خروج مفتضحانه آل سعود از بازار نفت چین

 بیزینس اینسایدر، به‌صورت سنتی، عربستان سعودی بازار نفت چین را در سلطه داشته است اما صادرات نفت این کشور به چین طی چند سال گذشته با روند کاهشی مواجه شده است. این مسئله پنجره‌ای را برای سایر تولیدکنندگان نفتی بازکرده است که به فکر فعالیت بیشتر در این بازار باشند.

اما عربستان سعودی چگونه از این بازار کنار رفته است؟ مایکل تران، تحلیلگر و استراتژیست کالا در شرکت RBC کپیتال مارکت، اخیراً در گزارشی نوشته است: «این خروج از بازار نفت چین برای عربستان به‌سادگی هم صورت نگرفته است، درواقع رفتن عربستان از این بازار نه‌تنها با روش درستی انجام نگرفته بلکه بسیار مفتضحانه بوده است.»

از نکات حائز اهمیت در این مسئله این است که بر اساس آمار ارائه‌شده توسط تران، روسیه در سال جاری، سهم ۲۱۵ هزار بشکه‌ای صادرات روزانه به چین  را از میزان افزایش واردات ۶۳۰ هزار بشکه‌ای این کشور برای خود به دست آورده است. درواقع عربستان سعودی و روسیه در طول چند ماه گذشته برای رهبری بازار چین شانه‌به‌شانه هم پیش رفته‌اند. (گرچه این تنها روسیه نبوده است که با عربستان رقابت می‌کرده و سایر تولیدکنندگان نفتی مانند ونزوئلا و برزیل نیز در تلاش برای گرفتن سهمی از این بازار بوده‌اند.)

بااین‌حال با موافقت عربستان و روسیه در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ در چین برای توسعه همکاری‌ها درزمینهٔ تولیدات نفتی و تشکیل کارگروهی برای ثابت نگه‌داشتن بازار، آن‌هم در چند هفته باقی‌مانده تا اجلاس اوپک در الجزایر، پیشرفت‌های خوبی درزمینهٔ همکاری کشورهای صادرکننده نفت به چین به وجود آمده است. همان‌طور که تران در یادداشت خود آورده است که این همکاری با توجه به موقعیتی که در بازار چین به وجود آمده است، حائز اهمیت است. در این یادداشت آمده است: «اگر روسیه همان‌طور که اخیراً مشخص‌شده است، خواهان همکاری با کشورهای عضو اوپک باشد، تنها رقیب بالقوه‌ای که باعث می‌شود عربستان بازار بیشتری را در چین از دست بدهد، ایران خواهد بود. ایران در دوران تحریم‌ها تنها ۵ درصد از بازار چین را در دست خود داشت اما بعد از برداشته شدن تحریم‌ها این میزان به ۱۰ درصد رسیده است و بدین ترتیب حضور چشمگیری در بازار چین دارد.

نکته قابل‌توجه این است که عربستان سعودی هنوز حضور پررنگی در دیگر بازارهای مطلوب منطقه چون هندوستان دارد که در حدود یک‌پنجم از واردات نفت این کشور را تأمین می‌کند. بااین‌حال «تران» بر این عقیده است که نباید ایران را در این بازارها نیز دست‌کم گرفت.

بر اساس داده‌های آماری تران، ایران طی چند ماه گذشته با بیرون راندن رقبای خود در هندوستان یعنی عراق، نیجریه و آنگولا رشد قابل‌توجهی در حضور در بازار واردات نفت هندوستان داشته است. واردات هندوستان در طول این دوران نسبت به سال گذشته ۱۶۰ هزار بشکه در روز افزایش داشته است و در همین مدت ایران نیز میزان صادرات نفت خود به هندوستان را در حدود ۲۸۵ هزار بشکه در روز افزایش داده است. در مقایسه با ایران، عربستان سعودی در همین مدت مشابه، تنها ۱۵ درصد از چیزی که ایران به دست آورده را به چنگ آورده است.

تران درنهایت در گزارش خود آورده است: «حرکات ایران در نشست آتی غیررسمی اوپک تماشایی خواهد بود.»