طرح کارورزی که در زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری دوره دوازدهم در ابتدا از سوی یکی از نامزدهای جبهه انقلاب مطرح شده بود این روزها با اندکی تغییر از سوی دولت حسن روحانی کپی برداری شده است تا دولت در هنگامه ای که بیکاری غوغا می کند برای چند صباحی خود را از مظان اتهام عدم توجه به ایجاد اشتغال دور کند. این طرح با هدف جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی بیکار از مقطع کاردانی تا کارشناسی است به نحوی که جامعه هدف این طرح دانش آموختگان بین سنین ۲۳ تا ۳۲ سال هستند دارای اشکالاتی است که دولت پاسخی برای آن ارائه نداده است. در حال حاضر سامانه ثبت نام برای کارورزان آماده است. اما اینکه طرح کارورزی تا چه میزان می تواند منجر به ایجاد اشتغال شده و چه تضمینی برای ایجاد اشتغال کارورزان وجود دارد موضوع گفتگوی ما با علی اکبر لبافی کارشناس بازار کار است که در سوابق کاری خود معاونت وزارت تعاون و امور اجتماعی را نیز در کارنامه دارد.
لبافی در خصوص طرح کارورزی می گوید: طرح آموزش در محیط کار واقعی، اخیرا به تصویب شورای عالی کار و اشتغال رسیده است. این طرح با رویکرد آموزش وجذب فارغ التحصیلان دانشگاهی درصدد کاهش بحران بیکاری در جامعه جوان کشور است که دولت بخشی از هزینه های آن را برعهده گرفته است. در حقیقت طرح کارورزی یا آموزش در محیط واقعی کار همان طرح استاد، شاگردی است که دولت فعلی اصلاحاتی در آن ایجاد کرده است. نکته اصلی و اساسی این است که این طرح ها طبیعتا دارای اشکالاتی است که به راحتی نمی توان از آن عبور کرد اما در زمانی که بحران بیکاری درکشور غوغا می کند و بیش از سه میلیون بیکار منتظر ورود به بازار کار هستند آیا چاره دیگری جز اجرای چنین طرح هایی داریم؟
وی درباره هدف اصلی طرح کارورزی خاطرنشان کرد: طبیعتا این طرح در نظر دارد به جای اینکه فرزندانمان اوقات خود را در خانه سپری کنند در محیط کار آموزش ببینند تا در یک حرفه مشخص صاحب تخصص شوند. تجربه نشان داده است بخشی از افرادی که طرح استاد، شاگردی را گذرانده اند یعنی از کف بازار بالا آمدند نسبت به کسانی که غیر از این روش وارد بازار کار شده بودند در بنگاه های اقتصادی و تکثیر این بنگاه ها حضوری بیشتری داشته اند.
لبافی درپاسخ به این سوال که آیا تعهدی برای شاغل شدن کارورزان وجود دارد اظهار داشت: اینکه کارآموزان بعد از گذراندن طرح وارد بازار کار می شوند یا نه؟ هیچ تعهدی نسبت به جذب وجود ندارد. بهتر است مردم بدانند بعد از شش ماه تا دو سال آموزش بنگاه اقتصادی تکلیفی برای جذب آنها ندارد. معاون وزیر سابق کار ادامه داد: لازمه جذب در هر بنگاه اقتصادی نیاز آن بنگاه و رشد اقتصادی است. تا زمانی که ظرفیت سازی در اقتصاد صورت نگیرد نباید انتظار داشت که چنین طرح هایی منجر به ایجاد اشتغال پایدار در کشور شود. بنابراین این طرح بیش از اینکه اشتغال آفرین باشد آموزش در محیط کار است نه بیشتر.
این کارشناس بازار کار در راستای شفاف سازی این طرح گفت: بهتر است این مساله به مردم گفته شود که طرح کارورزی، طرحی آموزشی با رویکرد اشتغال است یعنی بر فرض مثال اگر صد هزار نفر ثبت نام کنند بدین معنا نیست که صد هزار شغل ایجاد خواهد شد چرا که ممکن است با پایان یافتن دوره آموزشی بنگاه اقتصادی نیازی به کارآموز نداشته باشد.
وی دراین باره افزود: به هر حال بخشی ازاین افراد جذب بازار کار می شوند یا می توانند با سرمایه شخصی خود بنگاه اقتصادی کوچکی را دایر کنند. لازم به ذکر است به نظر بنده این طرح نسبت به دوره های مهارت آموزی که توسط سازمان فنی و حرفه ای اجرا می شود کارآمد تر و حرفه ای تر است، بنابراین نسبت به آن موفق تر خواهد بود. لبافی تصریح کرد: بی شک با توجه به اینکه در شرایط عادی اشتغال به سر نمی بریم و هرچند طرح کارآموزی تبعات و ایرادات خاص خود را دارد باید به این طرح تن دهیم. طبیعتا زمانی که سالانه یک میلیون وصد هزار نفر به جمعیت بیکاران کشور افزوده می شود ما در شرایط عادی نیستیم که تبعات و آسیب های چنین طرح هایی را شناسایی ومانع انجام آن شویم. سوال این است که آیا با متوقف کردن این طرح مشکل بیکاری کشور حل می شود؟
