نقش راه‌های روستایی در اقتصاد خرد بر کسی پوشیده نیست، درهمین حال توسعه راه‌های روستایی و بهسازی و نگهداری مناسب راه‌های موجود می‌تواند علاوه بر دسترسی آسان روستاییان به شهرها، تأثیر زیادی در تسهیل و تسریع مبادله کالا بین شهر و روستا، کاهش قیمت تمام شده محصولات کشاورزی و دیگر کالا‌ها داشته باشد.
بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد بیش از ۱۰ درصد قیمت تمام شده هر کالا مربوط به هزینه‌های حمل و نقل آن می‌شود. از سوی دیگر، کاهش زمان دسترسی به بازار‌های هدف از ضایعات محصولات کشاورزی می‌کاهد که در حال حاضر از چالش‌های پیش روی فعالان بخش کشاورزی است.
این در حالی است که نمی‌توان از نقش راه‌های روستایی بر مهاجرت معکوس روستاییان چشم پوشی کرد. همچنین با توسعه گردشگری روستایی این مسأله می‌تواند عامل مهمی در جذب گردشگران به روستا‌های بکر کشورمان باشد؛ بنابراین توجه به نوسازی و آسفالت راه‌های روستایی یکی از مهم‌ترین برنامه‌هایی است که دولت از ابتدای کار خود آن را در اولویت برنامه‌ها قرار داده است که البته در این شرایط باید منابع مالی و قیر مورد نیاز تامین شود.
در همین رابطه حسینی یکی از رانندگان ماشین سنگین که همواره در راه‌های روستایی اقدام به جابه جایی کالا می‌کند به باشگاه خبرنگاران گفت: آسفالت شدن جاده‌ها و راه‌های روستایی برای ماشین‌های سنگین از اهمیت زیادی برخوردار است به طوری که سرعت ماشین‌ها از این طریق افزایش می‌یابد و رانندگان در جاده‌هایی که آسفالت شده اند در زمان کوتاه تری به مقصد می‌رسند.
همچنین منوچهری یکی از ساکنان این روستا‌ها گفت: یکی از مشکلاتی که برای جاده‌های خاکی در فصل‌های بارانی و برفی امکان دارد به وجود آید گل شدن جاده‌های خاکی است که برای ماشین‌ها مخصوصا ماشین‌های سنگین بسیار نامناسب است.
در همین رابطه حسین میر شفیع مشاور وزیر راه و شهرسازی در راه‌های روستایی گفت: بیشترین حوادث جاده‌ای در تقاطع‌ها و نقاط حادثه خیز رخ می‌دهد و اغلب این نقاط از استاندارد‌های ایمنی مناسبی برخوردار نیستند.
معاون راه روستایی وزارت راه و شهرسازی، گفت: در صورتی که از آغاز عملیات اجرایی محور‌ها و تقاطع‌ها تمامی استاندارد‌ها به دقت رعایت شده و اقدامات لازم برای جلوگیری از حادثه خیز شدن تقاطع محور‌های فرعی به اصلی رخ دهد، به حتم می‌توان با سرعت بیشتری آمار تلفات جاده‌ای را کاهش داد.
وی خاطر نشان کرد: در صورتی که بتوان فعالیت‌های راهداری و اقدامات برای راه سازی را در زمان و فصل مناسب انجام داد، می‌توان به نتایج مطلوب تری دست یافت.
او گفت: یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش تصادفات جاده‌ای و افزایش آسفالت جاده‌ای و راه‌های روستایی خواهد شد.
براساس این گزارش سال ۹۹ اطلس راه‌های روستایی کشور تهیه شد و مطابق سرشماری سال ۹۵ در کشور ۹۷ هزار و ۵۳۸ روستا داریم که تقریباً ۴۰ هزار روستای با جمعیت بالای ۲۰ خانوار آسفالت شده اند، اما در حال حاضر برای تکمیل باقی مانده راه‌های روستایی نیازمند تامین اعتبارات و قیر مورد نیاز هستیم.
