خرید هواپیما، آن هم در شرایطی که ناوگان هوایی کشور هر ساله فرسوده میشود، همیشه تازگی دارد. در حال حاضر در کل ناوگان هوایی کشور 273 فروند هواپیما وجود دارد که از این تعداد، 163 فروند هواپیما به پرواز درمیآید و سال ساخت فقط ۱۲ فروند بعد از ۲۰۰۰ میلادی است. این نشان میدهد که از مجموع تعداد هواپیماهایی که در ناوگان هوایی وجود دارد، 110 فروند آن غیرفعال هستند. از طرفی، تعدادی از این هواپیماها آنچنان ناکار آمد هستند که بنا بر گفته رییس سازمان هواپیمایی کشوری، در مسیر اوراق قرار دارند. علی عابدزاده در این رابطه در مردادماه گفته بود: «تاکنون چهار فروند از هواپیماهای زمینگیر در فرودگاههای کشور را اوراق کردهایم.»
با این وضعیت ناوگان هوایی کشور، بیش از پیش نیاز به هواپیماهای جدید احساس میشود و به همین دلیل، دولت از زمان اجرایی شدن برجام و رفع تقریبی برخی محدودیتهای بینالمللی، به طور جدی به فکر خرید هواپیما در جهت نوسازی ناوگان هوایی کشور افتاده است. در همین راستا، بخشی از مذاکرات به خرید هواپیماهای کوچک و کوتاهبرد اختصاص پیدا کرده است.
مدیرکل دفتر نظارت بر فرودگاهها، شرکتها و موسسات هوانوردی سازمان هواپیمایی کشور معتقد است که «با ورود هواپیماهای کوتاهبرد، نیاز ۸۰ درصد فرودگاههای کوچک برطرف میشود.» بنا به گفته مرتضی دهقان، «تقاضا برای برقراری پروازهای کوچک و خطوط پروازی کوتاه وجود دارد و خیلی از شهرها مرتب برای برقراری این پروازها از ما درخواست داشتند، اما با نرخهای تکلیفی، برقراری این پروازها برای شرکت های هواپیمایی اقتصادی نبود و نرخ تمام شده را اقتصادی نمیدانستند.»
گزارشها نشان میدهد که در حال حاضر میانگین فاصلههای مسیرهای هوایی داخل کشور بین یک ساعت تا یک ساعت و ربع است که بر این اساس، نیاز به هواپیماهای کوچک و کوتاهبرد برای پوشش پروازهای استانی یا شهر به شهر بیش از گذشته آشکار میشود. در عین حال، برخی فرودگاهها از نظر عملیاتی نمیتوانند هواپیماهای بزرگتر را بپذیرند.
بر این اساس، همزمان با مجوز اوفک به دو شرکت بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیما به ایران، عضو ارشد مذاکرهکننده تیم هوایی ایران از آغاز مذاکرات رسمی با «ام.آر.جی» میتسوبیشی ژاپن و امبرائر برزیل برای خرید هواپیما خبر داد و گفت: درحال مذاکرات اولیه با امبرائر برزیل هستیم که هواپیماهایی شبیه «ایتیآر» ایتالیا تولید میکند. همچنین شرکت تولیدکننده هواپیماهای امبرائر برزیل طی هفتههای گذشته تلاش خود را برای معرفی محصولات خود به بازار ایران افزایش داده است.
عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در این خصوص درباره خرید هواپیمای کوتاهبرد و کوچک به خبرگزاری خبرآنلاین گفته است: «هواپیماهای کوچک و کوتاهبرد در پروازهای منطقه و کشوری استفاده خواهد شد.»
به گفته وی، «هواپیماهای کوچک در مسیرهای پروازی به کشورهای همسایه و همچنین مسیرهای شهری و استانی کاربرد زیادی دارد.»