در سالهای گذشته و با شدت یافتن تحریم‌های ظالمانه دول غربی علیه کشورمان با هدف متوقف کردن برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، واژه "اقتصاد مقاومتی" به ادبیات اقتصادی کشور اضافه و به فراخور حال و روز اقتصاد کشورمان مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت.

 

این واژه برای نخستین بار هم در دیدار کارآفرینان با رهبر انقلاب در شهریور سال 1389 مطرح شد. در این دیدار، مقام معظم رهبری "اقتصاد مقاومتی" را معنا و مفهومی از کارآفرینی معرفی و برای نیاز اساسی کشور به کارآفرینی نیز دو دلیل «فشار اقتصادی دشمنان» و «آمادگی کشور برایی جهش» را معرفی کردند.

 

 

رهبر فرزانه انقلاب در تعریف جامع و کامل از اقتصاد مقاومتی فرمودند: «اقتصاد مقاومتی یعنی آن اقتصادی که در شرایط فشار، در شرایط تحریم، در شرایط دشمنی ها و خصومت های شدید می تواند تعیین کننده رشد و شکوفایی کشور باشد.»

 

روحانی رئیس‌جمهور کشورمان هم درباره اقتصاد مقاومتی اظهار داشت: اقتصاد مقاومتی یعنی اقتصاد استقامتی، ما باید مقاومت را ادامه دهیم اما نه برای کوتاه‌مدت، بلکه برای بلند مدت. اقتصاد مقاومتی به معنای اقتصاد ریاضتی نیست بلکه این معنا را می‌دهد که ما باید به سمت تولید داخلی برویم و کاری کنیم که اهداف اقتصادی دنبال شود تا به رشد ۸ درصدی برسیم و نگذاریم در جامعه بیکاری باقی بماند. اقتصاد مقاومتی یعنی خرج‌های دولت می‌بایست کاهش پیدا کند، ادامه داد: واردات می‌بایست کاهش پیدا کرده و تولیدات داخلی زیاد شود لذا باید با استقامت اهداف اقتصادی از جمله چشم‌انداز را دنبال کنیم و نگذاریم در حوزه اقتصاد و سیاست در دنیا منزوی شویم. می‌بایست با اقتصاد مقاومتی توطئه‌های دشمن نقش برآب شوند، در این راستا رفاه برای مردم خلق می‌شود و این کار امکان‌پذیر است.

 

 

تثبیت قیمت ارز و تاثیر آن بر تحقق اقتصاد مقاومتی

 

به گفته محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز هدف از اقتصاد مقاومتی بازسازی و احیاء اقتصاد ملی است. وی درباره اهمیت این موضوع عنوان کرده که موجودیت اقتصاد ایرانی و اسلامی باید هر چه بهتر معلوم و مشخص شود چرا که با تحقق استقلال و آزادی و جمهوری اسلامی سیاست ملی در انقلاب شکل گرفت و دفاع ملی ما در جنگ تحمیلی احیاء شد، امروز هم اقتصاد ملی ما باید احیاء شود.

 

به هرحال در سال‌های اخیر موضوع اقتصاد مقاومتی از زوایای گوناگون مورد بررسی مسئولان و کارشناسان امر قرار گرفته و هریک به بررسی ابعاد مختلف آن پرداخته‌اند. در این میان "تثبیت قیمت ارز" هم از جمله موضوعاتی است که کارشناسان اقتصادی بر این باورند که ثبات آن‌ می‌تواند کمک شایانی به تحقق اقتصاد مقاومتی در کشور کند.

 

برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند که نوسان نرخ "ارز" توازن کلی "اقتصاد" را به هم می‌زند و نظام بانکی را دچار مشکل می‌کند. تجربه فرازو نشیب‌های نرخ ارز در طول سال‌های اخیر هم نشان داد که تاثیر مستقیمی بر معیشت مردم داشته و قیمت بسیاری از کالاهای اساسی هم دستخوش این تغییرات قرار گرفت. چنین اتفاقاتی کار را به جایی رساند که امروز تثبیت نرخ ارز اهمیت بسیار بیشتری پیدا کرده‌ است. 

