پسته ایرانی به لحاظ طعم و کیفیت در بازارهای جهانی مشتریان بسیاری دارد اما در سال‌های اخیر عوامل گوناگونی مانند رقبای جدید، کاهش تولید و افزایش قیمت سهم ایران را در تولید پسته کاهش یافته است.
لازم به ذکر است که رقابت در بازار جهانی پسته روز به روز در حال افزایش است با این حال حفظ و تقویت بازار جهانی پسته امری ضروری و مهم تلقی می‌شود.
براساس آمارها صادرات پسته ایرانی از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ سهم ۲,۲ درصدی از ارزش کل صادرات کشور را به خود اختصاص داده است.
از طرفی، این محصول، به عنوان یکی از منابع مهم درآمدهای ارزی در نظر گرفته می شود و نقش مهمی در کاهش وابستگی بودجه عمومی دولت به درآمدهای نفتی دارد و ندانستن شرایط تجارت جهانی و عوامل موثر بر صادرات کالا و خدمات، از موضوعات اساسی در صادرات پسته می باشد.
در این میان آمار گمرک در سال 95، حاکی از آن است که بیش از 69 هزار و 154 تن پسته تازه، خشک کرده، پسته با پوست و بدون پوست همچنین خلال پسته به کشورهای مختلف جهان صادر شده است
لازم به ذکر است که براساس صادرات این حجم پسته، درآمد 636 میلیون و 284 هزار و 381 دلاری نصیب کشور شده است.
همچنین ارزش ریالی این میزان صادرات، بالغ بر 2 هزار و 45 میلیارد و 445 میلیون و 35 هزار و 696 تومان در آمار گمرک به ثبت رسیده است.
براساس این گزارش در سال 95، بیش از 64 کشور جهان پذیرای پسته ایرانی بوده اند که از جمله آنها می‌توان به کشورهای ایالات متحده آمریکا، آلمان، اوکراین، قطر، شیلی، استرالیا، انگلستان، ایتالیا و فرانسه را نام برد.
در همین راستا علی نظری دبیر انجمن پسته ایران در رابطه با رتبه کشور در صادرات پسته خاطرنشان کرد: ایران در تولید و صادرات پسته در جهان مقام دوم را دارد و این درحالی است که سال‌های گذشته ایران مقام اول را به خود اختصاص داده بود، اما آمریکا با افزایش تولید و تجهیزات مکانیزه توانسته است رتبه اول را نصیب خود کند.
دبیر انجمن پسته ایران یکی از مشکلات سد راه صادرات پسته را این گونه بیان کرد: ایران در سازمان تجارت جهانی عضویت ندارد و صادرات پسته به کشورهای مختلف جهان به صورت فله‌ای صورت می‌گیرد و کشورهای دیگر با نام و برند خود محصولات را با ارزش افزوده به دیگر نقاط جهان صادر می‌کنند.
نظری در ادامه گفت: عضو نبودن ایران در سازمان تجارت جهانی و همچنین افزایش تولید پسته در آمریکا از عمده دلایل اُفت رتبه ایران در صادرات پسته به نقاط مختلف جهان بوده است.
با این تفاسیر باید مشکلاتی که صادرات محصولات مهمی چون پسته را کاهش می‌دهد بررسی شود و ایران که روزی به عنوان اولین صادرکننده پسته در جهان شناخته می‌شد دوباره در جایگاه واقعی خود قرار گیرد.
