طبق آخرین گزارش برخی پایگا‌ه‌های اطلاع رسانی همچون ICIS از ابتدای ماه می 2011 (اردیبهشت 96) تاکنون 4 بانک بزرگ دولتی چینی (بانک چین، بانک ساخت و ساز چین، بانک کشاورزی چین و بانک صنعت و تجارت چین) از صدور اعتبارات اسنادی برای معاملات مرتبط با محموله‌هایی که احتمالا از ایران می‌آیند، خودداری کرده‌اند.
همچنین گزارش‌های غیر رسمی حاکی از این است که در ماه‌های اخیر برخی محموله‌های پتروشیمی ایران (اعم از محصولات مایع و جامد) با نان محصولات پتروشیمی کویت یا امارات در بنادر چین ترخیص می‌شود که در صورت صحت این گزارش‌ها، زنگ خطری برای کشورمان در عرصه تجارت جهانی به صدا درآمده است.
علی احمدی کارشناس ارشد انرژی در این باره می‌گوید: کشور چینی به عنوان بزرگترین مشتری محصولات پتروشیمی ایران سال‌ها است که در حال معامله تجاری و رسمی با کشورمان است، اما طبق اخبار رسیده از برخی شرکت‌های پتروشیمی خصوصی آنها چند ماهی می‌شود که در خصوص وصول هزینه فروش محصولات خود با این کشور به مشکل برخورده و پول آنها در چین بلوکه شده است.
بلوکه شدن پول شرکت‌های پتروشیمی قابل توجیه نیست
حسین امیری خامکانی عضو کمیسیون انرژی مجلس در این خصوص می‌گوید: دولت چین در خصوص مبارزه با پولشویی قوانین سخت گیرانه‌ای اعمال کرده که در حال حاضر دامن گیر معاملات رسمی و تجاری با ایران درباره فروش محصولات پتروشیمی و پلیمری شده است.
وی با بیان اینکه قوانین داخلی آنها برای کشور ما محترم است، افزود: این موضوع نباید باعث شود تا پول فروش محصولات پتروشیمی ما توسط آنها بلوکه شود، این مسئله به هیچ وجه قابل توجیه نیست.
این عضو کمیسیون انرژی مجلس تصریح کرد: دولت چین که ادعا دارد در زمان تحریم‌ها روابطش با ایران خوب بوده، باید هر چه زودتر نهایت همکاری خود را برای حل مشکل شرکت‌های پتروشیمی ایرانی انجام دهد.
خادمی گفت: دولت چین از این پس باید قبل از اعمال قوانین جدید خود شرکت‌های ایرانی را در شرایط تجاری‌اش آگاه کند، تا معاملات بدون هیچ ضرری انجام شود.
وی با تاکید بر اینکه هر دو دولت باید برای حل این مشکل هر چه سریعتر وارد عمل شوند، بیان داشت: تاکنون این مشکل در حد حادی به کمیسیون انرژی گزارش نشده، اگر شرایط رفع نشود برای بررسی وارد عمل خواهم شد.
دولت چین گروگانگیری می‌کند
فرید موسوی نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه موضوع عدم وصول پول فروش محصولات پتروشیمی برخی از شرکت‌های خصوصی ایرانی به چین حاد نیست، افزود: دولت ایران اخیراً در خصوص رفع این مشکل مذاکراتی را با دولت چین آغاز کرده، حتی چندی پیش طیب نیا وزیر اقتصاد در سفر به چین این موضوع را مطرح کرده است.
وی گفت: کشور چین در شرایط تحریم علی رغم محدودیت‌ها و چالش‌هایی که ایران با آن مواجه بوده، به روابط تجاری دو جانبه پایبند و از آن منتفع شده است.
نائب رئیس کمیسیون انرژی ادامه داد: اما اکنون که ایران بعد از برجام با گشایش‌های بین المللی روبرو شده، دولت چین نگران منابع خود است، چراکه با شفاف سازی امور اقتصادی- مالی – بانکی دیگر نمی‌تواند همچون سابق، امتیازاتی را از شرکت‌های ایرانی اخذ کند.
موسوی این رفتار دولت چین را نوعی گروگان گیری معرفی کرده و تاکید کرد: دولت ایران مصمم است تا بانک‌های چینی محدود کننده روابط تجاری با ایران، مذاکراتی را انجام دهد، ضمن اینکه در آینده نزدیک سیف، رئیس کل بانک مرکزی در سفر خود به این کشور در این باره نیز حتماً صحبت‌هایی خواهد داشت.
مشکل وصول دلارهای پتروشیمی ایران از چین پابرجاست
غلامعلی کامیاب قائم مقام ارزی بانک مرکزی با بیان اینکه وصول مطالبات ارزی پتروشیمی ها از چین به کندی انجام می شود ،افزود: اگرچه این ارز با کندی در حال وصول است اما اقدامات و مذاکراتی در جریان است تا هماهنگی های لازم برای رفع مشکل انجام شود.
وی با بیان اینکه برای تامین مالی طرح های مختلف، هم اکنون با شرکت های مختلف آسیایی و اروپایی در حال مذاکره هستیم ، گفت : تا یک ماه آینده سه قرارداد تأمین مالی با سه بانک اروپایی و آسیایی به ارزش 12 میلیارد دلار منعقد خواهیم کرد.
کامیاب افزود: این قرارداد نشان می دهد که روابط مالی و بانکی ما با چین در حال ارتقاست و توسعه خواهد یافت.
وی گفت: این ارتقای روابط بانکی و مالی موجب می شود که مشکلات کنونی که برخی صادرکنندگان و واردکنندگان ایرانی در تعامل با چین دارند ، رفع شود.
