طی هشت ماهه نخست امسال ۳۲۵ هزار و ۷۳۷ تن برنج به ارزش ۲۷۳ میلیون و ۹۷۸ هزار دلار به کشور وارد شده که از نظر وزنی ۲۹.۵۴ درصد و از نظر ارزشی ۴۱.۷۶ درصد نسبت به هشت ماهه سال گذشته کاهش داشته است. همچنین قیمت برنج وارداتی که طی هشت ماهه پارسال بیش از یک دلار بود با کاهش ۱۶ درصدی به ۸۴ سنت رسیده است.
این کاهش قیمت در حالی تجربه شده است که بر اساس آمارهای بانک مرکزی از خرده فروشی های سطح شهر تهران و اظهارات مسئولان مختلف اقتصادی کشور، قیمت برنج خارجی طی ماه های گذشته افزایش یافته بود؛ به گونهای که در مهر ماه امسال به بیش از کیلویی ۶۰۰۰ تومان در بازار رسیده بود اما به گفته علی قنبری - معاون وزیر جهاد کشاورزی - با وجود افزایش قیمت برنج خارجی طی ماههای گذشته که قیمت منطقی نبود، پس از ورود وزارت جهاد کشاورزی و شرکت بازرگانی دولتی برای عرضه برنج وارداتی به قیمت دولتی در بازار و بورس کالا، بازار این محصول متعادلتر شد و هماکنون میتوان گفت که وضعیت قیمت برنج خارجی تثبیتی است و با صدور مجدد مجوز واردات برنج قیمت این محصول متعادلتر هم می شود.
البته مسیح کشاورز - دبیر انجمن واردکنندگان برنج - در این زمینه معتقد است که هرکیلوگرم برنج خارجی برای واردکنندگان پس از ترخیص از گمرک ۴۶۰۰ تومان تمام میشود که در بازار عمده فروشی کیلویی ۴۷۰۰ تومان و در بازار خردهفروشی ۴۹۰۰ تومان فروخته میشود، چراکه قیمت هر کیلوگرم برنج حدود ۸۵ سنت است که ۴۰ درصد تعرفه و ۵۰۰ تومان عوارض مابهالتفاوت برنج وارداتی با قیمت داخلی و ۲۰۰ تومان هزینههای استاندارد و بهداشت به قیمت هرکیلوگرم برنج وارداتی پیش از ترخیص اضافه میشود.
اما بر اساس آمار رسمی موجود از واردات برنج هر کیلوگرم قیمت این محصول خارجی به صورت میانگین ۸۴ سنت بوده که با در نظر گرفتن نرخ ارز مبادلهای ۳۳۰۰ تومانی برای واردات آن و قیمت میانگین ۲۷۷۲ تومانی هرکیلوگرم از این محصول وارداتی میتوان گفت که برنج وارداتی پیش از ترخیص از گمرک کیلویی حدود ۱۱۰۸ تومان به عنوان تعرفه ۴۰ درصدی و ۷۰۰ تومان عوارض به عنوان مابهالتفاوت قیمت برنج خارجی با تولید داخل و هزینههای استاندارد و بهداشت هزینه دارد که پس از ترخیص از گمرک قیمت برنج خارجی کیلویی ۴۵۸۰ تومان میشود.
این در حالی است که قیمتهای موجود در بازار داخلی برنج وارداتی با اظهارات مسیح کشاورز متفاوت است، چراکه آمار رسمی بانک مرکزی از متوسط قیمت خردهفروشی اقلام خوراکی در سطح شهر تهران قیمت میانگین کیلویی حدود ۵۱۰۰ تومان را نشان می دهد که اتفاقا نسبت به هفتهها و ماه گذشته کاهش داشته است و در مهرماه هر کیلوگرم برنج خارجی بیش از ۵۶۰۰ و در برخی دیگر از بازههای زمانی بیش از ۶۰۰۰ تومان بوده است.
کشورهای صادرکننده برنج به ایران به ترتیب هند، پاکستان و امارات هستند به اضافه کشورهایی که از طریق مناطق ویژه چابهار و شهید رجایی محصول خود را به ایران صادر کردهاند که در این میان کشورهای هند با بیش از ۱۵۷ هزار تن صادرات برنج به ایران سهمی معادل ۴۵.۴۸ درصد، پاکستان با صادرات بیش از ۱۲۵ هزار تن سهمی معادل ۳۸.۵۶ درصد و امارات با صادرات بیش از ۲۸ هزار تن سهمی معادل ۸.۷۷ درصد در بازار برنج خارجی ایران دارند.