ماه گذشته «نارندا مودی» نخست وزیر هند در سفری به ایران بزرگترین قرارداد ترانزیتی راه مواصلاتی را با ایران و افغانستان به امضا رساند.
براساس این قرارداد دهلینو از طرف خود 500 میلیون دلار برای توسعه بندر چابهار در جنوب ایران سرمایهگذاری میکند.
فارنافرز نوشت: همچنین دهلی نو تعهد داده که 16 میلیارد دلار در بخشهای تجارت آزاد در این شهر سرمایهگذاری خواهد کرد.
این بندر یک راه ترانزیتی تازه است که افغانستان را به آبهای هند از طریق بندر چابهار وصل میکند.
هدف امضای چابهار
هدف از امضای این قرارداد ایجاد یک راه تازه برای کالاهای هند به افغانستان و کشورهای آسیای میانه و خلاف آن دسترسی این کشورهای به بازار هند میباشد.
به گزاش فارس، در حالیکه این سرمایهگذاری هند به اندازه یک سیبزمینی کوچک نسبت به رقابت با سرمایه گذاری 46 میلیارد دلاری چین در خاک پاکستان میباشد که سال گذشته به امضا رسید.
این گزارش میافزاید: سال گذشته پکن در بندر «گوادار» ایالت بلوچستان پاکستان که 60 مایل از بندر چابهار فاصله دارد در پاکستان سرمایهگذاری کرد.
اما درحالی که توافقنامه بندر چابهار از نگاه مقیاس کوچک باشد اما از نگاه انشعابات ژئوپولتیکی منطقهای، پروژهای بسیار بزرگ است.
ایران پس رفع تحریمهایش به خوبی میتواند از این بندر برای واردات و صاداراتش استفاده کند و افغانستان نیز میتواند میزبان خوبی بین شمال و جنوب باشد و از راه ترانزیتیاش درآمد خوبی داشته باشد.
همچنین هند که از گذشتهها بدین سو با پرداخت بالای مالیات به پاکستان برای انتقال اموالش از بندر کراچی به بازار کشورهای آسیای میانه محروم بود حالا با به کار رسمی این بندر می تواند به آسانی از طریق افغانستان به بازارهای کشورهای آسیای میانه دست یابد
آمریکا فقط خاموشی اختیار کرد
به گزاش فارس، این قرارداد هم چنین به پیشرفت منافع آمریکا در منطقه نیز کمک میکند اما به خاطر دخیل بودن پای ایران در این بندر در زمان قرارداد این سند آمریکا فقط خاموشی اختیار کرد.
در 24 ماه می سال جاری زمانیکه در سنای آمریکا از «نیشا بیسوال» معاون وزیر خارجه آسیای جنوبی و مرکزی وزارت خارجه آمریکا درباره عقد این قرارداد سوال شد وی آنرا تعریف کرد و نه تمجید.
بیسوال گفت که آمریکا دراین باره ارزیابی خواهد کرد تا مطمئن شود که این بندر نتواند تحریمهای باقی مانده آمریکا علیه ایران را نقض کند.
2 فایده بندر چابهار
اما بندر چابهار 2 فایده اساسی برای 2 هم پیمانان کشورهای جنوبی آسیایی واشنگتن در منطقه دارد.
این بندر به هندوستان این فرصت را میدهد تا به منابع طبیعی کشورهای آسیای میانه دسترسی پیدا کند. علاوه بر این با ایجاد همکاری قوی با ایران، دهلینو را میتواند در یک موقعیت بهتری برای به دستیابی به ذخایر نفتی ایران قرار دهد.
این تحولات بزرگ برای کشوری که شاهد 2 برابر مصرف گاز طبیعی بین سالهای 2000 تا 2012 بوده و میتواند به طور فزایندهای متکی بر گاز وارداتی باشد تا پاسخگویی به تقاضای داخلی خود را جواب دهد.
به گزاش فارس، اقتصاددانان هندی میگویند اگر هندوستان بخواهد به رشد 2 رقمی در دهههای آینده خود دست یابد، نیاز به افزایش 4 رقمی تامین انرژی دارد.
به گفته این اقتصاددانان هندی توافقنامه بندر چابهار میتواند امنیت انرژی هند را تقویت کند و سبب نیازهای اقتصاد رو به رشد هند میشود و این کشور را به تسهیل تحول برای رسیدن به یک قدرت بزرگ اقتصادی کمک می کند.
فارنافرز نوشت: دوم توافقنامه بندر چابهار میتواند منابع مورد نیاز افغانستان که شدیداً به آن نیاز دارد را برطرف کند و این راه یک منبع جدید برای درآمد افغانستان به حساب خواهد رفت.
در حالی که اقتصاد افغانستان بیشتر به کمکهای خارجی وابسته است و کاهش خروج نیروهای خارجی از این کشور رشد اقتصادی افغانستان را کاهش داده، افغانستان وابسته به اقتصاد هوایی است و کشورهای کمک کننده نیز شروع به عقبنشینی از این کشور کردهاند.
اما کار رسمی این بندر میتواند کمک بزرگی برای اقتصاد افغانستان باشد؛براساس گفته مقامات افغانستانی باشروع کار عملی بندر چابهار این بندر میتواند سبب رشد رونق اقتصادی در افغانستان شود و میلیاردها دلار نصیب این کشور شود.
فارنافرز نوشت: درسالهای گذشته کل بودجه درآمد سالانه افغانستان کمتر از 8 میلیارد دلار بوده است.
اعتمادسازی
به گزارش فارس، بالاخره بندر چابهار میتواند برای اعتماد سازی هر 4 کشور کمک کند تا این کشورها همکاریهایشان را در برابر چالش گروه ترویستی داعش. قاچاق مواد مخدر و دیگر مسایلی که برای 4 کشور نگران کننده است را در افغانستان بیشتر سازد.
زمانیکه «باراک اوباما» رییس جمهور آمریکا، «نارندرا مودی» نخست وزیر هند را ملاقات کند، باید به همتای هندی خود اطمینان دهد که تحریمهای امریکا بر ایران نمیتواند هیچ صدمهای به این توافقنامه وارد سازد.
اوباما هم چنین باید به این آگاهی برسد که این توافقنامه صرفاً یک قرارداد تجاری است و هیچگونه همکاریهای نظامی پشت آن وجود ندارد.
حمایت آمریکا از توافقنامه بندر چابهار یک پیام را به تهران می رساند که ایران و غرب در کنار رسیدن به توافق هستهای در دیگر مسایل نیز میتوانند همکاری داشته باشند.
هرگونه همکاری تهران و واشنگتن اگر کوچک هم باشد میتواند به منافع آمریکا در افغانستان کمک کند.
به گزارش فارس، در انتهای این گزارش آمده است: حمایت ایالات متحده آمریکا از پروژه چابهار به معنای مخالفت با سرمایهگذاری زیرساختهای چین در بندر «گواتر» و جاهای دیگر در پاکستان نیست.
در حقیقت هر 2 سرمایه گذاری به نفع آمریکا در منطقه است؛ سرمایهگذاریهای بیشتری که در افغانستان و پاکستان و آسیای میانه صورت گیرد سبب پیشرفتهای بیشتر،توسعه،کاهش فقر و در کل ثبات منطقه میشود.