با روی کار آمدن دولت سیزدهم ، صادرات نفت و میعانات گازی ایران با اجرای سیاست بازارسازی نفت افزایش یافت و به بیش از یک میلیون بشکه در روز رسید، این افزایش صادرات درحالی رخ داد که بعد از خروج آمریکا از برجام رقم صادرات نفت ایران به کمتر از 100 هزار بشکه در روز رسیده بود.
«بازارسازی نفت» یکی از سیاست‌های بی‌اثر کردن تحریم است که جریان صادرات نفت ایران را به صورت تضمین شده افزایش می‌دهد، در واقع در این روش، فروش نفت ایران دیگر فقط دغدغه ایران برای دور زدن تحریم نیست و کشور خریدار نفت نیز انگیزه بی‌توجهی به تحریم‌های آمریکا را پیدا می‌کند.
یکی از این روش‌ها، سهامداری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی است؛ در دولت سیزدهم برای سهامداری در پالایشگاه‌های ونزوئلا اقدام شده و این موضوع موجب شده است طبق گزارش رویترز، صادرات نفت و میعانات گازی ایران به ونزوئلا از صفر به ماهانه 6 میلیون بشکه (روزانه 200 هزار بشکه) افزایش یابد.
*صادرات نفت ایران با وجود اعمال تحریم بر شبکه فروش رکوردشکنی کرد
اما در حالی که تلاش‌های دولت سیزدهم موجب افزایش صادرات نفت و میعانات گازی ایران شده بود، طرفداران برجام در ایران در رسانه‌های خود اینگونه روایت می‌کردند که «افزایش صادرات نفت لطف بایدن برای نشان دادن حسن نیت در مذاکرات غیرمستقیم طرفین است».
اما امروز که 7 ماهی است مذاکرات طرفین به حالت تعلیق درآمده است، بد نیست با مراجعه به آمارهای داخلی و خارجی تغییرات رقم صادرات نفت ایران موردبررسی قرار گیرد.
از ماه ژوئن سال 2022 تاکنون، آمریکا به صورت ماهانه دقیق‌ترین تحریم‌ها را بر شبکه فروش نفت ایران اعمال کرد و هر ماه تعدادی از شرکت‌ها و کشتی‌ها و افراد مرتبط با فروش نفت ایران را تحریم می‌کند. اما همانطور که می‌بینید طبق آمار اوپک (تصویر 1)، بعد از ژوئن 2022 تغییری بر رقم صادرات نفت ایران (بدون احتساب میعانات گازی) رخ نداده است.
طبق آمار اوپک رقم صادرات نفت ایران همچنان بیش از 850 هزار بشکه در روز است که این رقم با احتساب صادرات روزانه 200 الی 250 هزار بشکه میعانات گازی به بیش از یک میلیون بشکه در روز می‌رسد.
جواد اوجی وزیر نفت به تازگی در مصاحبه‌ای عنوان کرده است که در ماه گذشته تولید نفت ایران به بیش از 3 میلیون بشکه در روز رسیده است، با توجه به اینکه توان عملیاتی پالایشگاه‌های ایران 1.7 میلیون بشکه در روز است، صادرات نفت ایران حدود 1.3 میلیون بشکه برآورد می‌شود که یک رکوردشکنی تاریخی بعد از اعمال دوره دوم تحریم‌هاست.
در مجموع آمار اوپک و اظهارات وزیر نفت به خوبی بیان می‌کند که افزایش صادرات نفت ایران به دلیل به ثمر نشستن تلاش‌های دولت سیزدهم برای بی‌اثر کردن تحریم‌های نفتی بوده است نه لطف بایدن برای حسن نیت در انجام مذاکرات.
