بنابر اسناد بالادستی و به ویژه سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب در برنامه هفتم، وزارت جهاد کشاورزی به کمک سایر دستگاه‌ها و نهادها باید بتواند امنیت غذایی را تا حد ۹۰ درصد با خودکفایی محصولات اساسی و با حفظ منابع زیستی و پایه و طبیعی حاصل کند.
با توجه به پتانسیل بخش کشاورزی، امکان خودکفایی و خوداتکایی در بسیاری از محصولات کشاورزی وجود دارد و تنها نیاز است که دولت حمایت های لازم در بحث خرید تضمینی، تسهیلات سرمایه در گردش، تامین نهاده های کشاورزی را داشته باشد.
نیکبخت وزیر جهاد کشاورزی می‌گوید: وزارت جهاد کشاورزی متولی امنیت غذایی کشور و تأمین غذای سالم، قابل دسترس و باکیفیت است به طوری‌که برای جمعیت بالغ بر ۸۵ میلیون نفر باید به سمت خودکفایی در تأمین نیازهای غذایی خود مطابق با بیانات رهبری و ریاست جمهوری حرکت کند.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: براساس سند امنیت غذایی دانش‌بنیان و دستور رئیس جمهوری، باید در ۱۴ محصول اساسی کشور به طور متوسط به ضریب خودکفایی ۹۰ درصد و در ۵ کالا به ۱۰۰ درصد خودکفایی برسیم که برای تحقق این امر لازم است برخی اختیارات، مسئولیت ها و منابع مالی مورد نیاز در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار گیرد که امید است با تصویب و ابلاغ برنامه هفتم این مهم حاصل آید.
با توجه به جنگ روسیه و اوکراین و اهمیت خودکفایی و ارتقای ضریب امنیت غذایی و اسناد بالادستی راهی جز دستیابی به خودکفایی محصولات اساسی و افزایش تولید نداریم که برای تحقق این امر مسئولان سیاست های مختلفی همچون کشت در دیمزارها، اجرای مصوبه الگوی کشت و کشت قراردادی را اتخاذ کردند تا این امر‌مهم محقق شود.
نرخ مناسب خرید تضمینی محصولات کشاورزی مهم ترین مولفه در رسیدن به خودکفایی
در همین رابطه سیدجعفر حسینی مشاور اتاق اصناف کشاورزی گفت: خودکفایی و خوداتکایی محصولات کشاورزی باید در حد توان و پتانسیل منابع پایه کشور باشد.
او با بیان اینکه نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی مولفه مهمی در خودکفایی محسوب می شود، افزود: سطح زیرکشت و میزان تولید محصولات کشاورزی برای سال آینده وابستگی جدی به نرخ های اعلامی دارد به طوری که در صورت اعلام نرخ منطقی محصولات اساسی، کشاورزان نسبت به کشت رغبت دارند در غیر این صورت به سراغ کشت دیگر محصولات می روند.
حسینی ادامه داد: تجربه سنوات اخیر نشان می دهد که قیمت گندم در سال هایی که متناسب با هزینه های تولید نبود، میزان تولید و خرید تضمینی گندم کاهش معناداری داشته است.
مشاور اتاق اصناف کشاورزی با اشاره به عوامل موثر در کشت محصولات استراتژیک افزود: کشاورزان برحسب سود و زیان و درآمدی که از کشت بدست می آورند، الگوی کشت را تعریف می کنند چراکه کشاورزی یک شغل و فعالیت اقتصادی محسوب می شود.
به گفته او، با توجه به اعلام قیمت منطقی خرید تضمینی گندم در سال زراعی گذشته و همچنین شرایط مناسب جوی شاهد رشد چشمگیر خرید نسبت به سال قبل بودیم.
حسینی با بیان اینکه پتانسیل مناسبی در تولید گندم، برنج، چغندرقند و جو داریم، افزود: در کلزا هم با رفع مشکلات، واردات و وابستگی به حداقل می رسد.
بسیاری از کارشناسان بخش کشاورزی بر این باورند که اجرای طرح الگوی کشت موجب شده تا ۹۰ درصد در ۱۵ محصول اساسی به خودکفایی برسیم. هرچند طبق وعده مسئولان وزارت جهاد ایران طی سال های اخیر توانسته در تولید کالاهای اساسی و محصولات غذایی به پیشرفت های مهمی دست یابد.
پتانسیل خودکفایی در اکثر محصولات اساسی وجود دارد
در ادامه هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران گفت: با توجه به مواردی که از لحاظ قیمت و حمایت های جانبی برای ۳۲ قلم محصول کشاورزی در شورای قیمت گذاری اتخاذ شده امیدواریم که برای کشاورزان جذابیت داشته باشد.
به گفته او، بنابر پیش بینی سازمان هواشناسی مبنی بر بارش های مناسب در فصل پاییز امیدواریم سال زراعی آینده همانند امسال برای تولید گندم مناسب باشد.
هاشمی با بیان اینکه امکان خوداتکایی برنج در داخل وجود دارد، افزود: اگر مسائل خرید، بازار، بازرگانی و کنترل واردات صورت گیرد، به سهولت امکان خودکفایی در استان های شمالی وجود دارد. هم اکنون ۸۵ درصد نیاز کشور از تولید داخل تامین می شود، درحالی‌که با تولید ارقام‌پرمحصول و پربازده می توان به خودکفایی رسید.
او با بیان اینکه در تامین روغن بیشترین وابستگی را داریم، گفت: اگر الزامات تولید دانه های روغنی در کشور فراهم شود، طی یک برنامه پنج ساله می توان به هدف‌گذاری رسید.
با توجه به آن‌که اجرای مصوبه الگوی کشت در رسیدن به خودکفایی ۹۰ درصدی در محصولات اساسی و صرفه جویی حداقل ۲.۲ میلیارد دلار ارز تاثیر بسزایی دارد، از این رو دولت سیزدهم بعد از گذشت ۵۰ سال از این طرح آن را به مرحله اجرا در آورد که امید می رود با اجرای این‌مصوبه و حمایت های لازم از بخش کشاورزی به عنوان تامین کننده غذا، امنیت غذایی کشور ارتقاء یابد تا نیاز به واردات و وابستگی به آن سوی مرزها به حداقل برسد.
