گروه اقتصادی- سفر معنوی حج یکی از مهم‌ترین احکام عبادی و از فروع دین و نیز یکی از ارکان اسلام است که سالانه میلیون‌ها نفر در قالب حج تمتع و عمره به مکه می‌رفتند. واژه استطاعت در انجام این فریضه اهمیت بسیاری دارد، زیرا ان سفر از نظر مالی هزینه زیادی را می‌طلبد.
به گزارش افکارخبر، براساس آمار و ارقام، هزینه سفر حج واجب مبلغی حدود 6 تا 7 هزار دلار است. این بدان معناست که میلیون‌ها زائری که سالانه به عربستان سعودی سفر می‌کنند، میلیاردها دلار نیز وارد اقتصاد این کشور می‌کنند.
طی یک‌سال اخیر مناسبات تهران به واسطه تعرض شرطه‌های صعودی به دو نوجوان ایرانی و پس از آن، کشته شدن تعداد زیادی از هموطنان‌مان در حادثه منا و به تازگی اعدام شیخ نمر توسط دولت عربستان، با ریاض غبارآلود بوده است.
در سال‌های اخیر سهمیه ایران در عمره مفرده بین 800 تا 900 هزار زائر در سال متغیر بوده است. براساس آمار و ارقام، هزینه‌های سفر عمره در ماه‌های مختلف سال و با توجه به نوع پرواز و نوع هتل‌های محل اقامت زائران حدود 9 میلیون تومان بوده است. البته لازم به ذکر است که قیمت فیش‌های هر سفر عمره در بازار آزاد تقریبا دو برابر این ارقام معامله شده است.
در صورت اعزام 850 هزار نفر زائر در طول یک‌سال، مجموع هزینه‌ای که حجاج ایرانی سالانه برای سفرهای عمره پرداخت می‌کنند، تقریبا 2 هزار و 500 میلیارد تومان خواهد شد. در کنار این هزینه، اگر هر زائر به طور میانگین یک میلیون تومان صرف خرید سوغات کند، رقمی نزدیک به 850 میلیارد تومان صرف خرید سوغات خواهد شد.
جمع این هزینه‌ها گویای این است که عمره‌گذاران ایرانی در سال 3 هزار و 300 میلیارد تومان برای این سفر زیارتی هزینه می‌کنند.
در مورد حج تمتع نیز سالانه بین 60 تا 100 هزار نفر ایرانی به عربستان می‌رفتند. هزینه رسمی هر سفر حج تمتع بین 8 تا 10 میلیون تومان است که در بازار آزاد این نرخ تا دو برابر قابل خرید و فروش است. با این حساب، می‌توان گفت که مجموع سفر حج تمتع ایرانیان در هر سال تقریبا 700 میلیارد تومان است.
از آن‌جایی که طبق فرهنگ ما ایرانیان در سفر حج تمتع سوغات بیشتری خریداری می‌کنیم، می‌توان گفت متوسط خرید سوغات توسط هر زائر 2 میلیون تومان است که در مجموع 150 میلیارد تومان می‌شود.
جمع این هزینه‌ها برای حج تمتع یک‌سال تقریبا 850 میلیارد تومان می‌شود. با در نظر گرفتن این ارقام جمع هزینه‌های عمره مفرده و حج تمتع برای هر سال 4 هزار و 150 میلیارد تومان می‌شود.
تحلیلگران، درآمد عربستان سعودی از حج تمتع و عمره را در سال 2014 نزدیک به 18 میلیارد و 600 میلیون دلار تخمین زده‌اند. سالانه میلیون‌ها زائر بیش از 180 کشور جهان به سرزمین وحی سفر می‌کنند. صعنت توریسم عربستان هر سال 75 میلیون ریال سعودی به اقتصاد این کشور تزریق می‌کند که این مبلغ حدود 3 درصد از کل تولید ناخالص ملی عربستان را به خود اختصاص می‌دهد.
* مجید سلیمی‌بروجنی
