وبسایت تحلیلی «اِیروِینیوز»، مستقر در فلوریدا، در مطلبی تحلیلی به بررسی وضعیت پساتحریمی صنعت هوانوردی ایران و خریدهای بزرگ احتمالی این کشور پرداخته است.
در ابتدای مقاله، خریدهای پساتحریمی ایران اینگونه توصیف شده که «بازار فروش هواپیما در آستانه کشف دومین رگه غنی طلا پس از فروپاشی شوروی سابق و سیل درخواست جمهوریهای تازه استقلالیافته برای خرید هواپیما است.»
نویسنده مطلب ابتدا به منابع مالی لازم برای خرید هواپیماهای ساخت آمریکا و متحدان اروپاییاش پرداخته و نوشته: «ایران بناست به 100 میلیارد دلار از اموال بلوکه شده خود دست پیدا کند و علاوه بر این، با برداشته شدن تحریمها، موانع شکوفایی اقتصادی ایران از سر راه برداشته میشود.»
وی در خصوص وضعیت فعلی ناوگان هوایی ایران و علت وضع موجود نوشته است: «پس از گروگانگیری در سفارت آمریکا در تهران، تحریمهای اقتصادی علیه ایران اعمال شد و ایران مجبور به خرید هواپیماهای دست دوم و سوم شد؛ هواپیماهایی که در هنگام خرید حداقل 20 تا 30 سال سن داشتند.»
نویسنده در خصوص علت تمایل غرب و شرق برای فروش هواپیما به ایران نوشته است: «ایران با جمعیت 78.2 میلیون نفر و طبقه متوسط بزرگی که از میانگین قدرت خرید 16 هزار و 436 دلاری در سال بهره میبرند، بر خلاف شبکه هواپیماهای قدیمی، بازار بسیار خوبی برای مسافرتهای هوایی دارد. در حال حاضر 13 خط هوایی و 51 فرودگاه در ایران فعال است در سال 2014 بیش از 50 میلیون نفر سفر هوایی در این کشور انجام شده است.»
بر اساس آنچه در این مقاله تحلیل آمده، به غیر از چند فروند ایرباس 320 و 340، بقیه هواپیماهای ایرانی که مجموعاً 238 فروند میشوند، 30 سال و یا حتی بیشتر، سن و سال دارند که همین اعداد و ارقام، سفارش سالانه 80 تا 90 ایرباس و یا بوئینگ تا رسیدن سقف خرید به 300 فروند را توجیه میکند.
نویسنده در انتها نتیجهگیری میکند که طی 5 سال (پس از اجرایی شدن احتمالی برجام و آزاد شدن پولهای بلوکه شده این کشور)، ایران 450 هواپیمای جدید را سفارش داده و بخرد؛ خریدی که 250 هواپیمای با اندازه متوسط مناسب برای مسافتهای کوتاه و نهچندان دور و 150 هواپیمای پهنپیکر مناسب برای انتقال تعداد زیاد و یا کمی مسافر در مسافتهای دور دست را شامل خواهد شد.
چند ماه پیش خبرگزاری روسی اسپوتنیک به نقل از مقامات ایرانی، از خرید 100 فروند هواپیمای سوپرجت سوخو خبر داده بود؛ خبری که نه تأیید شد و نه تکذیب ولی سفر «سورنا ستاری» معاون علمی و فنآوری حسن روحانی به روسیه و بازدید وی از نمایشگاه صنعت هوایی مسکو، بنیان این شایعه را تقویت کرد.
هواپیماهای غربی مزیت فنی آنچنان چشمگیری نسبت به هواپیماهای روس ندارند؛ کشورهای سازنده غربی اما سابقهای نامطلوب در قطع خدمات پس از فروش و حتی ارسال قطعات خریداری شده به بهانه تحریم دارند.