نکته‌ای که باید در این زمینه مورد توجه قرار داد این است که تنها با داشتن قیمت هر گالن (یا هر لیتر) از این فرآورده نفتی نمی‌توان تصویر کاملی از بزرگی ارقامی که با افزوده شدن به میانگین هزینه‌های پرداختی هر راننده برای بنزین مصرفی‌اش، شکل می‌گیرد، به‌دست آورد. در این گزارش، هدف گردآورنده بررسی وضعیت نوسانات قیمتی بنزین در سطح جهان است و برای رسیدن به‌هدف خود، ۶۱ کشور دنیا را براساس ۳ معیار اقتصادی مجاز رتبه‌بندی کرده تا به این وسیله دریابد کدام کشورها بنزین را با بیشترین نرخ به مشتریان عرضه می‌کنند و در مقابل با صرفه‌ترین قیمت‌های فروش این فرآورده مربوط به کدام کشورهاست. رانندگان امریکایی کمتر بهانه‌ای برای گله و شکایت از قیمت بنزین را در میان کشورهای اطراف یا دورتر از خود دارند. تصور کنید در هنگ‌کنگ بخواهید برای بنزین پول بدهید، در این کشور برای هر گالن بنزین (۳/۸ لیتر) باید مبلغی معادل۷ دلار و ۱۲ سنت یا به عبارت دیگر به ازای هر یک لیتر بنزین یک دلار و ۸۸ سنت پرداخت کرد.
این رقم نشان می‌دهد بیشترین قیمت این فرآورده در میان کشورهای جهان در هنگ‌کنگ است و با توجه به نرخ ۳۵۴۰ تومانی هر دلار در آخرین روز کاری هفته منتهی به ۷ مرداد، می‌توان گفت برای هر لیتر بنزین در هنگ‌کنگ برپایه واحد پولی ایران مبلغی برابر با ۶۶ هزار و ۵۵۲ ریال یا ۶ هزار و ۶۵۵ تومان پرداخت شد. جالب اینجاست که آن سوی این رتبه‌بندی، ارزان‌ترین نرخ فروش بنزین در میان ۶۱ کشور موردنظر این گزارش، متعلق به ونزوئلاست که در آن هر لیتر بنزین با قیمت بسیار نازل ۰/۰۱ دلار یا یک سنت (معادل ۳۵/۴ تومان) به شهروندان این کشور فروخته می‌شود (و به این ترتیب، هر چند مردم این کشور مدت‌هاست برای تامین معیشت خود با مشکلات فراوانی دست به گریبان هستند اما شاید به این ارزان بودن نرخ بنزین دلخوش باشند). براساس این گزارش همچنین میانگین قیمت بنزین برای کل ۶۱ کشور برابر با ۰/۶۸ دلار یا ۶۸ سنت محاسبه شده است.
سهم بنزین از درآمد روزانه
همانطور که در ابتدای این گزارش اشاره شد رتبه‌بندی ۶۱ کشور منتخب در این بررسی مقایسه‌ای براساس ۳معیار اقتصادی جداگانه انجام شده است. معیار نخست که به‌طور گذرا به آن اشاره شد، ساده‌ترین و رایج‌ترین آنها به شمار می‌رود که همان قیمت حقیقی هر گالن یا هر لیتر بنزین است. معیار دوم اما کشورهای مورد نظر را براساس سهم هزینه بنزین مصرفی از درآمد روزانه افراد و رانندگان در هر یک از این ۶۱ کشور، رتبه‌بندی کرده است و در دو سر ابتدا و انتهای این فهرست بار دیگر نام ونزوئلا را در یک سوی آن مشاهده می‌کنیم که به‌عنوان پایین‌ترین قیمت فروش بنزین در میان کشورهای جهان می‌توان هر یک لیتر از این فرآورده را با ۰/۲۵ درصد متوسط درآمد روزانه هر فرد خریداری کرد.
پس از ونزوئلا کشورهای کویت و ایالات متحده ایستاده‌اند که در آنها به‌ترتیب می‌توان با ۰/۳۴درصد و ۰/۴۳درصد میانگین درآمد روزانه هر شهروند این دو کشور یک لیتر بنزین خریداری کرد. در سوی دیگر این رتبه‌بندی نیز ۳ کشور آسیایی حضور دارند که نخستین آنها هندوستان است چراکه هر راننده هندی در این کشور برای خریداری یک لیتر بنزین باید به طور متوسط ۲۱/۲ درصد از درآمد روزانه را هزینه کند. پاکستان به‌عنوان شصتمین کشور در رتبه‌بندی ۶۱ کشور این گزارش ثبت شده و فیلیپین نیز پس از آن قرار دارد زیرا براساس بررسی‌های تهیه‌کننده این مطلب، در این دو کشور به‌طور میانگین هر فرد برای خرید یک لیتر بنزین باید به ترتیب ۱۵درصد و ۱۰/۵درصد از هرآنچه به عنوان درآمد روزانه کسب می‌کند برای قیمت خرید یک لیتر بنزین بپردازد. در این بخش از گزارش همچنین متوسط درآمد روزانه هر فرد با احتساب تمام ۶۱ کشور، مبلغ ۵۲ دلار و ۷۷ سنت برآورد شده و برای خرید یک لیتر بنزین به‌طور میانگین برای کل کشورها باید ۴۵درصد این درآمد متوسط را هزینه کرد.
