به گزارش افکارخبر، در هفته های اخیر هم میانگین تاخیر هواپیماها و هم تاخیر های موردی و کم سابقه در برخی پروازها افزایش یافته است که نمونه آن تاخیر ۱۰ ساعته پرواز تهران اهواز و همچنین تاخیر ۱۰ ساعته پرواز مشهد شیراز شرکت آسمان است که باعثتعلیق مجوز پروازهای فوق العاده این شرکت از سوی سازمان هواپیمایی کشوری نیز شد.

همچنین نگاهی به آخرین آمار ماهانه منتشره از تاخیر پروازها که متعلق به تیرماه امسال است، نشان می دهد در این ماه شرکت های هواپیمایی در مجموع، ۴۲۱۴ پرواز داشته اند که از این میان ۱۶۴۰ پرواز(معادل حدود ۲۵درصد پروازها) با تاخیر انجام شده و حدود ۱۲۴ هزار دقیقه تاخیر در مجموع پروازهای این ماه، ثبت شده است. براساس این آمار، میانگین تاخیر هر پرواز ۳۰ دقیقه و میانگین تاخیر هر پرواز تاخیردار ۷۶ دقیقه اعلام شده است.

حال پرسش این است که با وجود مشکلات از قبل وجود داشته مانند نبود هواپیمای جایگزین، نقص فنی وکمبود قطعات یدکی، حفظ ایمنی، فرسوده بودن هواپیماها و…، اکنون چه اتفاق جدیدی افتاده است که باعثافزایش تاخیرها شده است؟

در سکوت سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاه های کشور، شایعات مختلفی در این خصوص منتشر شده است که برخی از آنها بیراه هم نیست.

براساس یکی از این شایعات، نپرداختن بدهی خطوط هوایی به شرکت فرودگاه های کشور باعثشده این شرکت در ارائه خدمات زمینی و فرودگاهی خود به برخی خطوط هوایی تاخیر ایجاد کند تا خطوط هوایی مجبور به پرداخت بدهی شان شوند.

براساس آمار موجود بدهی شرکت های هوایی به شرکت فرودگاه های کشور تا سال گذشته ۴۰۰ میلیارد تومان بوده که به قولی اکنون به ۶۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

این موضوع البته به شکلی دیگر قبلا سابقه داشته است. سال ۸۱ با افزایش بدهی برخی خطوط هوایی به شرکت ملی پالایش و پخش مواد نفتی ایران، این شرکت به یکباره اعلام کرد پول سوخت تحویلی به هواپیماها را نقدی دریافت می کند و به این ترتیب برخی پروازها به علت رعایت نکردن این شرط لغو یا با تاخیر مواجه شد که البته نارضایتی مسافران از همه جا بی خبر را در پی داشت.

اکنون شاید آن ماجرا اکنون در بدهی شرکت های هواپیمایی به شرکت فرودگاه های کشور که کاملا وابسته به درآمد خدمات فرودگاهی است، به نوعی دیگر درحال تکرار باشد.

مشکل، نقص فنی است

دراین باره، مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی در گفت وگو با جام جم با تاکید بر این که شرکت های هواپیمایی مشکل ناوگان فرسوده دارند، گفت: نقص فنی دلیل عمده اغلب تاخیرهاست، زیرا اولویت حمل و نقل هوایی، ایمنی است و تا زمانی که شرکت ها از ایمنی مطمئن نباشند، پرواز انجام نخواهد شد.

وی با اشاره به این که تاخیرها در تمام کشورهای دنیا وجود دارد و فقط مختص به ایرلاین های ایرانی نیست، افزود: در سایت های بین المللی که تاخیرهای پروازی اغلب پروازهای دنیا موجود است، می بینیم که حتی در بزرگ ترین فرودگاه های دنیا هم تاخیرهای زیادی وجود دارد درحالی که شرکت های آنها نه با تحریم روبه رو بودند و نه مشکلات مالی داشتند.

