سرمایه گذاری هند در توسعه بندر چابهار

به گزارش افکارنیوز، پایگاه خبری نیو ایندین اکسپرس اعلام کرد، در حالی که دولت جدید نارندرا مودی در هند در حال تعریف کردن اولویت های سیاست خارجی خویش است، یکی از موضوعاتی که نیاز به توجه فوری دارد، نهایی کردن سرمایه گذاری هند در توسعه بندر چابهار ایران است.

این موضوع به خصوص از این جهت اهمیت دارد که پنجره فرصت حضور هند در بندر چابهار ممکن است به سرعت بسته شود. هند و ایران در سال ۲۰۰۳، زمانی که محمد خاتمی، رئیس جمهوری سابق ایران به هند سفر کرد، توافق کردند تا در زمینه توسعه این بندر با یکدیگر همکاری کنند، اما در طی این ۱۱ سال، این توافق دستاورد ملموسی در پی نداشت.

ظاهرا دولت قبلی هند در حال نهایی کردن مقدمات سرمایه گذاری ۱۰۰ میلیون دلاری در توسعه بندر چابهار بود، اما نتوانست در این زمینه تصمیم نهایی را اتخاذ کند. دولت جدید هند می تواند این مسیر را ادامه دهد و قرارداد این همکاری را به سرعت منعقد نماید.

نیازی به سخن گفتن اغراق امیز در مورد اهمیت استراتژیک بندر چابهار برای هند نیست. این بندر که در ساحل خلیج فارس واقع شده است، می تواند به دروازه ورود هند به افغانستان و آسیای میانه تبدیل شود. در طی ۱۰ سال گذشته، ایرانی ها سرمایه گذاری قابل توجهی در توسعه شهر چابهار انجام داده اند. یک بزرگراه ۶۰۰ کیلومتری که چابهار را به زاهدان متصل می کند، به بهره برداری رسیده است.

زاهدان تنها ۲۴۰ کیلومتر با منطقه میلاک در مرز ایران و افغانستان فاصله دارد. بنابراین، ارتباط جاده ای بسیار مناسبی بین چابهار و افغانستان فرهام است. ایرانی ها همچنین عملیات ساخت یک خط ریلی از چابهار به زاهدان را آغاز کرده اند که به شبکه ریلی ایران و همچنین کشورهای اسیای میانه و کشورهای مستقل مشترک المنافع متصل خواهد شد.

ایرانی ها در حال ساخت یک مجتمع پتروشیمی در چابهار هستند که گاز مصرفی خود را از طریق خط لوله ای که از ایرانشهر در ۲۰۰ کیلومتری چابهار می آیند، تامین خواهد کرد. یک خط لوله انتقال گاز از میدان گازی پارس جنوبی به ایرانشهر قبلا ساخته شده است.

دولت ایران یک منطقه آزاد تجاری نیز برای جذب سرمایه گذاران در چابهار ایجاد کرده است. ایرانی ها تمایل دارند سرمایه گذاران هندی را به این منطقه ازاد تجاری جذب کنند.

بندر چابهار از پتانسیل رشد خوبی برخوردار است. این بندر در حال حاضر سالانه ۲ میلیون تن بار جابجا می کند. در صورت تکمیل ۳ فاز پیشنهادی توسعه ای، بندر چابهار تا سال ۲۰۲۰، ظرفیت جایجایی سالانه ۸۲ میلیون تن بار را دارا خواهد شد. بندر چابهار بسیار امن تر از بندر گواتر در منطقه بلوچستان پاکستان است که ۷۶ کیلومتر با چابهار فاصله دارد.

چینی ها در حال پررنگ تر کردن حضور خود در چابهار هستند. آنها شروع به کار بر روی یک پالایشگاه بزرگ در چابهار کرده اند. یک بازار فروش محصولات چینی در چابهار افتتاح شده است. همچنین گزارش هایی از علاقمندی یک شرکت چینی به توسعه مجتمع پتروشیمی چابهار منتشر شده است.

چابهار یک فرصت استراتژیک بزرگ برای هند نه تنها جهت ورود به ایران بلکه برای رسیدن به بازارهای افغانستان و آسیای میانه است. به نظر می رسد که سرمایه گذاری ۱۰۰ میلیون دلاری ای هند قصد دارد در چابهار انجام دهد، محافظه کارانه است و رقم این سرمایه گذاری باید افزایش یابد. شرکت های هندی فرصتی خوب برای تامین تجهیزات ساخت خط آهن چابهار زاهدان خواهند داست.

از انجایی که زاهدان تنها ۱۰۰۰ کیلومتر با بندر کاندلای هند فاصله دارد، یک خط کشتیرانی مستقیم باید بین این بندر ایجاد شود تا دیگر نیازی به ارسال کالا به بندر دوبی نباشد. بدین ترتیب حجم مبادلات تجاری هند به ایران، افغانستان و کشورهای مستقل مشترک المنافع افزایش خواهد یافت.

مشارکت هند در توسعه بندر چابهار همچنین می تواند موجب تقویت مناسبات بین تهران و دهلی نو گردد. هند با تداوم واردات نفت از ایران در زمان تحریم ها، نشان داد که در ایام سختی در کنار ایران است. هند در سال ۲۰۱۳، روزانه ۲۰۰ هزار بشکه نفت از ایران وارد کرد. حجم مبادلات تجاری دو کشور بیش از ۱۶ میلیارد دلار بود.

هند باید روابطی مستقل با ایران بدون متاثر شدن از عربستان، شورای همکاری خلیج فارس و یا آمریکا ایجاد کند. دیپلماسی هند باید با هدف تعمیق روابط استراتژیک با شورای همکاری خلیج فارس و ایران بدون تضاد در روابط با دیگر کشورها متمرکز شود.

احتمال بهبود روابط ایرنا و غرب، اهمیت ایران را افزایش خواهد داد. چابهار احتمالا از این بهبود روابط منتفع خواهد شد. اگر هند اکنون وارد چابهار نشود، ممکن است، حضور در چابهار برای این کشور در اینده بسیار دیر و پرهزینه تر شود. افزایش حضور هند در چابهار در مقطع فعلی، در آینده منافع زیادی برای دهلی نو در پی خواهد داشت. هند باید با نگاه استراتژیک بلند مدت به توسعه این بندر و سرمایه گذاری در منطقه آزاد چابهار بنگرد.