بدون شک صنعت کفش یکی از صنایع قدیمی کشور محسوب میشود که از جایگاه والایی برخوردار بوده است . تبریز مهمترین قطب تولید کفش در ایران، این روزها جای خود را با برندهای چینی و ترکی تعویض کرده، همچنین استان اصفهان نیز یکی دیگر از استانهای برتر در تولید کفش کشور، چند سالی میشود با معضلاتی از جمله کمبود نقدینگی، گرانی مواد اولیه و مالیات غیر منطبق با درآمد دست و پنجه نرم میکند.
مالیات بر ارزش افزوده بزرگترین مشکل این حوزه به شمار میرود، چراکه مالیات پرداختی فعالان این حوزه بسیار بیشتر از درآمد آنان بوده لذا این مسئله، تولیدکنندگان را وادار به پرداخت مالیات میکند.
چندی پیش رسول شجری رئیس اتحادیه کفش دست دوز تهران با بیان اینکه مالیات بر ارزش افزوده یک جفای بزرگ بر این صنعت است، اظهار داشت: ما بیشتر به دنبال اصلاح این قانون هستیم، چراکه تداوم آن منجر به ایجاد تبعیض و تنش در بین اصناف و مردم شده است.
با عنایت به این که کشورهایی مانند ترکیه، برزیل، چین و مکزیک صنعت کفش را به عنوان پیشران برای حرکت سایر صنایع موازی خود استفاده میکنند، لذا انتظار میرود تا با ایجاد رونق در این صنعت شاهد پیشرفت آن پابه پای صنایع بالادستی از جمله پتروشیمی باشیم.
رفع مشکلاتی، چون کمبود مواد اولیه، موانع کمرگی و همچنین افزایش قیمت چرم و نبود تنوع در تولیدات داخلی میتواند نوید روزهای خوشی برای فعالان این عرصه باشد.
اشتغالزایی بزرگترین چالش صنعت کفش کشور
احمد کیمیایی اسدی عضو اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه صنعت کفش تأثیر چندانی بر وضعیت اشتغال نداشته، گفت: واردات نیمی از اقلام اساسی این صنعت، موجب شده تا افزایش صادرات هم کمکی به اشتغالزایی نکند.
وی عدم بهره برداری را یکی از مشکلات اساسی این صنعت برشمرد و افزود: نبود توازن میان کارگران و تولیدات سبب شده تا هزینه تمام شده قطعات اصلی کفش افزایش یابد به همین منظور شاهد واردات این وسایل که در زمره کالاهای واسطهای قرار میگیرند، میشویم.
کیمیایی اسدی ضمن توضیح بیشتر مطلب فوق عنوان کرد: در کشورهایی مانند کره جنوبی با استفاده از کارگران دو شیفت، این وضعیت نامناسب را بهبود بخشیده اند به همین منظور تعدیل نیرو یکی از راهکارهای شفافیت اقتصادی به شمار میرود.
عضو اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: با توجه به وضعیت نامناسب اشتغال در کشور واردات توجیهی ندارد، چراکه اجرا شدن این مسئله موجی از اعتراض ها و واکنشها را به دنبال خواهد داشت به همین منظور، دولت تمام تلاش خود را در راه ایجاد توازن میان نیروی کار و کاهش هزینه تمام شده کالا به کار بسته است.
وی در پایان بیان کرد: دولت باید روند فعلی را به گونهای مدیریت نماید تا با کاهش هزینه تمام شده این قطعات، واردات کالاهای واسطهای در این حوزه تقلیل یابد،چون در غیر اینصورت وضعیت اشتغال کشور به مخاطره میافتد و پیامد دیگری جز متضرر شدن تولید کننده در پی نخواهد داشت.
تیغ تیز واردات زیر گلوی تولیدکنندگان
در همین راستا علی لشگری رئیس هیات مدیره جامعه مدیران و متخصصین صنعت کفش نیز معتقد است: افزایش حجم قاچاق کفش از سال ۸۰ تا به امروز، تولید داخلی را با مشکلات جدی همراه ساخته ، این در حالی است که حدود ۵۰۰ واحد فعال و ۱۵ هزار واحد تولیدی خُرد در کشور، در این حرفه مشغول فعالیت هستند.
وی فرهنگ نامناسب مردم جهت استفاده از کالاهای خارجی را یکی از معضلات اساسی این حوزه برشمرد و افزود: فرهنگ استفاده از کالای ایرانی باید مورد توجه همگان قرار گیرد تا بدین طریق شرایط برای اشتغال پایدار برای مردم مهیا شود.
لشگری با اشاره به حجم واردات مواد اولیه این حوزه عنوان کرد: معادل ۵۰ درصد رویه و زیرۀ آمادۀ کفش وارد کشور میشود که این موضوع به عنوان تهدید جدی برای شاغلان این صنعت محسوب میشود.
لزوم مبارزه با قاچاق و واردات بی رویه
محمد اسماعیل سعیدی نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بیش از ۵ هزار واحد تولیدی کفش در استان آذربایجان شرقی به ویژه شهر تبریز وجود دارد، گفت: ۳ سالی میشود که شهر تبریز با مشکلاتی از جمله قاچاق و واردات مواجه است و همین مسئله سبب شده تا تولیدات داخلی به علت قیمت نازل وارد بازار کشور شده و بازار داخلی را قبضه کنند.
وی از کمبود چرم گاوی داخل کشور به عنوان مانعی بزرگ سر راه تولید داخلی یاد کرد و افزود: از آنجایی که صنعت کفش این شهر نیازمند استفاده از چرم داخلی است، لذا انتظار میرود تا بخشی از این محصول وارد کشور شود.
سعیدی ادامه داد: مشکل اساسی تولید کفش چرم، کمبود چرم گاوی است و بخشی از نیازهای این حوزه را باید وارد کنیم و این موضوع در جلسات مختلف مطرح شده است.
وی در پایان با بیان اینکه هیچ تولیدکنندهای حاضر به صادرات چرم نیست، گفت: تبدیل چرم به محصولات دیگر موجب تولید محصولی با ارزش افزوده بیشتر خواهد شد.
با عنایت به نامگذاری سال جاری تحت عنوان اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال باید به صنایعی که ظرفیت بالایی در رشد تولید ناخالص داخلی و اشتغال دارند، توجه ویژهای شود.
صنعت کفش که در ایران، روزگاری پیشران صنایع دیگر بود و نقش حیاتی در اقتصاد کشور و اشتغالزایی داشت، درگیر واردات بی رویه به ویژه از کشور چین است و همین مسئله موجب شده تا برخی از واحدهای تولیدی نیز به تعطیلی کشیده شوند.
براساس آنچه گفته شد، صنعت کفش در ایران با معضلات جدی رو به رو است که لزوم توجه مسئولان به این بخش را بیش از پیش کرده است به همین منظور انتظار میرود با تدوین یک برنامه جامع و دقیق، از تولیدات داخلی حمایتهای لازم صورت گیرد.