به نقل از پایگاه خبری نسیم اقتصاد، اززمانی که طرح رتبه بندی بانک ها مطرح شد بسیاری منتظرند ببینند در فضای کنونی عملکرد نظام بانکی، وضعیت بانکها در رتبه‌بندی بانک مرکزی چگونه خواهد بود تا بر اساس آن، میزان اعتماد خود با بانکها را تنظیم کنند و شاید اگر نتایج، اعلان عمومی شود سپرده گذاری در بانک های یک ستاره و دوستاره با سود بالا جای خود را به بانک های پنج ستاره با سود معقول بدهد اما نکته حائز اهمیت این است که رتبه بندی بانک ها آن هم درفضای کنونی که نظام بانکی ایران با مشکلات زیادی دست به گریبان است آیا به صلاح مردم و نظام بانکی است یا باعث پیچیده تر شدن وضعیت نظام بانکی می شود ؟
معاون اسبق وزیر اقتصاد و دارایی دردولت هفتم و هشتم گفت: نظام بانکی نیاز به آسیب شناسی جدی دارد و اینکه چرا وضعیت بانک ها به نقطه فعلی رسیده است فرآیندی است که اگر بررسی دقیق پیرامون آن انجام نشود و شوک های درونی و بیرونی که به نظام بانکی وارد شده ابه طور صحیح مطالعه نشود می تواند وضعیت نظام بانکی را آرام آرام به دالان بحران بکشاند بنابراین نظام بانکی کشور نیازمند تجدید ساختار و اصلاحات واقعی است تابرپایه آن بحث هایی مانند رتبه بندی صورت اجرایی به خود بگیرد و نتایج مطلوب را ایجاد کند.
حیدر مستخدمین حسینی درخصوص طرح نظام رتبه بندی بانک ها اظهار کرد: زمانی که وضعیت نظارت دولتی و میزان دخالت و سهام شرکت های دولتی در بانک های خصوصی شده را شاهد هستیم و با حضور پر رنگ دولت، مدیریت خصوصی بانک ها درهاله ای از ابهام قرار دارد و سازوکارهایی که باید نظام بانکی را باتوجه به شرایط مطلوب اقتصادی هدایت کند دچار نقص فنی شده اند نمی توان انتظار داشت که رقابت و رتبه بندی بانک ها در حد انتظار ما باشد زیرا سهام و دخالت و سیاست گذاری دولت به هر شکل موجب تقویت چند بانک و تضعیف تعدادی دیگر می شود ضمن این که سیاست های دستوری مانع از اثرگذاری توان مدیریت خصوصی خواهد شد.
به عبارت دیگر بانک ها درکنار اقتصاد به مراقبت های ویژه نیاز دارند و باید درCCU بستری شوند و تا زمانی که روبه اصلاح نرفته بخواهیم بحث رتبه بندی را پیش بکشیم قطع به یقین نه تنها به بهبود اوضاع کمک نکرده ایم بلکه به پیچیده تر شدن اوضاع منجر می وشد.
معاون سابق بانک مرکزی درادامه بیان داشت: زمانی که درنظام بانکی قانون بانکداری بدون ربا به خوبی اجرا و نظارت نمی شود برچه اساس می خواهیم رتبه بندی بانک ها را فعال کنیم این طرح درست مانند آن است که ازفرد بیمار انتظار انجام کارهای زیادی داشته باشیم بنابراین برپایه عقل سلیم لازم است ابتداد فرد بیمار سلامتی اش را به دست آورد سپس انتظار آداب بعدی را از او داشته باشیم.
برپایه این تمثیل نظام اقتصادی هم برهمین مبنااست و زمانی که نظام اقتصادی شرایط بحرانی را سپری می کند رتبه بندی بانک ها روند بهبودی شرایط اقتصادی را نه تنها فراهم نخواهد کرد بلکه وخامت اوضاع را بیشتر می کند.
رییس سابق هیات مدیره بورس خاطرنشان کرد: لازم است در ساختار اقتصادی اصلاحات اساسی صورت پذیرد و برنامه ریزی های جدیدی تدوین شود و براساس شاخص های کلان و برنامه ششم توسعه، اصلاحات نظام بانکی که دولت به تازگی در 119 ماده به مجلس ارائه کرده اجرایی شود. زیرا تا زمانی که زیربناها اصلاح نشوند رتبه بندی بانک ها جواب مناسبی به مردم نخواهد داد و اوضاع نظام بانکی را چه بسا بدتر از قبل خواهد کرد.
او افزود: قبل از اجرایی شدن رتبه بندی بانک ها بهتر است قانون عملیات بانکداری بدون ربا را به طور صحیح اجرایی کنیم و همچنین بحث چگونگی تعیین سود سپرده و تسهیلات به روشنی تدوین شود.
اجرایی شدن این عوامل سالها طول خواهد کشید و چنانچه این اقدامات به خوبی اجرایی شود درمرحله سوم می توان رتبه بندی بانک ها را دردستورکار قرار داد. لازم به ذکر است که اصل رتبه بندی بانک ها مورد تائید اقتصاد بانکی و مدیران و کارشناسان است اما شرایط بانکی کشور درحال حاضر برای انجام چنین طرحی آمادگی کافی ندارد. زیرا ابتدا باید فضای رقابتی برابر ایجاد کرد محیط کسب وکار و قوانین و مقررات را اصلاح کرد و بعد انتظار داشت که رتبه بندی منجر به بهبود رقابت و عملکردها شود. اما اگر در یک فضای نابرابر و غیر رقابتی و مشکل دار رتبه بندی شود، باعث تضعیف تعدادی از بانک ها و تقویت تعداد دیگر می شود.
معاون اسبق وزیر اقتصاد درپاسخ به سوالی که آیا بازار سرمایه کشش لازم برای تامین منابع مالی بنگاه های بزرگ را دارد یا خیر به خبرنگار نسیم اقتصاد گفت: دراقتصاد و بازارهای مالی حوزه های تفکیک شده بازار مالی مانند بازار پول که بانک ها وظیفه نظارت بر آن را عهده دار هستند و بازار سرمایه که بورس و درکنار آن بیمه ها به عنوان تضمین کننده فعالیت های دوبازار دیگر عمل می کنند. اینها وظایف مشخصی برعهده دارند به طوریکه بازارپول ( بانکها) مسئولیت تامین مالی کوتاه مدت دراقتصاد را عهده دارند و بازارسرمایه (بورس) مسئولیت میان مدت و بلندمدت تامین منابع مالی دراقتصاد را برعهده دارند و اینکه بگوییم تامین منابع بنگاه ها از بانک ها به بازارسرمایه منتقل شود به سادگی امکان پذیر نیست چرا که بازار سرمایه نیز مشکلات خود را دارد وآن چنان که باید عمیق نبوده است.
دریک دهه گذشته قانون جدیدی تصویب شد که موجب شد دولت یک مقدارضعف دربازار سرمایه از خود نشان دهد. لذا اگر می خواهیم که اقتصاد از حالت بیماری خارج شود لازم است که هرکدام از بازارها درحیطه وظایف خود عمل کنند و دولت به اصلاح ساختار بازارها اقدام کند.
این کارشناس اقتصادی بیان کرد: لازم است بانک ها و موسسات مالی به سمت منافع کوتاه مدت حرکت کرده و نیاز جامعه، نیازهای آنی مردم و سرمایه درگردش بنگاه های اقتصادی را برآورده کنند و بازارسرمایه نیز برای تامین منابع طرح ها و پروژه ها حتی برای دولت ها وارد شوند تا از این طریق پاسخ مناسبی برای اقتصاد بگیریم.
