مقامات ایران که به فکر فروش حجم تازه ای از صادرات نفتی خود هستند اعلام کردند سرگرم بررسی گزینه هایی هستند؛ همچون معامله پایاپای نفت خام با کالاهای اروپایی، سرمایه گذاری در پالایشگاه های خارجی و تعویض معیاری که برای قیمت گذاری نفت به کار گرفته می شود. قرار است تحریم های غرب در این روزها برداشته شود و جمهوری اسلامی ایران خواهد توانست آزادانه نفت خود را صادر کند و برای نخستین بار از سال 2012 با اروپا و آمریکا دادوستد داشته باشد.
هرچند که باید گفت پایان تحریم ها در زمان نامناسبی رخ خواهد داد. بهای نفت خام برنت که معیاری جهانی است روز جمعه به کمتر از بشکه ای 30 دلار سقوط کرد که از ژوییه 2014 بیش از 70 درصد کاهش را نشان می دهد. برخی از کارشناسان گفته اند هنگامی که ایران صادرات خود را افزایش دهد و به جمع تامین کنندگان جهانی بپیوندد، بازار از این هم آشفته تر خواهد شد.
در این گزارش آمده است: مقامات نفتی ایران گفتند که می خواهند با درگیر کردن خریداران خود در کارهایی همچون معامله پایاپای نفت به جای کالا، راه هایی برای فروش نفت خود پیدا کنند. در زمان رقابت تنگاتنگ میان تولید کنندگان نفت بر سر خریداران، چنین قراردادهایی می توانند به ایران کمک کنند. عربستان سعودی، که رقیب منطقه ای ایران است، نقش سنتی خود را در کاهش عرضه برای آرام کردن تلاطم بازار، کنار گذاشته و در عوض، برای بهره مندی از سهم بیشتر در بازار، به افزایش استخراج دست زده است.
در چند سال گذشته ایران با کشورهایی که تحریمش نکرده بودند، همچون چین و هند و کره جنوبی، معامله پایاپای انجام می داد. فروش نفت به این کشورها منجر به خریدهایی، از تلفن همراه گرفته تا تجهیزات راه آهن، می شد.
مقامات ایران می گویند در مورد خریداران اروپایی، پیوند فروش نفت با روابط گسترده تر با آنها، مزیتی رقابتی در برابر عربستان پدید خواهد آورد که جمعیتش کمتر است و اقتصادش چندان صنعتی نیست. برای نمونه، ایتالیا و اسپانیا که به خاطر تحریم ها وادار شدند از تهران نفت خرید نکنند همیشه صادر کننده ماشین آلات و کالاهای صنعتی دیگری به ایران بوده اند. حمید حسینی، رئیس اتحادیه صادر کنندگان نفت، در گفتگویی اعلام کرد: «ما لزوما مجبور نیستیم تنها بر سر قیمت رقابت کنیم. کارهای زیادی هست که سعودی ها نمی توانند انجام دهند.»
ایران اعلام کرده سرگرم گفتگو برای خرید سهام در پالایشگاه های هند و برزیل و اسپانیاست – قراردادهایی که می تواند منجر به تعهدات بلندمدت برای خرید نفت خام ایران به قیمتی شود که لازم نیست در برابر معیارهای جهانی با تخفیف همراه باشد. وال استریت ژورنال از تلاش های شرکتهای خصوصی ایرانی نیز برای خرید پالایشگاه در سوییس و فرانسه گزارش تهیه کرده است -- هرچند که آنها به خاطر ریسک تحریم ها موفق نبوده اند.
آقای حسینی گفته است در یک مورد مذاکره برای عرضه دست کم روزی صد هزار بشکه به یک پالایشگاه اندونزی، خریدار به دنبال قیمتی همانند نفت خام کم کیفیت عراق بود ولی این تقاضا رد شد. نفت ایران در جاهایی که بتوان فروخت بهایی کمتر از معیارهای آمریکایی و جهانی داشته است. یک بشکه نفت سبک ایران 3 دلار کمتر از معیار دوبی – عمان فروخته می شود. این معیاری است که برای ارزش گذاری نفت در بازار آسیا در نظر گرفته شده و خود، 2 دلار ارزانتر از بهای نفت برنت است.
مقامات ایران گفته اند به دنبال تعویض معیاری هستند که تامین کننده اطلاعات انرژی، پلاتس، عرضه می کند. این معیار متشکل از نفت خام دوبی و عمان است و در آسیا همچون یک معیار برای فروش نفت به کار گرفته می شود.
