ایران و روسیه این هفته یک قرارداد 2 میلیارد دلاری برای آغاز یک فعالیت مشترک تولید واگن های ریلی که تهران به شدت به آن نیاز دارد به امضا رساندند. این قرارداد میان سازمان توسعه و نوسازی صنعتی ایران (ایدرو) و شرکت ترانسمش هولدینگ به امضا رسید که بزرگترین تامین کننده تجهیزات ریلی روسیه به شمار می رود. دو طرف یک شرکت مشترک ایجاد خواهند کرد که 80 درصد آن در مالکیت طرف روس خواهد بود. البته تمام بار تامین مالی این شرکت به عهده ترانس مش هولدینگ است.
ایران در میانه مسیر ساخت زیرساخت های خود قرار دارد. این کشور که بعد از دهه ها تحریم توانسته با شرکت های خارجی قراردادهایی منعقد کند، در تلاش است تا زیرساخت های حمل و نقل ریلی و هوایی خود را توسعه دهد. انتظار می رود ایران در طی 5 سال آینده 15 هزار کیلومتر خط ریلی جدید احداث کند که این گسترش سریع شبکه ریلی، نیازمند سالانه 8 تا 10 هزار واگن جدید است.
تکمیل و توسعه زیرساخت های بخش حمل و نقل، یک قسمت کلیدی از چشم انداز ایران برای استفاده از موقعیت جغرافیایی خود و تبدیل شدن به قطب تجارت ترانس اوراسیایی است که به ابتکار یک کمربند، یک جاده چین متصل خواهد شد. ایران همچنین در کنار روسیه و چین یک شریکت مهم در کوریدور حمل و نقل شمال-جنوب است که قصد دارد یک مسیر تجاری دریایی-زمینی ایجاد نماید و فاصله میان شهرهای ساحل غربی روسیه با سن پترزبورگ را به نصف کاهش دهد.
ایران و روسیه که از نقطه نظر تحریم شدن از جانب آمریکا هر دو در یک قایق مشترک نشسته اند، ظاهرا احساس بی اعتمادی و رقابت را کنار گذاشته اند و در حال برقراری روابط اقتصادی و استراتژیک در بسیاری از زمینه ها از جمله حوزه های انرژی، توسعه زیرساخت ها، کمک های نظامی و بحران سوریه هستند.
حجم مبادلات تجاری ایران و روسیه در طی سال 2016 دو برابر شده است. شرکت های نفت و گاز روسیه در حال ورود به بخش انرژی ایران هستند و شرکت گازپروم به تازگی امتیاز توسعه میدان گازی فرزاد ب را به دست آورده است. برآورد شده که حجم مبادلات تجاری سالانه دو کشور به زودی به بالای 10 میلیارد دلار برسد که فاصله بسیاری با رقم 1.68 میلیارد دلاری سال 2014 یعنی دروه تحریم های ایران خواهد داشت.
این در حالی است که شرکت های آمریکایی به جز خرید و فروش فرش ایران و هواپیماهای مسافربری حق ورود به بازار به سرعت در حال رشد ایران را ندارد، زیرا واشنگتن به بهانه حمایت تهران از تروریزم و اقدامات به اصطلاح ضد حقوق بشری، تحریم هایی را علیه این کشور وضع کرده و هر روز نیز این تحریم ها را افزایش می دهد. آمریکا همچنین نفوذ زیادی بر روی فعالیت های شرکت های اروپایی در ایران دارد، به طوری که شرکت هایی نظیر توتال فرانسه، برای ورود به بازار ایران نیازمند کسب موافقت دولت آمریکا هستند. این شرایط سبب شده تا موقعیت برای یکه تازی روسیه در بازار ایران بیش از پیش فراهم شود.
در این دوران تجارت و سرمایه گذاری گسترده فرامرزی، که کشورها با استفاده از این ابزارها تاثیرگذاری و نفود خود را از طریق فعالیت های اقتصادی و پروژه های توسعه مشترک افزایش می دهند، وضع کنندگان تحریم ها علیه کشورهای مختلف در اصل خود را از حق حضور در این بازی جهانی محروم می سازند و همه شرایط را برای رقبای خود جهت کسب ثروت و قدرت بیشتر فراهم می نمایند. چینی ها به خوبی به این مسئله واقفند. روس ها هم خیلی خوب این را می دانند. پوتین احتمالا بابت تداوم و تشدید تحریم های ایران، یک تشکر حسابی به کنگره آمریکا بدهکار است.
