موضوع حقوق و دستمزد کارگران در سال‌های اخیر به یک چالش جدی میان اعضای شورای عالی کار تبدیل شده است. درحالی که نمایندگان کارگری معتقدند که بر اساس ماده 41 قانون کار حقوق کارگران باید مطابق تورم تعیین شود، اما دولت معتقد است که افزایش بیش از حد حقوق کارگران منجر به افزایش تورم و قیمت تمام شده محصولات می‌شود.
کلاف سردرگم دستمزد کارگران
در سال 1402 افزایش 27درصدی برای دستمزد کارگران اعمال شد که به دلیل نرخ تورم 57درصدی کارگران آن را کاملا مخالف قانون می‌دانستند. عقب ماندگی مزد کارگران از تورم یکی از مباحث چالشی است که طرفین شورای عالی کار درمانی برای آن نیافته‌اند.
حقوق کارگران 10درصد کمتر می‌شود؟
درحالی که جلسات کمیته مزد1403 هم تا آخرین لحظه برگزار شد، اما نمایندگان کارگری بازهم موافق مزد پیشنهادی دولت و کارفرمایان نبودند و در نهایت افزایش 35درصدی دستمزد کارگران برای سال 1403 بدون امضا نمایندگان کارگری و با تایید وزیر کار روانه مجلس شد. بسیاری از کارشناسان تبعات دستمزد پایین کارگران را تهدید تولید و خالی ماندن بازار کار می‌دانند، اما وعده ترمیم مزد و تعیین مزد بر اساس ماده 41 قانون کار همانند وعده‌های دیگر دولت رییسی در صف مانده است. حال با طرح موضوع تعطیلی پنجشنبه‌ها این خطر وجود دارد که با کاهش ساعت کاری کارگران دستمزد آنها هم 10درصد کمتر شود.
هر کارگر در هفته چند ساعت باید کار کند؟
به گزارش خبرآنلاین، حمید حاج‌اسماعیلی، کارشناس بازار کار در پاسخ به این پرسش که آیا کاهش کار، حقوق کارگران را تهدید می‌کند، می‌گوید: براساس آنچه که در قانون آمده، یک کارگر برای این‌که بتواند حقوق کامل را دریافت کند، باید ۴۴ ساعت در هفته کار کند. طبیعی است که اگر کارگری بیشتر از این ساعت کار کند، دستمزد خود را قالب اضافه‌کار دریافت کند و اگر کمتر کار کند، از حقوق کارگر کسر می‌شود. این روالی است که از گذشته وجود داشته و چیز جدیدی نیست.
با افزایش تعطیلات آخر هفته کارگران بازهم به روال قبلی دستمزد دریافت می‌کنند
وی می‌افزاید: متاسفانه برخی افراد موضوعات را طوری در رسانه‌ها مطرح می‌کنند که موجب نگرانی جامعه کارگری می‌شود. این‌که پنج‌شنبه یا یک روز دیگر تعطیل شود، از حقوق کارگران کاسته می‌شود، به نظر من حرف غیر بی‌ربطی است. چون از گذشته هم خیلی از بنگاه‌ها و کارگاه‌ها پنج‌شنبه تعطیل هستند و این ساعت کاری در طول هفته توزیع شده است. بر این اساس اگر در آینده هم چنین مبحثی برای تعطیلات اضافه در کشور مطرح باشد، باز هم طبق روال گذشته باید این شرایط اجرا شود.
این کارشناس بازار کار اما در این میان متذکر می‌شود: بزرگترین تهدید حقوق نیروی کار در کشور عدم رعایت قانون و عدم حمایت دولت از کارگران است.
موج ناکامی بازار کار را در بر می‌گیرد؟
حاج‌اسماعیلی تاکید می‌کند: عدم نظارت دولت در اجرای قانون و حضور بی‌رویه نیروی کار خارجی در بازار کار ایران، مهمترین تهدیدات حقوق کارگران است. در کنار این موارد، تورم و نابسامانی اقتصادی و گرانی‌ها موجب ناامیدی کارگران در بازار کار خواهد شد.
وی یادآور می‌شود: به نظر من در حال حاضر دولت بزرگترین تهدید حقوق کارگران است.
چرا تعطیلی شنبه‌ها بهتر است؟
این کارشناس بازار کار همچنین می‌گوید: بخش خصوصی در حال حاضر این تمایل را دارند که شنبه تعطیل باشد، چون تعطیلی شنبه در خیلی از کشورهای همسایه و منطقه تعطیل است و آنها این کار را در هماهنگی با کشورهای اروپایی و آمریکایی انجام دادند، چون می‌خواهند در تعامل با اقتصاد دنیا باشند.
حاج‌اسماعیلی عنوان می‌کند: ما از گذشته متاسفانه این روزها را از دست دادیم. خود ما هم روزهایی تعطیل هستیم که تجار، تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی نمی‌توانند در آن روزها به دلیل تعطیلی در ایران ارتباط با دنیا برقرار کنند. این هم به اقتصاد ما لطمه زده است و هم باعث شده که بخش زیادی از ظرفیت‌های اقتصادی کشور را از دست دهیم.
