گروه اقتصادی،علیرضا کدیور در گفتوگو با «افکارخبر» با بیان اینکه این میزان رشد شاخص بورس حبابی است؟ اظهار داشت: منظور از حبابی بودن این هست که سهمها بعضا از ارزش بنیادیشان فاصله گرفتند.
وی افزود: یک بخش زیادی از صنایع ما که در بورس سهامشان معامله میشود، این حباب وجود دارد؛ مثل صنایع خودرویی و یا خیلی از صنایع دیگری که در بازار معامله میشوند و حتی صف خرید دارند، ولی هیچیک مطابق با وضعیت صورتهای مالیشان یا عوامل بنیادی تاثیرگذار بر آنها نیستند.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: فعالان بازار اگر صورتهای مالی شرکتهای خودرویی را ببینند، متوجه میشوند همه آنها زیان انباشتههای حتی چند برابر سرمایهشان دارند؛ شرکتهایی که حتی تجدید ارزیابی دارایی هم کردهاند.
کدیور متذکر شد: در مورد شرکتهای پالایشگاهی در شرایطی که قیمت جهانی نفت نسبت به پارسال نصف شده، اما بعضا میبینیم که صف خرید دارند. در مورد شرکتهای معدنی و فلزی با وجود افت قیمت جهانی این مواد و رکودی که در حال حاضر در اقتصاد وجود دارد و این دسته از شرکتها به شدت با مشکل فروش مواجه هستند، اما میبینیم صف خرید دارند و قیمتشان رشد میکند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این روند افزایشی همچنان ادامه خواهد داشت؟ ادامه داد: با توجه به اینکه در بازار ما متاسفانه مکانیزم صف در آن حاکم است و به واسطه این مکانیزم صف بازار هیجان میگیرد، این روند میتواند ادامه پیدا کند.
چه عاملی جلوی رشد هیجانی بورس را میگیرد؟
این کارشناس بازار سرمایه گفت: به نظر میرسد عاملی که میتواند جلوی این رشد هیجانی و بیمنطق را بگیرد، عرضه سهام توسط سهامداران حقوقی است؛ البته از نظر من عرضه نامحدود سهام، به طوری که دیگر این هیجان خرید فروکش کند.
کدیور افزود: به نظر من در زمانی که این اتفاق بیفتد یا در زمانی که دیگر نقدینگی فعلی قدرت افزایش بیشتر قیمت را در بازار نداشته باشد، آن زمان بازار شروع به افت خواهد کرد.
احتمال افت دوباره شاخص
این کارشناس بورس در پاسخ به این پرسش که اگر این افت شاخص اتفاق بیفتد، شاخص تا کجا نزولی خواهد شد؟ تصریح کرد: واقعیت این است که در حال حاضر نسبت به یک یا دو ماه قبل هیچ اتفاق و تغییر بنیادی در بازار نیفتاده است. به عبارتی، نه قیمتهای جهانی مثل نفت و مواد خام رشد آنچنانی کرده و نه نرخ ارز و نه شرایط رکودی حاکم بر اقتصاد کشور تغییر کرده است.
این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: بر این اساس، از نظر من بازار حداقل باید به قبل برگردد، ولی تجربه نشان داده که رشدهای بازار خیلی سریع است و در کوتاهمدت رشد میکند، اما افت بازار بلندمدت و فرسایشی است.
کدیور متذکر شد: بازار با آن سرعتی که رشد کرده، با همان سرعت افت نمیکند و قطعا در یک بازه زمانی 3، 4 برابر دوره رشد افت میکند.
وی ادامه داد: این باعث میشود که یک رکود طولانیمدتی بر بورس ما حاکم شود؛ مگر اینکه یکی از متغیرهای تاثیرگذار بر اقتصاد کلان که بتواند تاثیر مثبت بر بورس بگذارد، تغییر کند. برای مثال، قیمت جهانی نفت و مواد خام رشد کند؛ یا اینکه نرخ ارز به طرز معنادار رشد کند. یا اینکه سیاستهای دولت به نحوی تغییر کند که رکود حاکم بر اقتصاد تا حد زیادی از بین برود و شرکتها بتوانند محصولات خود را بفروشند.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: به نظر میرسد در کوتاهمدت بعید باشد این اتفاقات بیفتد.
بیاثری آزاد شدن پولهای بلوکه شدن روی بورس
کدیور تاثیر آزاد شدن پولهای بلوکه شدن روی بازار سرمایه عنوان کرد: پولهایی که آزاد میشود، کل آن به گفته رییس کل بانک مرکزی 32 میلیارد دلار است که فقط 5 میلیارد دلار آن برای دولت است و ریال بقیه آن را قبلا دریافت کرده است، یعنی اصلا برای دولت نیست.
وی افزود: آن هم 5 میلیارد دلار هم پولی است که باید صرف هزینه جاری دولت شود، بنابراین من فکر میکنم این پولها اثری بر بازار سرمایه ندارد؛ مگر اینکه پول جدید به واسطه سرمایهگذاران خارجی وارد شود، یا پول از طریق سرمایهگذاران داخلی به بازار سرمایه بیاید.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: از نظر من، آن پولی که از این طریق باید تاکنون به بازار میآمده، آمده و همین پولها باعث رشد فعلی شاخص شده است.