جایگزینی اسکناس‌ها امروز به بزرگ ترین مشکل زندگی روزمره مردم هند تبدیل شده است؛ این کشور در حال حاضر بدنبال کنار گذاشتن ۸۶ درصد از اسکناس ها از سبد پولی است؛ این در حالی است که با وجود خارج شدن این حجم عظیم از اسکناس، عدم عرضه اسکناس های جدید جایگزین کاملا محسوس است.
این در حالی است که هند بیش از هر کشور دیگری در جهان وابسته به پول نقد است.
این اقدام از سوی دولت هند، که البته بدون در نظر گرفتن زیرساخت های لازم انجام شد، به منظور رفتن به سمت اقتصاد غیر پولی یا به عبارت دیگر کم رنگ کردن نقش اسکناس در دادوستدها اجرا شده است.
خروج حجم قابل توجهی از اسکناس‌های قدیمی از سبد پولی این کشور موجب شد که ناگهان صدها میلیون نفر بدون هر گونه وسیله ای برای انجام مبادلات روزانه خود از قبیل خرید مایحتاج روزمره روبرو شوند؛ ضمن اینکه شماری از شرکت ها هم بدون سازوکار مناسبی برای خرید کالا و نیز پرداخت حقوق به کارمندان خود رها شده اند.
کارشناسان بازار معتقد هستند که اقدام به غیرپولی کردن اقتصاد هند، یک طرح یک جانبه و مخفیانه بود که توسط گروه کوچکی از کارشناسان وابسته به دولت کلید خورد.
دولت هند با اجرای این طرح تمام اسکناس های ۵۰۰ و هزار روپیه ای که رایج ترین اسکناس های هندی بودند را از درجه اعتبار ساقط و از چرخه مبادلات خارج کرد؛ قرار بود که اسکناس های جدیدی با امنیت بیشتر و در دو نوع ۵۰۰ و ۲ هزار روپیه ای جایگزین شوند.
اجرای این طرح از سوی دولت هند به منظور مبارزه با فساد اعلام شده است؛ اما این اقدام به گونه ای نسنجیده کلید خورده و اگر تدبیر عاجلی برای آن اندیشیده ن شود، بانک مرکزی این کشور با معضل جدی در پایان این ماه برای پرداخت حقوق کارمندان روبرو خواهد شد.
این مشکلات موجب شده، موفقیت آمیز بودن این طرح در هاله ای از ابهام قرار بگیرد.
