گروه اقتصادی- حدود 2 سال پیش زمزمه های اعطای کارت اعتباری خرید لوازم خانگی داخلی سبب خوشحالی تولیدکنندگان و همچنین مردم شد اما پس از گذشت چندی تغییرات فراوانی در نحوه اعطای تسهیلات، زمان بازپداخت، محدود شدن گروه هدف و ... سبب شد تا این طرح به شکست بیانجامد و به اهداف خود نرسد.
به گزارش افکارنیوز،طرح ارائه کارت های خرید اعتباری می توانست سبب ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا شود اما نه تنها این اتفاق نیافت بلکه حمایتی هم از تولیدات داخلی به عنوان یکی از منویات مورد تاکید مقام معظم رهبری در اجرای اقتصاد مقاومتی صورت نگرفت .
درباره وضعیت تولید لوازم خانگی داخلی،طرح کارت های اعتباری و ... با دکتر حبیب الله انصاری، دبیرکل و رییس ستاد برنامه ریزی و اجرایی انجمن صنایع لوازم خانگی ایران به گفت و گو نشستیم.
*قصه کارت های خرید چیست و به کجا رسید؟
بیش از 1.5 سال پیش و بر اساس برنامه ریزی وزارت صنعت و معدن و تجارت و هچنین علاقمندی وزیر صنعت برای ایجاد تقاضا در بازار لوازم خانگی داخلی قرار شد در قالب کارت های خرید اعتباری به مردم تسهیلات مردم ارائه شود.
با توجه به پایین بودن قدرت خرید مردم و همچنین رکود حاکم در اقتصاد و صنعت، تولیدکنندگان نیز با مساله کاهش میزان تولیدات مواجه بودند البته در مقابل نیز تقاضا وجود نداشت که مسوولان برای حمایت از تولید و مصرف کننده ایده کارت های خرید اعتباری را با هدف حمایت از تولید کننده با افزایش تقاضا در بین مردم مطرح کردند.
سازمان صنعت،معدن و تجارت باید با بانک مرکزی مذاکراتی می کرد که انجام شد و به توافق هایی رسیدند که بر مبنای آن بانک مرکزی موظف شد از طریق چند بانک عامل 10میلیون تومان برای خرید لوارم خانگی داخلی به مردم تسهیلات بدهد و این تسهیلات شامل همه کسانی می شد که متقاضی دریافت وام بودند، از جمله شرایط آن سود 12درصدی و بازپرداخت 24 ماهه بود.
وزیر صنعت در جلساتی با رییس کل بانک مرکزی و سایر مسوولان بانکی به این تفاهم ها رسیده بودند اما بعد از مدتی اعلام شد این تسیهلات شامل لوازم خانگی خارجی هم می شود که ما در انجمن به شدت با این مساله مخالفت کردیم زیرا هدف از این کار یافتن بازار برای تولیدات ملی بود نه لوازم خانگی خارجی .
با ارائه تسهیلات تقاضا و همپوشانی برای لوازم خانگی داخلی ایجاد می شد و لوازم خانگی خارجی اصلا مورد نظر نبود که این مساله نیز وقفه ای در روند اعطای تسهیلات ایجاد کرد.
پس از آن بحث لوازم خانگی خارجی مستثنی شد اما وام 10 میلیونی به 6میلیون تومان کاهش یافت و جامعه هدف از کل مردم به بازنشستگان کشوری،لشکری و بانک ها محدود شد.
* سرانجام کارت های اعتباری خرید لوازم خانگی چه شد؟
این طرح به دلیل فاصله اجرا، محدودیت ها و تغییرات ایجاد شده، سبب ناامیدی در بین مردم شد و مسوولان حتی نتوانستند برنامه جامع برای اعطای تسهیلات 6 میلیون تومانی خرید کالای ایرانی را تهیه کنند.
بنابراین عملا این طرح تاثیری نداشت و نتوانست موجب همپوشانی عرضه و تقاضا در بازار لوازم خانگی داخلی شود.
در بحث استفاده از کارت اعتباری همه واحدها توانستند از آن استفاده کنند بلکه یک یا 2 واحد صنعتی خاص مشمول آن شدند در حالی که در تصمیم گیری های اولیه طرح شامل همه مردم می شد و در کنار آن واحدهای تولیدی دارای مجوز بهره برداری نیز می توانستند به عرضه محصولات خود بپردازند در شرط اصلی ارائه کالاهای با کیفیت لازم و برخورداری از استاندارد بود.
این طرح شامل انواع لوازم خانگی داخلی می شد که متاسفانه کارت های اعتباری نتوانست موثر واقع شود البتته اگر به شیوه درست عملیاتی و اجرا می شد می توانست انتظارات ما و مردم را برآورده کند .
