اکونومیست: چرا بهای نفت سقوط کرده است؟

«اکونومیست» در گزارشی نوشت: از آغاز سال نوی میلادی، بهای نفت حتی سرمایه گذاران اهل ریسک را هم شگفتزده کرده؛ چرا که تاکنون 18 درصد کاهش یافته است.  در 12 ژانویه (22 دی) بهای نفت وست تگزاس اینترمیدیت به مدت کوتاهی به کمتر از بشکه ای 30 دلار رسید. فردای آن خبرهایی منتشر شد مبنی بر اینکه ذخیره نفت خام آمریکا به 3/1 میلیارد بشکه رسیده که رکورد تازه ای است. شرکتها نیز دست به تعدیل زده اند. شرکت بریتیش پترولیوم هفته پیش خبر از کاهش کارکنان خود داد و شرکت پتروبراس، شرکت نفتی دولتی برزیل، سرمایه گذاری برنامه ریزی شده خود را کاهش داده است. 

 

برخی، عواملی جدا از عرضه و تقاضا را در ایجاد این وضع مقصر می داند. برای نمونه بانک استاندارد چارتر اعلام کرد شاید لازم باشد نفت به 10 دلار در بشکه سقوط کند تا ناظران بپذیرند که «اوضاع از دستشان خارج شده است.» ولی این بیشتر، کار حدس و گمان است. 

 

نایل اتکینسون از آژانس بین المللی انرژی موضوعات زیادی را در بازار نفت با کاهش قیمت ها مرتبط می داند – به ویژه در زمینه مصرف که یکی از معدود عواملی بود که سال گذشته از بهای نفت پشتیبانی می کرد. افت بهای نفت در دو هفته گذشته همزمان با افت بازار سهام چین و ارزش یوان بود که به باور برخی از سرمایه گذاران، بازتابی است از ضعف اقتصاد چین و کاهش تقاضای آن کشور برای نفت. هرچند اتکینسون این امکان را می پذیرد، گمان دارد که این ریسک دست بالا گرفته شده است: ارقام 13 ژانویه نشان می دهد که در سال 2015 چین 7/6 میلیون بشکه در روز وارد کرده است. 

 

ولی مشکل اینجاست که جدا از هندوستان و چین، آینده تقاضا برای امسال روشن نیست. اروپا به احتمال زیاد رشد تقاضای نفت کمابیش نیرومند خود در سال 2015 را تکرار خواهد کرد. و هرچند اقتصاد آمریکا به رشد خود ادامه می دهد، سخت گیری در زمینه بهره وری سوخت جلوی اوج گرفتن را می گیرد. رانندگان در کشورهای خاورمیانه (که مصرف سوخت سال گذشته در آن کشورها اوج گرفت)، پس از آنکه دولت متبوعشان بهای نفت را افزایش داد یا یارانه سوخت را قطع کرد به گمان بسیار خودروهای خود را وارد خیابانها نخواهند کرد. اتکینسون می گوید: «اکنون درباره رشد جهانی تقاضای نفت تردیدهایی هست.»
در ادامه گزارش آمده است: نکته ای که به این چشم انداز تیره می افزاید این است که تولید کنندگان به آن سرعتی که انتظار می رفت شیرهای خود را نبسته اند. تازه ترین مورد، در نشست اوپک در آغاز دسامبر بود که در آن، تولیدکنندگان سهمیه تولید خود را کنار گذاشتند. عربستان سعودی که برای نجات قیمت ها میزان تولید خود را کاهش می داد اکنون از این کار خودداری می کند. مقامات سعودی می گویند آنها انتظار دارند در پایان امسال یا آغاز سال 2017 بهای نفت دوباره اوج بگیرد. 

 

همچنین درباره اینکه ایران پس از برداشته شدن تحریم ها چقدر نفت صادر خواهد کرد هنوز تردیدهایی برجا مانده است. به گفته اتکینسون تولید در چاه های پرهزینه خلیج مکزیک و قیرماسه های کانادا سال گذشته همچنان افزایش یافت؛ چرا که هرچند بهای نفت کاهش یافت، هزینه های عملیات کمتر بود. 

 

نویسنده در پایان آورده است: با توجه به میزان کلان ذخایر، یک سال و نیم طول خواهد کشید تا این رکود بازار به پایان برسد. تنها چیزی که قطعی به نظر می رسد این است که بهای نفت هرچه پرشتاب تر سقوط کند، آن روز زودتر خواهد رسید.