سامانی با بیان این که شرکت های هواپیمایی بنگاه اقتصادی هستند و تلاش دارند رضایت مشتری را جلب کنند، زیرا منبع درآمد آنها مسافران هستند، ادامه داد: تاخیرها خارج از اراده شرکت هاست، زیرا شرکت ها با نیروی انسانی، امکانات و ابزاری که در اختیار دارند، تلاش می کنند تا پروازها را بموقع انجام دهند.

دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی با تاکید بر این که تاخیرها برای ایرلاین هزینه به دنبال دارد و هیچ شرکتی هم به دنبال زیان نیست، گفت: تاخیرها در همه کشورها وجود دارد به طوری که در کشور آمریکا که تولیدکننده هواپیماست، به طور میانگین ۲۵ درصد پروازها با تاخیر انجام می شود.

به گفته وی، ایرلاین ها نمی توانند ریسک کرده و پروازی را که نقص فنی دارد انجام دهند، بنابراین در همه کشورها با مشکل تاخیر مواجه هستند. به طور مثال، در فرودگاه لندن ۱۴۷ پرواز با تاخیر انجام می شود یا در مسکو ۱۰۱ پرواز با تاخیر همراه است، همچنین ایرفرانس هم امروز ۲۱۵ پروازش تاخیر دارد.

قیمت بلیت هواپیما را آزاد کنید

سامانی با تاکید بر این که ایرلاین ها در این سال ها کار جهادی انجام داده اند که با وجود تحریم، صنعت را سر پا نگه داشتند، افزود: ما از مردم بابت تاخیر هواپیماها عذرخواهی می کنیم اما باید توجه داشت که ایمنی مسافران اولویت ماست، ضمن آن که وقتی هدف و آرمانی داریم باید هزینه آن را هم بپردازیم.

وی در خصوص این که چرا با وجود کمبود هواپیما و مشکلات ناشی از نقص فنی بلیت فروخته می شود، اظهار کرد: تقاضا برای حمل و نقل هوایی وجود دارد و از عرضه بالاتر است؛ هرچند نسبت به سال های گذشته عرضه و تقاضا متعادل شده و غیر از روزهای پیک سفر، در اواسط هفته عرضه بیش از تقاضاست.

دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی با بیان این که از دولت درخواست داریم مقررات زدایی کند تا ایرلاین ها با مشکلات کمتری مواجه باشند، گفت: نرخ های تکلیفی بنابر قانون برنامه پنجم توسعه و مصوبه شورای عالی هواپیمایی باید برداشته شود که از دولت تقاضا داریم آزادسازی نرخ بلیت هواپیما را اجرایی کند.

وی همچنین به انتظار ایرلاین ها از دولت برای تامین تسهیلات از صندوق توسعه ملی برای خرید ناوگان اشاره کرد و افزود: ایرلاین ها مشغول مذاکره با شرکت های تولیدکننده هواپیما هستند اما هنوز تحریم ها بطور کامل برداشته نشده و از اوایل سال ۲۰۱۶ تحریم ها بطور کامل برداشته می شود.

مشکل، مدیریت است؛ نقص فنی بهانه است

در همین حال، سید مهدی هاشمی، رئیس کمیسیون عمران مجلس در گفت وگو با جام جم اظهار کرد: مهم ترین علتی که باعثبروز اشکالاتی مانند تاخیر هواپیماها می شود عدم مدیریت مناسب و برنامه ریزی در این حوزه است.

وی افزود: اکنون بیشتر مسئولان هواپیمایی کشوری اظهار می کنند علت مشکلات نقص فنی است اما در واقع چنین موضوعی وجود ندارد. به این دلیل که مشکلاتی مانند نقص فنی برای امروز و دیروز نیست بلکه مشکل دیرینه است. ما با همین معضلات هم چند سال است فعالیت داریم اما باید ضریب اطمینانی وجود داشته باشد و تعدادی هواپیمای رزرو در اختیار خطوط هوایی باشد تا در صورت نیاز از آن بهره ببرد.

