راه نخست این است که قانون را بخوانیم، قانون چک میگوید: صادرکننده چک یا ذینفع یا قائم مقام قانونی آنها در صورت مفقود شدن، سرقت یا جعل برگ چک خود و یا خیانت در امانت، باید ابتدا به سراغ نزدیکترین شعبه بانک خود بروند و به صورت کتبی درخواست بدهند تا بانک از پرداخت وجه چک خودداری کند.
با این حساب اشتباه است اگر فرض کنید که در صورت گم شدن یا سوء استفاده از برگ چک، راه این است که موجودی خود را صفر کنید چرا که حتی اگر موجودی حسابتان را خالی هم کنید، طبق قانون متعهد به پاس کردن آن خواهید بود. حال اگر به بانک خود اعلام کنید که وجه چک را پرداخت نکند، بانک پس از احراز هویت دستوردهنده از پرداخت وجه خودداری میکند و و گواهی مبنی بر عدم پرداخت با ذکر علت را صادر و به دارنده چک تحویل میدهد.
اما مرحله بعدی این است که وقتی به بانک اعلام کردند، باید نزد مراجع قضایی شکایت کنید و ظرف یک هفته گواهی تقدیم شکایت خود را به بانک ببرید و اگر این کار را هم نکنید، باز باید پس از یک هفته چک را پاس کند و وجه آن را به دارنده برگ چک تحویل دهد.
حال آنکه اگر دادگاه مفقود شدن چک را تایید کند، حکم به ابطال برگ چک خواهد داد. این را هم بدانید که زمانی که یک برگه چک، تکمیل شده و از دسته چک جدا می شود، آن چک، در حکم پول است و دارنده چک، در صورت ارایه آن به بانک، میتواند، وجه چک را وصول کند. بنابراین، احتیاط در حفظ و نگهداری چک، بسیار مهم است. با همه این ها، ممکن است، یک برگه چک، گم یا مفقود شود و یا به واسطه سرقت، جعل، یا از طریق کلاهبرداری، به دست دیگری بیفتد.
البته قانون جدید چک راه بهترین را هم معرفی میکند و اینکه شما میتوانید به جای داشتن دسته چک فیزیکی و به شکل فعلی، از بانک خود درخواست دسته چک الکترونیکی بدهید و از گرفتاری مفقود شدن، سوء استفاده یا یا جعل آن برای همیشه نجات پیدا کنید. در حال حاضر همه بانکها وظیفه دارند در صورت درخواست مشتری، دسته چک الکترونیکی یا دیجیتال در اختیار شخص متقاضی قرار دهند.