 

اقتصاد ایران به عنوان یک اقتصاد در حال توسعه و نفتی، همانند سایر کشورها نیازمند انتخاب نظام ارزی مناسب در راستای دستیابی به اهداف اقتصادی خود است. مشخصه‌هایی نظیر تنوع اندک در تولید، تنوع اندک در تجارت، بازارهای مالی ضعیف و توسعه نیافته و سایر مشخصه های دیگر اقتصاد نفتی ایران، ایجاب می‌کند، انتخاب نظام ارزی کشور متناسب با مشخصه های مذکور باشد.

 

امروزه در مقابل فشار کشورهای بیگانه و تحریم اقتصادی دیگر جوامع، تقویت و حمایت از بنیان‌های اقتصادی کشور تحت عنوان اقتصاد مقاومتی مطرح می‌شود. در واقع می توان اقتصاد مقاومتی را تبلور اقتصاد در مقابل تحریم‌ها و فشارهای خارجی و شکوفایی اقتصاد ملی تعریف کرد.

 

عملی کردن اقتصاد مقاومتی در جامعه تاثیر و نتایج مثبتی در عرصه اقتصادی به دنبال دارد که در نهایت رشد تولید داخلی و اقتصاد بومی را رقم می زند. از سوی دیگر این نوع اقتصاد با خودکفایی و استقلال اقتصادی رابطه ای مستقیم دارد. مقاومت در برابر تحریم‌های کشورهای بیگانه می‌تواند جامعه را از وابستگی برهاند و خوداتکایی و استقلال اقتصادی را رقم زند.

 

محمدقسیم عثمانی نماینده مجلس دهم در رابطه با تثبیت قیمت ارز و تاثیر آن بر تحقق اقتصاد مقاومتی گفت: زمانی قیمت ارز نوسان دارد و قیمت واحدی ندارد، تمام تصمیمات فعالان اقتصادی در ابهام و تاریکی است، چرا که آن‌ها نمی‌توانند آینده فعالیت‌های خود را پیش‌بینی کنند.

 

این عضو سابق کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نهم افزود: یکی از بسترهای لازم برای تحقق اقتصاد مقاومتی ایجاد بستر امن برای سرمایه‌گذاری با قابلیت پیش‌بینی است و ثبات قیمت ارز هم یکی از ابزارهایی است که برای آینده‌نگری‌های فعالان این بخش ضروری است و از همین جهت می‌تواند به تحقق اقتصاد مقاومتی کمک کند.

 

وی ادامه داد: یکی از الزاماتی که در اقتصاد مقاومتی وجود دارد بحث سرمایه‌گذاری است، چراکه هر سرمایه‌گذاری که می‌خواهد در یک رسته تولیدی و .. وارد شود، نیاز دارد درآمدها و عایدات فعلی و آتی را پیش‌بینی و محاسبه کند که تثبیت قیمت ارز عملا این امکان را بوجود خواهد آورد.

 

علی اکبر کمیجانی قائم مقام بانک مرکزی درباره رویکرد بانک مرکزی برای تحقق اقتصاد مقاومتی معتقد است که یکی از وظایف اصلی بانک‌های مرکزی در چارچوب اقتصاد مقاومتی، تنظیم حجم نقدینگی متناسب با نیاز بخش حقیقی در چارچوب اهداف تورمی است. در این چارچوب مقام پولی از فعالیت‌های بخش‌های مولد اقتصادی حمایت می‌کند تا اقتصاد کشور در مسیری باثبات و پایدار قرار گیرد. حرکت در چنین مسیری، فضای لازم برای برنامه‌ریزی صحیح و براساس شاخص‌های کلان اقتصادی را فراهم می‎کند.

 

بر این اساس، حفظ ارزش پول ملی، کنترل و ایجاد ثبات در سطح عمومی قیمت‌ها آثار مستقیمی بر بهبود حوزه‌های مختلف کسب‌وکار و برقراری آرامش در بازارهای مالی، کالایی و خدمتی دارد، لذا دولتمردان و فعالان بخش اقتصادی باید با تثبیت قیمت ارز در راستای اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی تلاش کنند.