این نماینده مجلس ادامه داد: مباحثفنی از گذشته در سیستم هوایی کشور وجود داشته و یک روزه هم حل نخواهد شد. متاسفانه در چند سال اخیر که تحریم علیه کشور اعمال شد هر مشکلی پیش می آمد به این موضوع ارجاع داده می شد در حالی که اگر سیستم مدیریت مسئولان بر اساس یک برنامه منسجم قوی باشد مشکلات رفع می شد. هاشمی اضافه کرد: برخی افراد و کارشناسان هواپیمایی می گویند در همه کشورهای پیشرفته هواپیماها تاخیر دارند اما بحثاینجاست که باید همه موضوعات با هم بررسی شود.

وی گفت: اگر در آمریکا و اروپا تاخیر هواپیما اتفاق بیفتد ممکن است ایراد اساسی به وجود آمده باشد اما در ایران همه چیز را به مشکل فنی ربط می دهند. اگر می خواهیم ایران را با آن کشورها مقایسه کنیم باید همه چیز را برابر فرض کرده و نحوه مدیریت آنها را هم ارزیابی کنیم.

این نماینده مجلس افزود: این که بگوییم همه جای دنیا تاخیر دارد و ما هم تاخیر داریم، درست نیست. باید علت تاخیر هواپیمای کشورهای دیگر نیز بررسی شود. آنها که تحریم ندارند، آنها که مشکل تامین قطعه هواپیما ندارند، آنها که همه اجراهایشان بر اساس قانون انجام می شود پس چرا با وجود این تاخیر دارند؟ در کشور ما چند بهانه برای پوشش عدم مدیریت مناسب وجود دارد.

رئیس کمیسیون عمران مجلس اظهار کرد: بخش عمده ای از مشکلات صنعت هوایی بویژه تاخیرات به مدیریت ناتوان آن بر می گردد و به رغم کارشناسان خوبی که در کشور وجود دارد بهره وری کار ما در این صنعت بسیار پایین است. هاشمی گفت: در همه امور این صنعت باید ایمنی رعایت شود تا مسافر متضرر نشود.

خبرنگار جام جم بسیار تلاش کرد با مقامات مسئول در شرکت فرودگاه های کشور و سازمان هواپیمایی کشوری تماس بگیرد که به علت کارشکنی ها و وعده های بی عمل، درج نظرات آنان در این گزارش میسر نشد.

جنگ آیین نامه ای یا جوسازی برای افزایش قیمت؟

دومین شایعه ای که در این خصوص مطرح است، جنگی احتمالی است که برسر محتوای آیین نامه حمایت از حقوق مسافران هوایی بین سازمان هواپیمایی کشوری و خطوط هوایی درجریان است. براین اساس، در آیین نامه یاد شده به تاخیرهای بیش از چهار ساعت پروازها جریمه های سنگینی تعلق می گیرد و شرکت های هوایی زیر بار اجرای آن نمی روند. به همین علت رشد این تاخیر ها در واقع واکنشی به مفاد آن آیین نامه است که وزارت راه و شهرسازی تاکنون زیربار اصلاح و تعدیل جریمه های قید شده در آن نرفته است.

در کنار این، برخی شایعات حاکی از آن است که شاید برخی خطوط هوایی در پی ضررده نشان دادن خود از محل افزایش نیافتن قیمت بلیت هواپیما باشند. بر این اساس احتمالا رشد تاخیرها این علامت را به دستگاه های مسئول می رساند که خطوط هوایی برای رفع نقایص فنی هواپیماها و خرید و ذخیره سازی قطعه پول ندارند لذا تاخیر های ناشی از نقص فنی، زیاد شده و در نهایت راه علاج تاخیر ها پول رساندن به شرکت های هواپیمایی از راه افزایش قیمت بلیت است.