاضر اوپک به‌عنوان مدیر عرضه و تقاضا در بازار جهانی نفت به دنبال تصمیمات قبلی خود برای افزایش قیمت نفت، در اجلاس ماه نوامبر خود سه سناریو پیش رو دارد. اول اینکه کاهش تولید بیشتری را اعمال ورزد که در این صورت افزایش قیمت امیدوار کننده تر خواهد بود. دوم اینکه؛ توافق قبلی خود را تمدید کند که در این شرایط قیمت ها همچنان بین 40تا 45دلار خواهد بود. اما سناریو سوم اوپک این خواهد بود که کاهش تولید را لغو و رها کند که با این اوصاف قیمت ها نگران کننده و روند نزولی را شامل خواهد شد.
بنابراین باید منتظر بود و دید که تصمیم اوپک در اجلاس پیش رو چه خواهد بود، چراکه بر اساس هر یک از سناریوهای مذکور قیمت خاص و متفاوتی ارائه خواهد شد.
مواضع ایران در این اجلاس چه خواهد بود؟
خطیبی: موضع ایران را خود مسئولان وزارت نفت باید اعلام کنند.
آیا میزان توافق کاهش تولید اوپک به 32/5 میلیون شبکه در روز مناسب بوده است؟
خطیبی: بازار جهانی نفت نیاز به کاهش تولید بیشتری داشته و آنچه اوپک تصمیم گرفت کافی نبود، چراکه اگر درجه نزول تولید از قدرت بالاتری برخوردار می‌شد، اکنون شاهد قیمت های بهتری بودیم. اوپک به‌عنوان مدیر بازار باید سعی کند بین عرضه و تقاضا جهانی تعادل ایجاد کند اما متأسفانه در اجلاس قبلی این موضوع اجرایی نشد و تنها راه حل برقراری توازن اعمال کاهش بیشتری از میزان تولید است.
آیا امکان رسیدن به نفت 60 دلاری وجود دارد؟
خطیبی: اوپک با بررسی بازار جهانی و همراه کردن کشورهای عضو و غیرعضو به منظور توازن بین عرضه و تقاضا به راحتی می‌تواند قیمت نفت را به 60 دلار هم برساند.
دلایل سقوط قیمت نفت چه بود؟
خطیبی: عرضه بیش از تقاضا و یا نیاز بازار به‌علت افزایش تولیدات اوپک و غیر اوپک منجر به سقوط جهانی قیمت نفت شد. در داخل اوپک کشورهایی چون لیبی و نیجریه استثنا بوده و در میزان تولید آزادی عمل داشته، بطوریکه از سهمیه بندی مبرا شدند و در بین کشورهای غیراوپک نیز افزایش تولید نفت شیل اویل آمریکا، بازار را با مازاد عرضه مواجه کرده و منجر به سقوط قیمت شد.
آیا کاهش تولید یکسال و دوماهه نفت سطح مازاد عرضه آن را در بازار جهانی تنزل بخشیده است؟
خطیبی: توافق کاهش تولید نفت که موفق به حذف مازاد عرضه از بازار شده می تواند تا حدودی درست باشد، چراکه با فرار رسیدن فصل پاییز و زمستان به‌علت افزایش تقاضای فصلی، میزان مصرف نفت هم روند صعودی خواهد داشت اما معلوم نیست که این افزایش مصرف، مازاد عرضه را متعادل کند.
بنابراین چنانچه علی رغم افزایش تقاضای فصلی مازاد عرضه وجود داشته باشد، اوپک باید کاهش بیشتری را اعمال کند.
