علیاکبر وحیدی آل آقا با تأکید بر اینکه "عنوان" و "خلاصه" مدل جدید قراردادهای نفتی نباید مبنای "نقد" قرار بگیرد گفت: در متن چنین قراردادهایی حتی ویرگولها هم مهم هستند. متن قراردادهای نفتی بسیار پیچیده است و تا زمانی که متن کامل آن در اختیار کارشناسان قرار نگیرد نمیتوان درباره آن اظهار نظر کرد.
وی با بیان اینکه "باتوجه به این که متن قراردادهای جدید، هنوز در اختیار عموم قرار نگرفته است بحث در این مورد بیشتر "نظری" است گفت: به همین دلیل ادامه چنین بحثهایی تبدیل به مناقشه های سیاسی میشود؛ اینگونه برخی این مدل قراردادها را "خدمت" و برخی "خیانت" به کشور عنوان میکنند. بنده به عنوان یک کارشناس تا زمانی که به طور رسمی متن قرارداد مورد نظر از سوی شرکت ملی نفت در ملاء عام معرض عمومی (Public Domain) قرار نگرفته باشد درباره آن صحبت نمیکنم.
این مدیر اسبق نفتی با اظهار اینکه "تا آنجا که من میدانم هنوز متن قراردادهای جدید نفتی، توسط شرکت ملی نفت و مشاوران آن در حال بررسی است و تاکنون نهایی نشده است"، در پاسخ به این سؤال که آیا متن قراردادهای نفتی محرمانه است؟ توضیح داد: این موضوع از جمله مواردی است که بحث زیادی درباره آن میشود؛ معتقدم که متن قراردادها، نه تنها باید در دسترس مجلس بلکه در اختیار عامه مردم قرار بگیرد؛ چون شرکت ملی نفت وکیل مردم است و وکیل نمیتواند به موکل خود بگوید دانستن آنچه که در دادگاه میگذرد به تو مربوط نیست یا دانستن آن به ضرر تو تمام میشود. از سوی دیگر با متون قراردادی باید کارشناسانه برخورد کرد نه صفر و صد سیاسی جناحی.
آل آقا ادامه داد: اگر قرارداد تدوین شده بهترین متن تهیه شدهاست، چه بهتر که به اطلاع عموم رسانده شود تا خیال مردم از این بابت راحت شود. اگر هم قرارداد مشکلی داشته باشد، ایرادهای آن قبل از انعقاد قرارداد مشخص و رفع میشود. من بر این باورم که بهتر است بخش اصلی و عمومی قراردادهای بزرگ ملی در مجلس شورای اسلامی تصویب شود.
وی که در دورهای هماهنگ کننده فنی دعاوی نفتی ایران در دیوان لاهه بود، با تأکید بر اینکه " حق این است که متن نهایی قرارداد در معرض بررسی کارشناسان قرار گیرد" گفت: ضمن اینکه وقتی قرار است متن قرارداد در لندن در اختیار شرکتهای خارجی قرار بگیرد چرا در اختیار استاددان دانشگاههای کشور و متخصصان داخلی قرار نگیرد؟! البته یکی از مفاد قرارداد محرمانگی است؛ این اصل نیز پس از توافق و امضاء قرار داد برای حفظ منافع طرفین از طریق چانهزنی اجرا می شود و مربوط به اطلاعات میدان ها و قیمت های توافق شده است. در واقع آنچه که محرمانه است توافقنامه (قرارداد نهایی و توافق شده) است و نه متن قرار داد نمونه.
وی در انتها با طرح این سؤال که چرا متن قراردادهای جدید نفتی منتشر نمیشود؟ گفت: برخی تنها خوبیها را میبینند و برخی فقط بدیها را مطرح میکنند. در این میان افرادی که بیطرفانه نقد میکنند مورد تهاجم دو طرف قرار میگیرند. علیرغم اینکه قراردادهای نفتی دولت انگلیس، هلند و نروژ را میتوان بر روی اینترنت مشاهده کرد اما یک بار در رسانههای این کشور بیان نمیشود که مدیران نفتی خیانت کردند یا برعکس آن خدمت بزرگی کردهاند. در کشورهای دیگر رسانههای تخصصی چنین موضوعاتی را نقد میکنند و در جامعه به عنوان پیراهن عثمان عَلَم نمیشود.