کنترل نرخ تورم در چهار سال گذشته هر چند فضایی با ثبات را در ایران ایجاد کرده است، اما بررسی ها نشان می دهد قدرت خرید 10 هزار تومان در سال 1368 با یک میلیون و 240 هزار تومان در شرایط کنونی برابر است.دلیل این تفاوت فراوان، افزایش دو رقمی نرخ تورم در بیست و هشت سال گذشته بوده است.
این مقایسه از زاویه ای دیگر نیز نشان دهنده وضعیت اقتصادی ایران در این دوره زمانی است. یافته های پژوهش صورت گرفته توسط احسان سلطانی نشان می دهد قدرت خرید واقعی 10 هزار تومان در سال 1368 با 80 تومان در شرایط کنونی برابری می کند.
80 تومان در ایران کنونی قدرت خرید کالای خاصی را دارا نیست چون در بازار ایران حتی ارزان ترین کالاها مانند کبریت و آدامس ایرانی بیش از صد تومان قیمت دارد.
برخی کمبود شدید پول خرد در ایران را نیز به بی ارزش شدن شدید پول در سه دهه اخیر نسبت می دهند چرا که کمترین قیمت ها، حتی برای پرداخت به تاکسی در کوتاه ترین مسیر هزار تومان است.
تنزل 124 برابری پول ملی در این دوره زمانی گواه فشارهای تورمی در این مقطع است.
بر این اساس آنچه در سال 1368 با 10 هزار تومان قابل خریداری بود، امروز با یک میلیون و 240 هزار تومان قابل خریداری است.
در بیست و هشت سال مورد بحث،ایران تنها در دو سال با تورم تک رقمی مواجه بوده و بار سنگین تورم دو رقمی در سال های طولانی بر دوش این اقتصاد سنگینی می کند.
همچنین در این دوره سه بار ایران با طوفان تورمی و رشد شدید این شاخص نسبت به عرف معمول روبرو شده است.
اولین بار در سال 1373 ایران با تورم بالاتر از 35 درصد روبرو شد و این نرخ در سال 1374 به نزدیک 50 درصد رسید.
بار دیگر در سال های 1386 و 1387 ، نرخ تورم از 25 درصد فراتر رفت و نزدیک ترین مقطع زمانی رشد فزاینده تورم در سال های 1391 و 1392 بوده است.نرخ تورم از پس افزایش 21.5 درصدی این شاخص در سال 1390 به 30.5 درصد در سال 1391 رسید و سال 1392 در حالی پایان یافت که نرخ تورم در ایران به بیش از34.6 درصد رسید. آمارها نشان می دهد دولت یازدهم و دولت های هفتم و هشتم بهترین کارنامه در حوزه کنترل تورم را ارائه داده اند.
بدترین سال های تورمی ایران نیز از ان دولت پنجم، نهم و دهم بوده است. دولت یازدهم از ابتدای فعالیت کنترل نرخ تورم را مهمترین اولویت خود اعلام کرد.تورم در کنار بیکاری مهمترین دغدغه جامعه ایرانی تلقی می شود.
رشد قابل توجه تورم در این سال ها خود سبب شده است روند کاهش ارزش پول ملی در این سال ها تداوم داشته باشد.
ایران یکی از دیرپاترین تورم ها را در میان کشورهای جهان دارد. نمودار زیر نرخ تورم در سال های 1368 تا 1395 را نشان می دهد :