مصرف و هزینه سالانه بنزین
در این گزارش به عنوان معیار سوم محاسبه بنزین مصرفی، میانگین سالانه مصرف بنزین و نسبت هزینه‌ای که از حقوق و دستمزد دریافتی هر فرد صرف خرید بنزین می‌شود محاسبه و بر این اساس ۶۱ کشور مد نظر این گزارش رتبه‌بندی شده‌اند. براساس یافته‌های این بخش، در کل ۶۱ کشور هر راننده و مالک خودرو به‌طور متوسط هر سال ۹۶۵/۶۶ لیتر بنزین مصرف کرده و بابت خرید این مقدار بنزین به‌طور میانگین معادل ۱/۸۹درصد از حقوق و دستمزد معمول سالانه خود را هزینه می‌کند.
از نظر برترین کشورهای این شاخص و رتبه‌بندی کشورها در هر دو سوی آن، بار دیگر شاهد یکه‌تازی بدون رقیب ونزوئلا هستیم زیرا قیمت بسیار اندک فروش بنزین در این کشور باعث شده تا هر راننده به‌طور متوسط تنها ۰/۳۱درصد از حقوق و دستمزدی که در طول یک سال می‌گیرد را برای خرید بنزین هزینه کند. اما در این بخش نام کشورهای دوم و سومی که پس از ونزوئلا آورده شده بسیار جالب توجه بوده و جای درنگ و تامل دارد چرا که نام آنها چین و هنگ‌کنگ است و براساس معیار در نظر گرفته شده در نخستین بخش یعنی قیمت آزاد خرید هر لیتر بنزین، هنگ‌کنگ با قیمت یک دلار و ۸۸ سنت به ازای هر لیتر، گران‌ترین نرخ را در میان کشورهای جهان دارد و چین با نرخ ۹۷ سنت یا همان حدود یک دلار، جزو کشورهایی است که بنزین در آنها با قیمت به نسبت بالایی فروخته می‌شود.
اما در بخش سوم معیارهای در نظر گرفته شده مشاهده می‌کنیم پس از ونزوئلا، چین قرار گرفته چراکه هر راننده به طور متوسط در طول یک سال فقط ۰/۴۵درصد درآمد خود را صرف خرید بنزین می‌کند و شهروندان هنگ‌کنگی نیز برای خرید مصرف یک سال بنزین خودروهای خود به‌طور میانگین تنها ۰/۴۶درصد حقوق و دستمزدی که در طول یک سال می‌گیرند را برای خرید بنزین هزینه می‌کنند. حال مقایسه کنید جایگاه این کشورها را با کشورهای رکورددار در آن سوی این فهرست که شامل کشورهای افریقای جنوبی، مکزیک و یونان می‌شود و در این ۳ کشور هر مالک یا راننده خودرو برای تامین هزینه بنزین مصرفی یک سال خود به‌طور متوسط و به ترتیب باید ۳/۷۱، ۳/۳۴ و ۲/۹۱درصد از درآمد یک ساله خود را صرف کند.
در گزارش بلومبرگ، ایران نیز یکی از ۶۱ کشور منتخب بوده و در نخستین بخش یعنی قیمت واقعی هر لیتر بنزین، با درج نرخ ۰/۳۹ دلار یا ۳۹ سنت به ازای هر لیتر بنزین چهارمین کشور ارزان جهان از نظر قیمت بنزین پس از کشورهای ونزوئلا، کویت و عربستان سعودی، معرفی شده که البته با در نظر گرفتن قیمت روز دلار، قیمت یک لیتر بنزین در ایران حدود ۱۳۰۰ تومان در گزارش برآورد خواهد شد. در دومین بخش یعنی سهم هزینه بنزین از درآمد روزانه افراد نیز ایران در میانه‌های رتبه‌بندی یعنی در جایگاه ۳۶ ایستاده و براساس برآورد این گزارش ۲/۷۴ درصد درآمد روزانه رانندگان در ایران صرف خرید بنزین می‌شود. با در نظر گرفتن سومین معیار رتبه‌بندی ایران به اواخر این فهرست نقل مکان می‌کند و تا رتبه ۵۵ جابه‌جا می‌شود و به این ترتیب هر راننده و مالک ایرانی خودرو به‌طور متوسط ۲/۴۳ درصد از درآمد سالانه خود را صرف خرید بنزین می‌کند.
