از سال 1389 فاز هدفمندی یارانه ها آغاز شد و این موضوع به یکی دیگر از چالشهای اساسی اقتصاد کشور تبدیل شد هر چند که قرار بود از ابتدا به تمامی مردم یارانه تعلق نگیرد و حتی در این راستا خوشه بندی اقشار مختلف کشور انجام شد، ولی دولت نتوانست این طرح را اجرایی کرده و در آخر مجبور به پرداخت یارانه به اکثریت مردم شد.
بر این اساس دولت تلاشهای بسیاری برای کاهش افراد یارانه بگیر انجام داد؛ ولی نهایتا نتوانست در این امر موفق شود و در این حالت دولت راه جدیدی را در پیش گرفت و در سکوت کامل اقدام به حذف اقشار مختلف جامعه کرد که در میان این افراد هستند کسانی که به اشتباه از چرخه دریافت یارانه حذف شده اند.
این در حالی است که وزیر اقتصاد در ماه های گذشته، پرداخت یارانه نقدی را برای دولت مصیبت عظما میداند که مسؤولان دولت یازدهم از همان روزهای ابتدایی آغاز به کار این دولت در مورد یارانه نقدی اظهارات بسیاری کردهاند.
با این تفاسیر دولت از اواخر سال گذشته اعلام کرد که 24 میلیون نفر را از چرخه دریافت یارنه نقدی حذف خواهد کرد، که این افراد داری شرایط زیر هستند:
گروه اول: کلیه تجار و صاحبان مشاغل آزاد که درآمد سالانه آنها حداقل 350 میلیون ریال باشد.
گروه دوم: کلیه نمایندگان مجلس، قضات و اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی دولتی و غیردولتی، پزشکان و دندانپزشکان.
گروه سوم: کلیه کارمندان و بازنشستگان دولتی و غیر دولتی که دریافتی سالانه آنها بیش از 350 میلیون ریال باشد.
گروه چهارم: کلیه مدیران و اعضای هیأتمدیره و بازرسان شرکتهای دولتی و غیردولتی و وابسته به دولت و نهادهای عمومی غیردولتی و کلیه مدیران و اعضای هیأتمدیره و روسا و معاونان مناطق و شعب بانکها و بیمهها و مؤسسات مالی و اعتباری و کلیه کارکنان اشخاص حقوقی دولتی و غیردولتی که دریافتی سالانه آنها بیش از 350 میلیون ریال باشد.
گروه پنجم: ایرانیان مقیم خارج کشور
و گروه ششم: همه کسانی که در سه دهک بالای درآمدی قرار دارند و در 5 گروه اعلام شده ذکر نشدهاند.
با این تفاسیر دولت باید پرداخت یارانه نقدی به خانوارها در آمد سرپرست خانوار را در نظر گرفته که این درآمد به طور قطعی مشخص نست و همین قابل پیش بینی نبودن درآمدهای خانوارهای باعث شده تا تقسیم یارانه براساس درآمد خانوار غیر عادلانه بدانند زیرا مشخص نیست در این خانواده چهار نفر خالص درآمد سرپرست یا افراد مختلف خانواده چقدر باشد به هبمن خاطر این تعیین میزان برای پرداخت یارانه غیر منطقی است.
با این تفاسیر محمد رضا پور ابراهیمی در گفتگو با میزان در خصوص تکلیف یارانه نقدی 24 میلیون نفر بیان کرد: براساس قانون، یارانه باید به افرادی تعلق گیرد که با میزان درآمد آنها تناسب دارد اما این موضوع در دولت گذشته و کنونی رعایت نشد. براساس مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه 95، دولت مکلف شد نسبت به حذف یارانه 3دهک بالای درآمدی اقدام کند و منابع آن باید صرف اشتغالزایی در کشور شود.
پورابراهیمی اظهار داشت: 3 دهک بالای درآمدی حدود 24 میلیون نفر از خانوار ایرانی را شامل میشود.
وی ادامه داد: منابع آزاد شده از محل حذف یارانه این افراد، صرف اشتغال با اولویت افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی خواهد شد.
سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه 95 در مورد معیار حذف یارانه 24 میلیون خانوار پردرآمد ایرانی نیز گفت: بخش عمده حذف یارانه این افراد با تمرکز بر درآمد آنان است که در این گروه ها قرار دارند:
پورابراهیمی گفت: شفافیت اطلاعاتی در اقتصاد کشور، امری کاملا ضروری است و ما نمی توانیم کشوری باشیم که اطلاعات اقتصادی خانوارها وجود نداشته باشد.
وی افزود: در تمام کشورهای توسعه یافته ریز اطلاعات اقتصادی افراد و خانوارها وجود دارد و یکی از شرایط پیشرفت اقتصادی وجود این اطلاعات است.
سخنگوی کمیسون تلفیق گفت: دولت مجوزهای لازم برای شناسایی وضعیت درآمدی، هزینه و دارایی را در اختیار دارد، مدل های مختلفی که می تواند افراد و خانوارها را طبقه بندی کند.
پورابراهیمی اظهار داشت: اطلاعات نظام بانکی در اختیار دولت هاست اما هیچوقت این اطلاعات افشا نمی شود و در اختیار کسی هم قرار نمی گیرد. این اطلاعات برای برنامه ریزی اقتصادی لازم است و «سرک کشیدن» محسوب نمی شود.
پرداخت یارانه نقدی در چند سال گذشته به توپ سر گردانی تبدیل شده که مدام در حال پاسکاری بین مسئولان است و باید دید سال 95 پرونده حذف اقشار پر در آمد از یارانه نقدی بسته می شود یا خیر؟