*وضعیت تولید کنندگان اکنون چگونه است؟ چه حمایت هایی باید از صنعت تولید لوازم خانگی داخلی صورت گیرد؟
وضعیت تولیدکنندگان فرقی نکرده است و با مسائل و مشکلات کلیدی مواجه هستند که باید برطرف شود برای نمونه نرخ بهره تسهیلات در تولید بالاست که با میزان تورم باید متناسب سازی شود.
همچنین باید برای فعالیت بانک های خارجی اجازه صادر شود.
مساله مهم دیگر ارائه تسهیلات به واحدهای صنعتی با نرخ سود بیش از 20درصد است که در حقیقت این مساله مصداق تسیهلات نیست زیرا واحدهای تولیدی با موانع و مشکلات متعدد مالی مواجه هستند و رکود در بازار حاکم است بنابراین تولیدکنندگان در بازپرداخت تسهیلات با سود بیش از 20درصد با مشکل مواجه هستند.
کاهش فشار مالیاتی نسبت به شرایطی که اکنون بر بازار و اقتصاد حاکم است؛ کشف فرارهای مالیاتی، ارائه مشوق های مالیاتی به مودیان خوش حساب که سبب می شود رکود و مالیات فشار کمتری بر دوش تولیدکنندگان وارد کنند.
ما اکنون دارای پتانسیل خوبی در زمینه صادرات تولیدات داخلی هستیم اما نرخ ارز و نوسانات و دونرخی بودن آن سبب شده صادرات با مشکل مواجه شود.
در برقراری اصولی جوایز صادراتی (ماهیت و زمان) باید تجدید نظرهایی صورت گیرد.
تغییر نرخ ارز متناسب با نرخ تورم، ایجاد معافیت های مالیاتی برای صادرات لوازم خانگی داخلی از سایر مصداق های حمایت از تولید داخلی است.
عرضه مواد اولیه با قیمت گران یکی از مهمترین مشکلات تولیدکنندگان محسوب می شود زیرا مواد اولیه داخلی معمولا دارای مشکلاتی مانند تاخیر در تحویل، نداشتن کیفیت مناسب و قیمت گران است که این موارد باید رفع شود برای نمونه قیمت مواد اولیه اساسی مانند فولاد، مس، پتروشیمی،آلومینیوم و... به صورت بی رویه افزایش می یابد که باید مانع این کار شد.
*معمولا مردم و مسوولان از گرانی لوازم خانگی سخن می گویند،آیا قیمت ها بی ضابطه افزایش می یابد؟
با توجه به رکود حاکم در بازار و کاهش تولید نه تنها گران فروشی صورت نمی گیرد بلکه تولیدکنندگان با حداقل سود کالاها را به بازار عرضه می کنند، عدم مداخله دولت در تعیین قیمت ها یکی اط مطالبات ماست.
همچنین با اقدامات انجام شده اکنون از تولید کالاها و محصولات بی کیفیت جلوگیری شده است و خوشبختانه بیشتر واحدها در حال تولید و ساخت کالاهای با کیفیت و عرضه آنها با بازار هستند.
*قاچاق و واردات چه تاثیری در تولید لوازم خانگی داخلی دارد؟
در مورد قاچاق صحبت های متعددی شده و باید بیش از کنترل های کنونی با این مساله مقابله شود زیرا در پدیده قاچاق، نه تنها مالیات و سایر حقوق دولتی پرداخت نمی شود بلکه این کار در نهایت باعث رکود اقتصادی و تشدید بیکاری در کشور می شود.
باید مانع واردات بی رویه لوازم خانگی شد زیرا این موارد به تولید داخلی ضربه های فراوانی می زند؛ تولیدکنندگان داخلی لوازم خانگی با وجود دارا بودن پتانسیل های فراوان مشکلات فراوان دست و پنجه نرم می کنند که دولت باید در راه از بین بردن موانع بیشتر تلاش کند.
* در ماه های آتی و به ویژه پایان دولت یازدهم آیا می توان نسبت به رشد صنعت لوازم خانگی داخلی امیدوار بود؟
معمولا همانند سال های قبل مردم به مناسبت نوروز لوازم خانگی خود را نو می کنند به همین در این بازه زمانی شاهد افزایش میزان خرید می شویم اما این مساله به معنای ایجاد تحول و رونق در بازار نیست .
در ماه های پایانی سال و همچنین دولت یازدهم انتظار داریم شاهد حمایت از تولید و رونق بازار باشیم در غیر این صورت شاهد بروز مشکلات بیشتر برای واحدهای تولید لوازم خانگی داخلی خواهیم بود.
