بانک مرکزی تصمیم دارد تا معاملات ارزی را به صورت تدریجی به سمت انجام از طریق «سامانه معاملات ارزی» سوق دهد تا بلکه این بازار مکاره را به سر و سامانی برساند.
اما این تمام داستان نیست و بازار باید از طریقی ساماندهی شود. بازاری که آنقدر مستعد است که هر لحظه ممکن است تلنگری آن را بر هم زند و دلار را با قیمت های غیرواقعی و سوداگرایانه به دست مردم و متقاضیان برساند.
تمام این ها در شرایطی است که هر تلنگری اگر بازار را به سمت نابسامانی و برهم زدن عرضه و تقاضا پیش برد، این تولید کشور و مردم عادی هستند که ضرر میکنند و نفعش را تنها دلالان و سودجویانی میبرند که منتظرند بازار را به دست گیرند و همه چیز را به نفع خود مصادره کنند.
زمستان پارسال بود که تلنگرها در بازار ارز، بسیاری از تولیدکنندگان و تاجران را نگران کرد و از سوی دیگر، مردم عادی را هم در خریدهای روزانه خود دچار مشکل نمود؛ در حالیکه به نظر میرسد اگر پرونده ساماندهی نرخ ارز و حرکت به سمت تکنرخی کردن به سامانی برسد، شرایط برای همه بهتر خواهد شد.
اکنون بانک مرکزی اما تلاش کرده تا با راه اندازی سامانه معاملات ارزی، زمینهساز شفافیت و بهبود وضعیت معاملات را فراهم سازد؛ به نحوی که قرار است معاملات ارزی، به تدریج به سمت انجام از طریق این سامانه پیش رفته و متناسب با رشد روابط کارگزاری، فعالیتش گسترده شود.
در واقع، سامانه خرید و فروش ارز یا سامانه معاملات الکترونیکی، سامانهای است که بانکهای عضو بازار بین بانکی ارز تهران و بانک مرکزی میتوانند علاوه بر اعلام نرخ خرید و فروش خود در سامانه مزبور، اقدام به خرید و فروش کلیه اسعار مورد معامله در بازار بین بانکی به نرخ آزاد کند.
آنگونه که بانک مرکزی می گوید، این سامانه جزو پروژههای بانک مرکزی و در راستای خرید و فروش ارز به نرخ آزاد و همچنین اجرای ابلاغیه شماره ۱۲۵۶۱۲/۵۳۸۸۷ مورخ ۱۲/۱۰/۱۳۹۵ معاون اول رئیس جمهور و به منظور هدایت عرضه ارز حاصل از کلیه صادرات کالا و خدمات، به بازار ارز کشور است که در مرحله آزمایش قرار دارد.
یک مقام مسئول در نظام بانکی در پاسخ به این سوال که سقف معاملات به لحاظ ارزشی چقدر است و چند درصد معاملات به این سامانه هدایت می شود، میگوید: در این سامانه هیچگونه محدودیتی از لحاظ حجم معاملات وجود نداشته و برنامه بانک مرکزی، هدایت تدریجی معاملات ارزی به سامانه مذکور متناسب با رشد روابط کارگزاری بانکی است.
وی در پاسخ به این سوال که در مرحله اول کدام بانکها در این طرح حضور دارند، خاطرنشان میکند: تمامی بانکهای عضو بازار بین بانکی ارز تهران به عنوان کارگزار میتوانند ارز حاصل از صادرات غیر نفتی را از طریق سامانه عرضه کرده و نیازهای ارزی خود را نیز تأمین کنند.
به گفته این مقام مسئول بانکی، با راه اندازی این سامانه ریسک عملیات ارزی فعالان اقتصادی کاهش خواهد یافت.
حال باید دید که در چه بازه زمانی، بانک مرکزی این اطمینان را حاصل خواهد کرد که همه معاملات ارزی را به سمت ثبت در این سامانه پیش برد و زمینهساز ساماندهی بیش از پیش بازار ارز کشور شود.