توافق هسته ای بین ایران و قدرت های جهانی، ایران را به یک مقصد جذاب برای شرکت های خارجی تبدیل کرده است. پس از امضای این توافق، یک منطقه آزاد اقتصادی در جزیره قشم قصد دارد از 10 کشور جهان سرمایه گذاری جذب کند.
حمیدرضا مومنی، مدیرعامل سازمان منطقه اقتصادی قشم گفت، در میان شرکت های علاقمند، شرکت هایی از روسیه، فرانسه، انگلیس، چین و ژاپن حضور دارند.
ولادیمیر ساژین، محقق انستیتوی مطالعات شرقی در آکادمی علوم روسیه در این باره گفت: «پس از توافق هسته ای بین ایران و قدرت های جهانی، روابط اقتصادی این کشور با شرکای خارجی عمیقا متحول شده است. ایران به یک مقصد جذاب برای شرکت های خارجی تبدیل شده است.»
در سال 2016، تهران شروع به جبران آسیب های ناشی از سال های تحریم غرب در بخش روابط تجاری و اقتصادی کرد. توجه ایران به مراکز قدرتی نظیر اتحادیه اروپا و چین متمرکز شده بود. سال گذشته، ایران مبادلات تجاری خود با کشورهایی نظیر ایتالیا، فرانسه، انگلیس، ژاپن و ترکیه را به میزان قابل توجهی افزایش داد.
بر اساس برآوردهای اسپوتنیک، تهران در طی 5 تا 7 سال آینده، ایران به حدود 500 میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز خواهد داشت. برای مثال، ایران قصد دارد تا سال 2020 میلادی 185 میلیارد دلار سرمایه گذاری تنها در بخش نفت، گاز و پتروشیمی جذب نماید.
در سال 2016، اقتصاد ایران حدود 12 میلیارد دلار سرمایه گذاری از 113 پروژه جذب کند. در بخش سرمایه گذاری، ایران با کشورهایی همچون چین، فرانسه، امارات، ونزوئلا، انگلیس و روسیه همکاری دارد.
شرکت هایی از کشورهای آلمان و اسپانیا فعال ترین بازیگران در بازار سرمایه گذاری ایران بوده اند. برای مثال، در فاصله دسامبر 2015 تا دسامبر 2016، شرکت های اسپانیایی 3.2 میلیارد دلار در چند پروژه سرمایه گذاری کردند و شرکت های المانی نیز 2.9 میلیارد دلار در 17 پروژه در ایران سرمایه گذاری کرده اند.
ساژین افزود: «این رقم هنوز فاصله زیادی با 500 میلیارد دلار مورد نیاز ایران دارد و عدم توفیق ایران در این زمینه چند دلیل دارد. به ویژه، اینکه مقررات ایران به طور کامل نیازها و منافع سرمایه گذاران خارجی را تامین نمی کند. تهران این را می داند و در حال حاضر در تلاش است تا قوانین خود را با مقررات پذیرفته شده بین المللی منطبق سازد. به علاوه، همه سرمایه گذاران احتمالی مزیت های سرمایه گذاری در اقتصاد ایران را نمی بینند. آنها هنوز زندانی کلیشه های دوران تحریم ها هستند.»