در زمان حاضر ۲۰۹ هزار کیلومتر راه روستایی با ارزش ۱۳۰۰ همت در کشور داریم که از این میزان ۱۱۶ هزار کیلومتر آسفالت شده است، ۳۸ هزار کیلومتر راه فرعی آسفالت شده در کشور داریم که با احتساب ۱۱۶ هزار کیلومتر راه روستایی حدود ۱۵۴ هزار کیلومتر آسفالت شده و در زمان حاضر ضریب برخورداری روستا‌های کشور از راه آسفالت ۸۴ درصد است.
در همین رابطه مقبلی معاون نگهداری راه‌های روستایی سازمان راهداری وحمل ونقل، جاده‌ای گفت: در حال حاضر ۷۰ درصد از ۱۵۴ هزار کیلومتر راه روستایی و فرعی آسفالت شده است. برای نگهداری راه‌های روستایی سالانه حدود ۷۰ همت پول نیاز داریم که از منابع داخلی سازمان راهداری سالانه ۲۰۰۰ میلیارد تومان هزینه می‌شود. ما در بحث نگهداری این راه‌ها به شدت دچار مشکل هستیم.
وی بیان کرد: هم‌اکنون ۲۵۳۰۰ کیلومتر از راه‌های فرعی کشور نیاز فوری به روکش فوری آسفالت دارد که حدود ۲۳ همت برای این کار اعتبار نیاز است، اگر قرار باشد طی ۵ سال این کار را انجام دهیم سالانه حدود ۴.۶ همت اعتبار نیاز است. حدود ۴۶ هزار کیلومتر راه‌های روستایی کشور نیازمند روکش فوری آسفالت هستند و سالانه به ۱۰ هزار میلیارد تومان برای روکش آسفالت راه‌های روستایی نیاز داریم.
وی اظهار کرد: راه آسفالت ۶۳۱۱ روستای بالای ۲۰ خانوار جمعیت در کشور باقیمانده که باید برای این تعداد روستا‌ها حدود ۲۹ هزار کیلومتر راه ساخته شود. برای این کار حدود ۲۸۰ همت اعتبار نیاز است تا طی یک بازه زمانی ۶ ساله بتوانیم راه‌های این روستا‌ها را آسفالت کنیم.
بخشی از راه‌های روستایی هم توسط بنیاد مسکن در قالب طرح‌های هادی بهسازی و آسفالت می‌شود که در همین رابطه صالحی رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی گفت: بنیاد مسکن تاکنون چند کار محوری نظیر تهیه طرح‌های هادی روستایی انجام داده است که در سطح کشور برای ۴۲ هزار روستای بالای ۲۰ هزار خانوار طرح هادی تهیه شده است.
صالحی اظهار کرد: موضوع بعدی بهسازی فضای روستا است که تا امروز در کشور مسیر راه روستایی حدود ۲۴ هزار روستا بهسازی و آسفالت شده است که از مزایای متعدد آن می‌توان به بهسازی در خصوص بهداشت، ماندگاری جمعیت و امیدآفرینی روستایی اشاره کرد.
طبق آخرین آمار‌های ارائه شده از سوی سازمان راهداری آسفالت ۲۷۵۰ کیلومتر راه روستایی برای امسال هدف‌گذاری شده وتاکنون از این میزان ۲۲۹۴ کیلومتر ساخته شده و ۱۱۲۵ پروژه با طول ۵۴۲۶ کیلومتر راه روستایی در دست ساخت است. برای اتمام این پروژه‌ها حدود ۲۲ همت پول نیاز است.
مقبلی معاون سازمان راهداری با گلایه از عدم تخصیص قیر در برخی از استان‌ها گفت: در حالی هشت ماه از سال گذشته که هنوز سهمیه قیر به سازمان راهداری ابلاغ نشده است، این در حالی است که در خیلی از استان‌های سردسیر دیگر امکان فعالیت وجود ندارد. امروز ۱۲۰۰ کیلومتر راه روستایی آماده آسفالت است.
وی با تاکید بر این‌که مشکل و چالش راه‌های روستایی و راه فرعی این است که توزیع اعتبارات استانی شده است، گفت: تا مهرماه امسال مبادله موافقت‌نامه پروژه‌ها انجام نشده است. این وضعیت باعث می‌شود تا توان مالی پیمانکاران از دست برود و روند ساخت پروژه‌ها کُند خواهد شد. امروز با محدودیت اعتباری در ساخت راه‌های روستایی مواجه هستیم.
