بر اساس مصوبه یکشنبه اول مردادماه هیات وزیران، لایحه اصلاح قانون پولی بانکی کشور تصویب شده و واحد پول رسمی تومان و معادل 10ریال تعیین شد.
با اینکه مهمترین هدف از حذف صفر و تغییر واحد پولی، مهار تورم است اما بسیاری از کارشناسان اجرای این طرح را که مدتها قبل نیز سخن از آن به میان آمده بود را خنثی دانسته و تأثیرش را در متغیرهای واقعی کاملا بی تاثیر می دانند.
این دسته از کارشناسان بر این باورند که پول تنها ضریب تبدیل کالا به واحد پول بوده و به واقع اثری روی سرمایه گذاری، اشتغال و تورم ندارد.
برخی دیگر نیز این تصمیم را در کنار اصلاحات و بسترسازی های مناسب اقتصادی منجر به کاهش کوتاه مدت تورم و نقدینگی، تقویت پول ملی و افزایش ارزش رسمی آن، افزایش اعتماد مردم و جلوگیری از نفوذ ارزهای خارجی می دانند.
ضرورت حذف حداقلی 3 صفر از پول ملی
حجت الاسلام و المسلمین ناصر موسوی لارگانی نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامیدر این باره می گوید، تغییر واحد پولی از ریال به تومان در صورتی تاثیرگذار بوده و می تواند به اهداف دولت دامن زند که حداقل سه صفر از آن حذف شود.
وی ادامه داد: با حذف یک صفر قطعاً نتیجه مطلوب حاصل نخواهد شد، همچنین باید در کنار این امر اصلاحاتی در اقتصاد کشور ایجاد شود.
نائب رئیس کمیسیون اقتصادی با بیان اینکه در حال حاضر ارزش پولی ایران باکاهش چشمگیری مواجه شده، افزود: با حذف حداقل سه صفر در کنار نکات اقتصادی مکمل کننده آن به همراه بهره مندی از تجارت سایر کشورهای موفق، قطعاً ارزش پولی ملی را ارتقا خواهد داد، در غیر این صورت طرح اصلاح پول ملی کشور تاثیری در تغییر ارزش آن نخواهد داشت.
وی ضمن انتقاد از سخنان نوبخت سخنگوی دولت مبنی بر اینکه پولها تغییر نخواهد یافت، گفت: وقتی مردم در مراودات خود از تومان استفاده می کنند و قرار نیست تغییری در اسکناس های دردست مردم صورت بگیرد، این لایحه دولت کار بی نتیجه ای است.
جای خالی مطالعه آثار روانی تغییر واحد پولی رسمی کشور
حسینعلی حاجی دلیگانی عضوکمیسیون برنامه وبودجه مجلس شورای اسلامی نیز دراین باره می گوید: چون تغییر واحد پولی رسمی کشور در حال حاضر اثرات و تبعات بسیار مهمی دراقتصاد کشور دارد، تصمیم گیری در مورد آن باید در مجلس صورت گیرد، چرا که شأن این موضوع در جایگاه قانون گذاری است و نه در شأن تصویب نامه ای.
وی با اشاره به وجود دو نوع زبان محاوره ای در خصوص واحد پولی کشور، افزود: یک نوع از این زبان متعلق به افرادی است که عموما کارهای بانکی، حسابرسی، حسابداری و مسائل مالی را انجام داده و از آن با عنوان ریال یاد می کنند و گروه دوم مردم عادی که در امورات روزمره خود با اسم تومان سرو کار دارند.
عضوکمیسیون برنامه و بودجه ادامه داد: بنابراین خود این دو نوع زبان از لحاظ ساختاری در جامعه مشکل ساز شده و با تعیین واحد تومان به عنوان واحد رسمی کشور، این مشکلات مرتفع خواهد شد.
حاجی دلیگانی تصریح کرد:اما باید تاثیرات روانی این موضوع در جامعه به شکل جامع و دقیق و علمی بررسی بیشتری شود، چراکه قبل از اجرا و تایید آن باید تبعات آن روشن گردد.
وی در پایان گفت: با کلیات اجرای این طرح موافقم اما راجع به چگونگی و نحوه اجرای آن در مراحل قانون گذاری نیاز به مطالعه بیشتری دارم.
تورم و رکود با حذف صفر مهار نمی شود
بیژن عبدی کارشناس ارشد نظام بانکداری در این باره می گوید، در هیچ نوع اقتصادی ندیده ام که درشرایط رکود و تورم با حذف حتی یک صفر بتوان اوضاع را بهبود بخشید.
وی تاکید کرد: تغییر واحد پول رسمی کشور هیج تاثیری در اقتصاد نخواهد داشت.
بر اساس این گزارش بیشتر کارشناسان اقتصادی پیشنهاد می دهند قبل از اجرای سیاست صفر زدایی از پول ملی درکشور اقدامات پیش شرط اصلاحی در اقتصاد انجام شده و مطالعه علمی دقیقی در خصوص آثار روانی در جامعه یعنی افزایش اعتماد عمومی و ارتقای ارزش پول ملی انجام شود.